Langdurig ziekteverzuim vanwege covid neemt toe
Onderwijspersoneel is vaker en langer ziek vanwege corona dan medewerkers in andere sectoren. Vooral het aantal langdurig zieken met long covid in het onderwijs stijgt. Dat blijkt uit een analyse van het Onderwijsblad.
Beeld: Typetank
Cijfers van de Arbo Unie, de grootste arbodienst van het land, laten een duidelijke stijging zien van langdurig ziekteverzuim door corona in het onderwijs. Het aantal verzuimdagen vanwege ‘ziekte van de bovenste luchtwegen’ – waar de diagnose post-covid syndroom*Long covid heet officieel nu ‘post-covid syndroom’. Het gaat om een waaier van ernstige klachten. Van chronische vermoeidheid, verminderde concentratie, vergeetachtigheid en hoofdpijn tot oorsuizen, duizeligheid, hartkloppingen en – wellicht als gevolg van dit alles – depressies. onder valt - steeg van 2,7 procent in 2020 naar 9,7 procent vorig jaar. Landelijk lag het gemiddelde vorig jaar op 7,1 procent. Ook het aantal verzuimmeldingen voor de diagnose ‘post-covid syndroom’ ligt hoger in het onderwijs, namelijk 5,4 procent tegen 1,9 procent landelijk.
“Net als de zorg, waar deze cijfers ook hoger liggen, is onderwijs een kwetsbare sector”, vertelt Astrid van Vonderen, woordvoerder van de Arbo Unie. En dat is reden tot zorg: “Door ziekteverzuim neemt de werkbelasting van collega’s toe, terwijl die door de tekorten al hoog is. In het onderwijs zijn er geen productielijnen die we even stil kunnen leggen, dus we moeten goed kijken naar de mogelijkheden die er wel zijn om nieuw verzuim te voorkomen.”
Meer besmettingen
Een analyse van jaarverslagen van onderwijsinstellingen bevestigt de toename van het langdurig ziekteverzuim in 2021. Zo nam bij het Carmel College, een schoolbestuur van dertien vo-scholen in heel Nederland, het ziekteverzuim licht toe tot 5,5 procent gemiddeld. ‘De coronapandemie was in 2021 van invloed. Er waren meer coronabesmettingen en dús ziekmeldingen, en er was een toenemend aantal medewerkers met langdurige klachten na een coronabesmetting, met langdurig verzuim als gevolg’, staat er in het jaarverslag.
Ook bij Het Perron, school voor praktijkonderwijs, vmbo en mbo niveau 2, zijn medewerkers vaker en langer ziek. Het gemiddelde percentage lag in 2021 op 8,9. Uit het jaarverslag: ‘Naast dat er verschillende langdurige verzuimdossiers lopen bij Het Perron is vast te stellen dat de uitval vanwege (long) covid van grote invloed is op de gemiddelde verzuimduur en het verzuimpercentage.’
Inmiddels blijkt dus ongeveer een zesde deel van het langdurig verzuim coronagerelateerd
ROC Nijmegen specificeerde in het jaarverslag de ziekteverzuimcijfers naar de categorie ‘ziekte van het ademhalingsstelsel’ waar (long) covid onder valt. Het aantal langdurig zieken in die categorie liep op van 11 in 2020 (8,7 procent) naar 20 in 2021 (16,7 procent). ‘Inmiddels blijkt dus ongeveer een zesde deel van het langdurig verzuim coronagerelateerd’. Bij navraag blijkt dat het voortschrijdend verzuim inmiddels is gestegen van 4 naar 5,8 procent. Woordvoerder Lotte Albers van ROC Nijmegen is voorzichtig met concluderen dat de trend zich doorzet. “We weten niet altijd wat de reden van ziekmelding is. Daarnaast weet je niet of er misschien medewerkers zijn die de gevolgen van covid nog ervaren, maar toch weer aan het werk zijn, bijvoorbeeld omdat ze hun studenten en collega’s niet in de steek willen laten. Het is dus lastig om een compleet beeld te krijgen van hoeveel mensen nog kampen met langdurige covid-klachten.”
Compensatie
Ruim 1700 leraren en ondersteuners hebben zich bij het meldpunt ‘long covid’ van de AOb en FNV gemeld. Het gaat om relatief veel jonge collega’s: een derde is tussen de 26 en 40 jaar oud. De AOb pleit in deze brief aan de Tweede Kamer opnieuw voor een collectieve arbeidsongeschiktheidsregeling en compensatiemaatregelen voor werknemers met long covid. “Deze mensen hebben onder moeilijke omstandigheden doorgewerkt toen de maatschappij dat vroeg. Nu dreigen zij door hun loyaliteit arbeidsongeschikt te worden. Een financiële compensatie is het enige dat de regering nu nog kan doen. Dat dit voor het onderwijs nog niet geregeld is, is niet te rijmen met de zorgplicht van de overheid”, reageert AOb-voorzitter Tamar van Gelder.
“Vanwege de krappe arbeidsmarkt is het moeilijk om goede vervanging te vinden, dus we moeten hartstikke zuinig zijn op de mensen die we in huis hebben”, vult woordvoerder Albers van ROC Nijmegen aan. “Extra maatregelen waardoor langdurig zieken goed kunnen herstellen, kunnen we alleen maar ondersteunen. Als zij de tijd krijgen om weer gezond en met een goed gevoel aan het werk te gaan, dan heeft de hele maatschappij daar profijt van.”
Lees ook: Gun onderwijspersoneel de tijd om weer gezond te worden
