Onderhandelaarsakkoord cao-po: Forse salarisverhoging, acties blijven nodig

Tekst Algemene Onderwijsbond - 6 juni 2018 - 6 Minuten om te lezen

Beeld: Typetank

AOb-bestuurder primair onderwijs Eugenie Stolk is tevreden over het onderhandelaarsakkoord. “Met het extra geld dat we hebben gekregen voor de algemene salarisverhoging en de herziening van de salarisschalen voor leraren hebben we het maximale er uit gehaald. Het is een eerste stap op weg naar een eerlijk salaris. Dit onderhandelaarsakkoord gaan we met een positief advies voorleggen aan onze leden. We gaan dat digitaal peilen, maar komen ook in alle regio’s langs om erover door te praten.” De belangrijkste afspraken staan hieronder op een rij.

Loonsverhoging 2,5 procent en 750 euro eenmalig

In de cao is een algemene loonsverhoging van 2,5 procent afgesproken voor iedereen die in het basis- en speciaal onderwijs werkt. Deze gaat in op 1 september 2018. Daarnaast volgt een nabetaling met terugwerkende kracht vanaf januari 2018. Niet als percentage van het loon, maar een vast bedrag van 750 euro bruto voor leraren, schoolleiders én ondersteuners. “Van zo’n bedrag blijft, na belastingen, relatief méér over voor de mensen in de lagere salarisschalen”, zegt Stolk. “En daar zijn we blij mee. Centen vóór procenten, noemen we dat in vakbondstaal.”

Nieuwe functies en nieuwe salarisschalen

In de nieuwe cao worden de salarisschalen LA, LB en LC vervangen door L10, L11 en L12. De salarissen in de nieuwe schaal L10 zijn op het zelfde niveau – of iets hoger – dan die van de huidige schaal LB. “Het verdwijnen van salarisschaal LA is een lang gekoesterde wens”, zegt AOb-bestuurder Eugenie Stolk. “Het is fantastisch dat dit nu eindelijk is gelukt. Ook een nieuwe aanloopschaal voor starters is er niet gekomen.” Iedere leerkracht gaat één schaal omhoog: van LA naar L10, LB naar L11 en LC naar L12. Bekijk in deze bijlage van het onderhandelaarsakkoord de nieuwe functiebeschrijvingen.

Met de nieuwe salarisschalen gaan leraren er fors op vooruit. De huidige schaal LA verdwijnt. Het bruto salaris van een fulltime werkende leraar in de huidige schaal LA trede 7 stijgt bijvoorbeeld van 2776 euro naar 3049 euro per maand. Voor alle lerarenschalen is in deze nieuwe salaristabel te zien hoe de veranderingen uitpakken tussen nu en september 2018. Voor deze verandering is budget vanaf 1 januari. Vandaar dat leraren in oktober nog een nabetaling krijgen, deze komt neer op 42 procent van het nieuwe maandloon. In deze bijlage zijn alle nieuwe salarissen voor onderwijsondersteuners, schoolleiders en leraren te vinden.

'Het verdwijnen van salarisschaal LA is een lang gekoesterde wens', zegt AOb-bestuurder Eugenie Stolk

In de nieuwe salarisschalen voor leraren zijn overigens ook enkele – tot nu toe – losse toeslagen opgenomen, zoals de uitlooptoeslag en de bindingstoeslag. Dit laatste is een eenmalig bedrag dat in augustus werd uitbetaald, aan leerkrachten die in de top van hun schaal zaten. Deze toeslagen zijn niet geschrapt, maar worden nu meegenomen in de maandsalarissen. Ze tellen daardoor ook mee voor het pensioen en voor salarisverhogingen.

Voortaan worden alleen de vakantie-uitkering, de eindejaarsuitkering en de uitkering op de Dag van de leraar nog afzonderlijk uitbetaald. “Zo hoef je niet te checken of je wel de toeslagen krijgt waar je recht op hebt”, aldus Stolk.

Verdere stijging lerarensalarissen in 2019 en 2020

De komende jaren wordt ook het geld van de functiemix doorgegeven aan de leraren. Dit geld was bedoeld om de doorgroei van leraren naar hogere salarisschalen mogelijk te maken, maar bleef bij een deel van de besturen op de plank liggen. Dit geld wordt de komende jaren ook toegevoegd aan de lerarensalarissen, per 1 januari 2019 en 1 januari 2020. Het salaris van een leerkracht in de huidige schaal LA trede 7 stijgt hierdoor twee keer met 15 en 14 euro. De nadruk in deze cao ligt duidelijk op het loon. “Op het gebied van flexwerk blijft het uitgangspunt dat een vaste baan de norm moet zijn. Andere contracten zoals het min/max-contract zijn eruit gehaald.”

