Vragen en antwoorden over de staking van 12 september

Tekst Algemene Onderwijsbond - 11 september 2018 - 10 Minuten om te lezen

Beeld: Typetank

Wie worden er opgeroepen aan de staking deel te nemen?

De Algemene Onderwijsbond (AOb) roept alle leden in het basisonderwijs en speciaal (voortgezet) onderwijs die werken op een school in de provincies Zuid-Holland en Zeeland om op woensdag 12 september te staken voor een eerlijk salaris en minder werkdruk in het primair onderwijs. Ook de onderwijsbonden FNV Overheid, CNV Onderwijs en de Federatie van Onderwijsvakorganisaties (FvOv) roepen hun leden op voor een massale staking. Deze staking wordt georganiseerd vanuit het PO-front, waarin ook PO in Actie, AVS en de werkgeversorganisatie PO-raad zijn verenigd. Deze staking is de laatste in de reeks estafette-stakingen die eerder werden gehouden in andere provincies.

Op 12 september is er één grote demonstratie-mars in Rotterdam waarbij we vanaf 11.30 uur verzamelen op het Wilhelminaplein en via de Erasmusbrug naar Het Park bij de Euromast lopen. Vanaf 13.30 uur is er een korte manifestatie op de Kievitsweide in Het Park bij de Euromast.
Kom vooral met het openbaar vervoer naar Rotterdam, het Wilhelminaplein is goed bereikbaar met de metro.

Kan een vakbond zomaar een staking uitroepen?

De legitimiteit van een staking kan door een werkgever of andere belanghebbende worden getoetst bij de rechter. In het geval van stakingsacties in het primair- en voortgezet onderwijs geldt extra scherpe toetsing vanwege gevolgen voor leerplichtige scholieren: er wordt onder meer gekeken naar de opvangmogelijkheden voor leerlingen die anders les zouden krijgen. Een staking uitroepen is dan ook geen lichtzinnig besluit en wordt niet ‘zomaar’ gedaan.

Ja ik wil staken! Wat moet ik doen?

Alle AOb-leden krijgen rond zaterdag 1 september een stakingsoproep thuisgestuurd. Ook jouw schoolbestuur wordt door ons tijdig geïnformeerd over de dag en het tijdstip van de staking. De zorg voor eventuele opvang van leerlingen valt niet onder de verantwoordelijkheid van de leden die aan de staking deelnemen.

Wij vragen om – als je in aanmerking wilt komen voor een uitkering– je te registreren als je het werk neerlegt op 12 september. Dat kan op verschillende manieren. De makkelijkste manier is digitaal op de stakingsdag via www.aob.nl/ikstaak, het formulier is uitsluitend op woensdag 12 september te bereiken. Ook bij de manifestatie in Rotterdam kun je je stakingsoproep inleveren of bij één van de vier registratiepunten in Zuid-Holland of Zeeland.

De registratiepunten zijn:

De Inktvis
Hondsgalgweg 5
3247 XW Dirksland (Zuid-Holland)

Prinses Ireneschool
Kamperfoeliestraat 63
4461 NK Goes (Zeeland)

BS De Kameleon
Leliestraat 26
4537 RJ Terneuzen (Zeeland)

St. Willibrordusschool
Hoge Molenstraat 41
4301 KB Zierikzee (Zeeland)

Ik ben mijn stakingsoproep kwijt. Wat moet ik doen?

Neem zo snel mogelijk contact op met de medewerkers van het Informatie en Advies Centrum (IAC) van de AOb. De contactgegevens vind je via deze link.

Wat is het doel van de staking?

Met de staking in Zuid-Holland en Zeeland sluit het PO-front de estafettestakingen in heel Nederland af. AOb-bestuurder Eugenie Stolk: “Een week voor Prinsjesdag willen we duidelijk maken dat het kabinet echt over de brug moet komen met investeringen in het primair onderwijs. Ja, er is iets aan de werkdruk gedaan. Ja, er is geld vrijgemaakt voor salarisverbetering, maar de salariskloof met het voortgezet onderwijs is nog niet gedicht. Willen we het lerarentekort oplossen, dan moet het beroep echt aantrekkelijker worden.” Het PO-front eist geld voor een eerlijk en rechtvaardig salaris dat vergelijkbaar is met het salaris van leerkrachten in het voortgezet onderwijs. Hiervoor is in de onderwijsbegroting 900 miljoen euro nodig. Daarnaast willen wij dat het kabinet extra financiële maatregelen neemt voor het beteugelen van de werkdruk voor leerkrachten, zodat teams in scholen samen de werkdruk kunnen aanpakken. Bijvoorbeeld door te zorgen voor: meer handen in de school, meer onderwijsondersteunend personeel, meer tijd om lessen voor te bereiden, minder administratieve lasten en kleinere klassen. Hiervoor is 500 miljoen euro nodig. Lees meer op de website van het PO-front.

