Curriculum.nu: de voorstellen per leergebied in één minuut
Wat verandert er, volgens de voorstellen, in jouw leergebied - van Nederlands en Kunst & Cultuur tot Gymnastiek en Digitale geletterdheid? Docenten uit de ontwikkelteams geven hun elevator pitch.
Leergebied: Nederlands
Docent: Annemarie Regeling, VierTaal College Amsterdam
“We hebben in ons advies vooral vastgelegd dat leerlingen goed moeten leren lezen. Dat ze lézers worden, die overweg kunnen met allerlei verschillende teksten. Van de biografie van Max Verstappen tot de Allerhande en de Ikea-gids. Die verscheidenheid is belangrijk, want in het leven buiten school komen leerlingen ook in aanraking met verschillende soorten teksten. Dan is het nogal eenzijdig om elke week in je les een krantenbericht te behandelen.”
Leergebied: Kunst & Cultuur
Docent: Tamaar Tôth Varjú, X11 Utrecht
“In ons advies draait het om maken en méémaken. Dus bijvoorbeeld om het zelf maken van muziek en het luisteren naar muziek die door anderen wordt gemaakt. We willen graag dat die twee activiteiten meer gelijkwaardig worden aangeboden. Verder zou elk kind al op de basisschool moeten kennismaken met theorie over kunst en cultuur. We hebben echt ons best gedaan om een basis te leggen voor het leukste kunstonderwijs dat je kunt bedenken.”
Leergebied: Bewegen en sport
Docenten: Kirsten Keij, Het Kompas Voorschoten / Jacob Nienhuis, Stanislas College Delft
“We proberen verbindingen te leggen tussen sport en bewegen binnen de school en buiten de school. Gymnastiek staat niet op zichzelf: je kunt ook sporten op het schoolplein met de buurtkinderen, of bij sportverenigingen rond de school - zoals voetbal, cricket, bootcamp of rugby. Verder proberen we de leerlingen te laten ontdekken in welke vormen van sport en bewegen ze goed zijn en lol hebben. Zo hopen we dat leerlingen ook later blijven sporten. Want nu zien we te vaak dat ze er na het voortgezet onderwijs mee op houden.”
Leergebied: Digitale geletterdheid
Docent: Wim Hilberdink, Thorbecke Scholengemeenschap Zwolle
“Het was bij het opstellen van de vorige kerndoelen en eindtermen, dertien jaar geleden, nog zeker niet vanzelfsprekend dat leerlingen met een mobieltje en een laptop rondliepen. Nu zijn dat fundamentele apparaten voor de dagelijkse communicatie. Ze zijn handig, maar er kunnen ook veel dingen mis mee gaan. Als actieve, zelfstandige en verantwoordelijke participant van de samenleving moet je daarom digitaal geletterd zijn – vandaar dit nieuwe leergebied. We hebben het leergebied ingedeeld in vier domeinen: informatievaardigheden, mediawijsheid, ict-basisvaardigheden en computational thinking. Daar hoeven niet per se nieuwe vakken voor ontwikkeld te worden: als bepaalde vaardigheden geïntegreerd kunnen worden in andere vakken, gráág. Dat kan heel simpel: bijvoorbeeld door leerlingen bij Engels een Engelse tekst te geven over de digitalisering van de samenleving.”
Leergebied Mens & Natuur
Docenten: Lilliane Bouwma, Goois Lyceum Bussum / Saskia van der Jagt, Coornhert Gymnasium Gouda
“De kerndoelen voor Mens & Natuur waren heel erg mager omschreven. De ene basisschool doet er veel aan, de andere weinig. Dus als leerlingen binnenkomen in het voortgezet onderwijs, hebben sommige kinderen een grote voorsprong en lopen anderen achter. Dat is niet effectief, en bovendien demotiverend. We hebben nu een doorlopend leergebied opgesteld voor basis- en voortgezet onderwijs. En we hebben de manier waarop de stof wordt aangeboden geharmoniseerd met vijf bouwstenen - zoals ‘denkwijze’, ‘vraagstuk’ en ‘referentiekader’. Bovendien is er veel meer aandacht voor techniek en maak-onderwijs.”