40-urige werkweek is geen aanwezigheidsplicht

Verder krijgen schoolteams een grote rol bij het verdelen van het werk. “Dat gebeurt op dit moment al bij het verdelen van het geld dat elke school heeft gekregen om de werkdruk te verminderen. Het proces van zeggenschap op teamniveau bevalt goed, dus die lijn hebben we doorgetrokken.”

Stolk benadrukt dat leraren geen 40 uur per week aanwezig hoeven te zijn op school - niet in de huidige cao, en zeker niet in de nieuwe. “Die veertig uur uit de huidige cao zijn een eigen leven gaan leiden, en veel besturen hebben dat uitgelegd als aanwezigheidsplicht. Zo was het nooit bedoeld. Onder de nieuwe cao maakt het team nadrukkelijk zelf afspraken over aanwezigheid op school– wat dus eigenlijk de afgelopen jaren al had kunnen gebeuren.”

In de nieuwe cao besluit het team over hoeveel lesuren iedereen wordt ingezet. Daarbij kan het variëren van 930 (het aantal lesuren waarvoor bekostiging is per fulltimer) tot een hoger aantal lesuren. Wordt het meer dan 940, dan kan dat alleen maar als de individuele medewerker het daarmee eens is. Op dit moment zijn er nog twee mogelijkheden, afhankelijk van het model dat een school heeft gekozen: maximaal 930 lesuren of géén maximum. “We zien in de praktijk dat leraren nu soms 950 of wel 1000 uur lesgeven”, zegt Stolk. “Die vastgelegde 940 uur zijn per saldo dus een verbetering. Al moet dat aantal lesuren op termijn, wat ons betreft, omlaag. Dat komt hoog op de lijst voor de volgende cao.”

Acties voor eerlijk salaris gaan door

De huidige cao heeft een korte looptijd: tot 1 maart 2019. Dit komt omdat het onderwijs komende Prinsjesdag nog geld van het kabinet eist. “Deze cao is een mooi tussen-resultaat, maar we zijn er nog niet”, zegt Stolk. “Want de loonkloof met het voortgezet onderwijs is nog niet gedicht. Als we het vak van leraar basisonderwijs aantrekkelijk willen houden en grote lerarentekorten willen voorkomen, moeten we leraren in het basis- en voortgezet onderwijs hetzelfde gaan betalen. Er is nog 600 miljoen euro van het kabinet nodig om dat voor elkaar te krijgen.

Als we het vak van leraar basisonderwijs aantrekkelijk willen houden en grote lerarentekorten willen voorkomen, moeten we leraren in het basis- en voortgezet onderwijs hetzelfde gaan betalen

Vandaar dat de volgende estafettestaking gewoon doorgaat: op 12 september in de provincies Zeeland en Zuid-Holland. AOb-bestuurder Stolk rekent daarbij op de samenwerking met collega-vakbonden en de werkgevers, verenigd in PO-front. “De samenwerking van de afgelopen maanden smaakt naar meer. We hebben samen al veel resultaat geboekt. Laten we nu dóórpakken.”

In het kort zetten we nogmaals alle salarismaatregelen op een rij:

• Algemene salarisverhoging voor ondersteuners, leraren en directies: 750 euro eenmalig voor periode 1 januari 2018 tot 1 september 2018. 2,5 procent vanaf 1 september 2018
• Nieuwe salarissystematiek leraren.
  Alle leraren uit LA gaan naar de nieuwe salarisschaal L10. Deze schaal betekent het salarisniveau van de oude LB-schaal.
  Alle leraren LB gaan naar nieuwe schaal L11, salarisniveau iets lager dan LC.
  Alle leraren LC gaan naar nieuwe schaal L12, salarisniveau iets lager dan LD
• Maximum LA was 3482, maximum L10 wordt 3875
  Maximum LB was 3826, maximum L11 wordt 4228
  Maximum LC was 4464, maximum L12 wordt 4851
• Er was 270 miljoen euro voor heel 2018. Over de periode januari-augustus volgt een nabetaling voor het verschil van de oude en nieuwe systematiek van 42 procent van het nieuwe maandloon.
• Voor L10 geldt dat in 2019 en 2020 de bedragen in twee stappen verhoogd worden met de nog niet door scholen gebruikte 70 miljoen euro uit de functiemix. Dat betekent dat het maximum L10 in twee stappen doorstijgt naar 3910 en 3936 per maand.

Handig! Bekijk hieronder het filmpje van 2 minuten met een samenvatting van het onderhandelaarsakkoord. Download ook de flyer waarin alle informatie beknopt is opgenomen.