Is er een stakingsbijeenkomst?

Ja! In Rotterdam houden we een demonstratie. We verzamelen vanaf 11.30 uur op het Wilhelminaplein en lopen vanaf 12.00 uur via de Erasmusbrug naar Het Park bij de Euromast. Om 13.30 uur is er een korte manifestatie op de Kievitsweide bij Het Park bij de Euromast. Er is muziek en er zijn sprekers. Het programma en alle locaties, ov-routes kun je via deze link vinden.

Bij de centrale actie in Rotterdam kun je je stakingsoproep inleveren. Digitaal registreren kan ook, daarvoor heb je je lidnummer en de brincode van de school nodig. Ook kun je je stakingsoproep bij één van de vier registratiepunten in Zuid-Holland of Zeeland inleveren. (Zie hierboven).

Ik ben parttimer en ik werk op de stakingsdag niet. Moet ik me wel laten registreren?

Nee. Indien je op de stakingsdag niet bent ingeroosterd en dus niet verplicht bent te werken hoef je je niet als staker bij directie/bestuur te melden. Bij de registratie kun je als sympathisant laten zien dat je instemt met de actie-inzet en solidair bent met de stakers.

Op het stakingsmoment geef ik normaal gesproken geen les. Wel word ik geacht op het tijdstip van actie andere werkzaamheden te verrichten. Kan ik staken en kan de werkgever salaris inhouden?

Ja, dat kan. Je kunt deelnemen aan de staking en hoeft dan ook geen andere werkzaamheden te verrichten. Het bevoegd gezag kan salaris inhouden over de niet-gewerkte uren.

Ik ben geen lid, maar wil wel staken

Staken is een grondrecht: je hoeft geen lid te zijn van een vakbond om het werk neer te leggen en gebruik te maken van het ultieme actiemiddel. Alleen: wie geen lid is moet bereid zijn de persoonlijke consequenties van stakingsdeelname te aanvaarden. Zo kan een werkgever korten op jouw salaris: je bent immers niet aan het werk. Mogelijke juridische consequenties komen ook voor eigen rekening. Op de stakingsdag kun je ook ter plaatse lid worden van de AOb. Je dient dan in ieder geval één jaar lid te blijven en bent verzekerd van juridische bijstand én krijgt alsnog een stakingsuitkering.

Ik ben wél lid van de AOb én wil staken

Voor AOb-leden geldt dat de rechtsbijstand is geregeld voor de duur van de staking die de bond heeft uitgeroepen. Bovendien beschikt de Algemene Onderwijsbond over een stakingskas waarmee stakers hun misgelopen salaris deels kunnen compenseren. De maximale stakingsuitkering is op dit moment 62 euro per dag en belastingvrij. Vul na de staking het loondervingsformulier in en stuur het op voor 12 maart 2019 naar de AOb. Dat formulier vind je binnenkort op deze pagina van de AOb-website.

Ik wil staken, maar mijn collega’s niet

De stakingsoproep is een persoonlijke oproep. Met andere woorden: iedereen beslist zelf over actiedeelname. Natuurlijk is het wel verstandig om de werkomstandigheden en –verhoudingen met en tot de collega’s in de beslissing mee te nemen.

Mijn werkgever/leidinggevende van de school verbiedt mij te staken

Voor het deelnemen aan een door de vakbond uitgeroepen, collectieve actie is een persoonlijke beslissing vereist, waarvoor niemand toestemming hoeft te verlenen. De AOb-leden kunnen zich in geval van problemen wenden tot het Informatie en Advies Centrum van de AOb.

Welke maatregelen kan het bevoegd gezag treffen?

Het verleden leert dat er ondanks het stakingsrecht er toch nog altijd schoolbesturen zijn die met disciplinaire maatregelen dreigen, zoals schriftelijke berisping, schorsing, overplaatsing of ontslag. Raadpleeg in dit soort gevallen de AOb.

De stakingsoproep houdt onder meer in dat geen verantwoordelijkheid wordt genomen voor de opvang van leerlingen. Wat betekent dat precies?

Dit betekent dat het bestuur of directie zelf maatregelen moet treffen om voor de opvang van leerlingen te zorgen. Daarvoor ben je niet verantwoordelijk.

Worden de namen van de stakers doorgegeven aan het bevoegd gezag?

Nee. De AOb geeft geen namen door aan de directie. De ervaring leert dat schoolbesturen soms wel aan directieleden vragen om opgave van namen. Indien er sprake is van een ‘dienstopdracht’ kan zo’n verzoek niet worden geweigerd. Als een leidinggevende zelf aan de actie deelneemt kan hij/zij zich bij het bestuur beroepen op het ‘niet weten’. Het behoort tot de regels der zorgvuldigheid om het bevoegd gezag in kennis te stellen van aantallen stakers op de school. Dit in verband met de noodzaak voor het bevoegd gezag om opvang voor de leerlingen te regelen.

