Betaling vrouwen in hoger onderwijs blijft achter
Het loonverschil in het hoger onderwijs krimpt, maar vrouwen verdienen gemiddeld nog steeds ruim 200 euro per maand minder dan mannen. Dat blijkt uit onderzoek van Zestor, het arbeidsmarkt- en opleidingsfonds hbo.
Beeld: Nanne Meulendijks
In vergelijking met onderzoek uit 2016 is het salarisverschil tussen mannen en vrouwen op de vijf onderzochte hogescholen flink gedaald: van 9,1 procent naar 4,1 procent. Het gaat hierbij om het verschil op basis van het totale gemiddelde bruto maandsalaris voor vijf functieschalen samen. Omdat het aantal onderzochte scholen is uitgebreid naar negen is deze vergelijking niet helemaal eerlijk.
Het loonverschil tussen mannen en vrouwen op alle negen instellingen die dit jaar deelnamen, bedraagt bijna 6 procent. Dit komt overeen met het loonverschil dat het CBS over 2020 berekende voor de sector overheid, waar het hbo onderdeel van uitmaakt. Landelijk bedraagt het verschil 13 procent.
Hogere functie
De grootste verklaring voor de loonkloof in het hbo is verschil in functie (80 procent), gevolgd door verschil in leeftijd (11 procent). Als mannen en vrouwen dezelfde functie bekleden, verdienen mannen ook meer; een loonverschil van 1 procent. Anders gezegd: er werken vooral meer mannen in hogere functies, waardoor ze meer verdienen dan vrouwen. Daarbij zijn de mannelijke collega’s in het hbo vaak ouder, wat vaak gepaard gaat met meer werkervaring en dus een hoger salaris. Vanaf 60 jaar zijn mannen zelfs in de meerderheid, terwijl er naar verhouding veel meer vrouwen dan mannen in het hbo werken.
Bij docentfuncties is er vaak geen goede verklaring voor het loonverschil
Een verschil van 4,1 procent komt neer op gemiddeld 200 euro per maand minder en 6 procent op 276 euro. Voor de functieschalen 10, 11 en 12 ligt het loonverschil rond 1 procent ten nadele van vrouwen. Dat komt neer op gemiddeld 50 euro per maand. Juist voor schaal 10, 11 en 12 blijkt er bovendien vaak geen goede verklaring te vinden voor het verschil in beloning, terwijl hierin 70 procent van alle werknemers zitten en dat zijn met name docenten.
Onrechtvaardig
Mannen verdienen dus meer dan vrouwen voor hetzelfde werk, terwijl ze dezelfde achtergronden hebben. “Dat deugt niet en we hebben Zestor gevraagd dit verder te onderzoeken”, zegt AOb-bestuurder Douwe van der Zweep. “Ook een verschil van 1 procent is onrechtvaardig, maar het is klein bier als je het vergelijkt met wie de hogere functies krijgt. Zowel bij het management als bij de docentfuncties zijn dat nog steeds de mannen.”
Hoe dat komt, gaat Zestor ook nader onderzoeken. Uit het rapport blijkt verder dat in de lagere functieschalen vrouwen in het hbo juist meer verdienen dan mannen. Dat lijkt positief, maar het verschil wordt vooral verklaard door het verschil in leeftijd. ‘Het lijkt erop dat vrouwen in deze functieschalen blijven hangen omdat er ten opzichte van mannen relatief veel vrouwen in de oudere leeftijdscategorie zitten’, staat in het onderzoeksrapport.
Vrouwen worden lager ingeschat en maken minder snel promotie dan mannen
Het grootste probleem is dat vrouwen te maken krijgen met vooroordelen, weet Sophie van Gool, econoom en auteur van de bestseller Waarom vrouwen minder verdienen en wat we eraan kunnen doen: “Het is een vicieuze cirkel: mannen zitten in hogere posities en nemen andere mannen aan die op hen lijken. Vrouwen worden lager ingeschat en maken minder snel promotie dan mannen. Het is een mythe dat dit aan henzelf ligt omdat ze niet goed onderhandelen. Ze vragen namelijk even vaak om een hogere schaal, maar maken minder kans. Dat is gewoon hardnekkig seksisme.”
Lees hier het rapport ''Gelijke beloning in het hbo' van Zestor.
Dit is een ingekorte versie van het artikel ‘Docenten m/v verdienen niet gelijk’ uit het Onderwijsblad van oktober. Leden ontvangen het blad elke maand in de bus. Word ook lid van de AOb!