Leergebied: Burgerschap:
Docenten: Danique van Wijk, Kentalis Zoetermeer / Sanneke Quist, Kajmunk college Hoofddorp
“Het belangrijkste dat er op het gebied van het leergebied Burgerschap is gebeurd, is dat dit leergebied nu bestáát. Want het was er nog niet. We hebben drie pijlers geformuleerd: democratie, diversiteit en mondiale thema’s. En we hebben zo concreet mogelijk opgeschreven wat het belang is van burgerschap, bijvoorbeeld in relatie tot de digitale samenleving, duurzaamheid en technologie. Zonder dat weer al te veel in te vullen. Waardoor scholen - afhankelijk van hun visie en identiteit – het onderwerp verder op maat kunnen uitwerken.”
Leergebied: Rekenen & Wiskunde
Docent: Marco ten Hoff, docent Piter Jelles !mpulse Leeuwarden
“Op ons leergebied hebben geen bizar grote veranderingen plaatsgevonden. We sluiten aan bij de internationale ontwikkeling dat we in het onderwijs meer aandacht besteden aan verschillende werkwijzen bij rekenen en wiskunde, zoals abstraheren, logisch redeneren en probleemoplossen. Verder is er ook meer aandacht voor data en dataverwerking. Maar de basis moet op orde blijven: rekenen is heel belangrijk, net als lezen en schrijven. Tafels en breuken blijven in het programma, en verdwijnen niet – zoals in de media soms werd gesuggereerd. In het basisonderwijs moeten leerlingen nog steeds ‘een/vierde plus twee/derde’ kunnen uitrekenen. Alleen de echt complexe breuken ‘drie-twee/zevende plus twee-vier/vijftiende’ laten we wat meer achterwege. Verder willen we bijvoorbeeld laten zien dat er breuken in allerlei vormen bestaan: ‘30%’ en ‘4:3’ zijn natuurlijk ook breuken. Dat zien de leerlingen nog niet altijd.”
Leergebied: mens & Maatschappij
Docent: Raymond de Kreek, docent geschiedenis Farelcollege Ridderkerk
“De aanbevelingen in ons leergebied hebben een hoger abstractieniveau dan bij veel andere leergebieden, omdat ons gebied erg breed is. De kerndoelen waren daardoor erg algemeen. Bij geschiedenis moesten de leerlingen bijvoorbeeld kunnen werken met ‘referentiekaders van tijdvakken en kenmerkende aspecten’. Maar wat zíjn die kenmerkende aspecten dan? En zijn die in het basisonderwijs hetzelfde als in het voortgezet onderwijs? We hebben nu echt geprobeerd om scherp te krijgen wat de inhoud van ons vakgebied is. Als je als samenleving wilt dat leerlingen van bepaalde onderwerpen iets weten, zodat ze als verantwoordelijke personen kunnen meedraaien met de samenleving, moet je natuurlijk ook benoemen wat die onderwerpen zijn.”
Leergebied: Engels / Moderne vreemde talen
Docent: Katelijne Leijten, docent Frans aan de Katholieke Scholengemeenschap Etten-Leur
“We zetten bij ons leergebied erg in op taalbewustzijn en meertaligheid. Dat doen talendocenten van nature al, maar het heeft nu echt een duidelijke plek gekregen in het leergebied. Op bijna elke school lopen wel meertalige leerlingen rond – van Vlaams tot Turks: maak daar gebruik van en laat zien waarom het goed is om meerdere talen te spreken. Ook de kracht van taal, hoe taal manipulatief gebruikt kan worden, komt aan bod. En we willen graag dat leerlingen al vroeg beginnen met het spreken van een vreemde taal. Dan is in het voortgezet onderwijs de angst daarvoor veel minder. In de globaliserende economie zijn talen gewoon heel belangrijk.”