Moet ik als leidinggevende de namen van de stakers doorgeven?

Zie antwoord op de vorige vraag.

Ik heb een tijdelijke aanstelling. Ik ben vervanger. Mag ik staken?

Stakingsrecht is niet gebonden aan een tijdelijke of vaste aanstelling.

Moet ik me laten registreren?

Wij vragen je om jezelf te registeren zodat wij weten wie er deelgenomen heeft. Dat is van belang voor het verkrijgen van een stakingsuitkering.

Er wordt gesproken over ‘stakingsuitkeringen’, hoe zit dat?

Als een lid van de AOb staakt en zich laat registreren kan er een stakingsuitkering worden uitbetaald. De regeling is dat uitbetaling uitsluitend plaatsvindt als het bevoegd gezag het salaris heeft ingehouden. Bij de aanvraag van de uitkering moet een kopie van de salarisstrook waaruit deze inhouding blijkt worden meegestuurd. Daarbij moet je je op de dag van de staking op de manifestatie in Rotterdam of bij één van de vier inschrijfpunten registreren door jouw stakingsoproep in te leveren. Registreren kan op 12 september ook digitaal via de pagina: www.aob.nl/ikstaak. Deze pagina is pas op de dag zelf beschikbaar.

De maximale stakingsuitkering is op dit moment 62 euro per dag en belastingvrij. Het loondervingsformulier voor de staking in september kun je via deze link downloaden. Dit formulier kun je t.z.t. samen met het bewijs van de salaris-inhouding opsturen naar Algemene Onderwijsbond t.n.v. bestuur, Antwoordnummer 4332, 3500 VE Utrecht.

Kan een niet stakende collega worden verplicht de les(sen) van een stakende collega over te nemen?

Nee. De niet stakende collega kan wel worden belast met het opvangen van leerlingen waarvan de les vervalt doordat de betrokken leraar deelneemt aan de staking. Dit binnen de afspraken over ‘opvang’ van klassen in het taakbeleid van de school.

Wat is de termijn waarin ik bij mijn werkgever moet aangeven dat ik staak?

Zo snel mogelijk. Tot drie dagen van tevoren is een redelijke termijn. De regeling van de opvang van de kinderen is een redelijk belang.

Moet ik de gestaakte uren in halen?

Nee. Staken is een grondrecht. De gestaakte uren hoeven niet te worden ingehaald. Hiervoor moet het bestuur, wanneer de onderwijstijd niet gehaald dreigt te worden, een andere oplossing zoeken. Lees daar hier meer over in dit artikel.

Ik ben (gedeeltelijk) ziek. Kan ik staken?

Als je op de dag van de staking ziekteverlof hebt, kan je niet staken: wie op die dag geen verplichting tot het verrichten van arbeid heeft, kan niet aan zijn werkgever laten weten dat hij zijn werk neerlegt. Als je verplicht bent op de stakingsdag re-integratie activiteiten te verrichten, dan kun je wel staken.

Kan onderwijsondersteunend personeel (OOP) ook staken?

Natuurlijk! Wij pleiten voor een investeringsplan om de sector een flinke impuls te geven. De AOb pleit bij deze estafette-staking in Zeeland en Zuid-Holland ook voor een salarisverbetering voor onderwijsondersteunend personeel. Ga je staken? Laat je dan wel registreren als staker.

Kan ik als directielid ook staken?

Jazeker. Deze laatste estafette-staking een week voor Prinsjesdag willen we duidelijk maken dat het kabinet echt over de brug moet komen met investeringen in het primair onderwijs. Om het lerarentekort op te lossen, moeten we het beroep aantrekkelijker maken. Daarom pleiten we voor een investeringsplan om de sector een flinke impuls te geven en de AOb pleit bij deze laatste staking ook voor een salarisverbetering voor schoolleiders.

Ik ben leraar en zit al in de LB-schaal (in de nieuwe cao de L11-schaal). Heeft het voor mij zin om te staken?

Wij pleiten voor een investeringsplan om de sector een flinke impuls te geven. De AOb pleit daarnaast voor salarisverbetering van al het onderwijspersoneel. Meer informatie hierover kun je vinden in het Salarisstappenplan. Naast salaris wordt er ook gestaakt voor werkdrukvermindering, dit is van toepassing op al het onderwijspersoneel werkzaam in het primair onderwijs.

Ben ik verplicht om op de stakingsdag naar school te komen?

Het is een individuele keuze om deel te nemen aan de staking. Als je gaat staken dan moet je dit melden aan jouw werkgever. Je kunt echt zelf weten of je naar school gaat, thuis blijft of met het team een andere activiteit plant. Je hoeft echter niet naar school, want je staakt. Jouw werkgever vult dus niet voor jou in hoe je de stakingsdag doorbrengt.