Kwart onderwijsmedewerkers psychisch vermoeid
Bijna een kwart (24 procent) van de onderwijsmedewerkers voelt zich enkele keren per maand of vaker, psychisch vermoeid. Het onderwijs staat daarmee in de top drie. Ook de emotionele betrokkenheid van onderwijspersoneel is het grootst van alle werknemers in Nederland.
Beeld: Typetank
Dat blijkt uit de nieuwste cijfers van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) van TNO en CBS.
Weinig autonomie
NEA is een groot onderzoek onder werknemers uit alle sectoren in Nederland. Half mei publiceerde TNO de nieuwste cijfers over het jaar 2022. In een analyse schrijft het CBS dat werknemers die weinig autonomie*Het Onderwijsblad voert een onderzoek uit naar autonomie. Hoeveel autonomie ervaar jij? Ga naar de vragenlijst en blijf op de hoogte van onze publicaties. ervaren en een hoge werkdruk hebben veel vaker last hebben van ‘werkgerelateerde psychische vermoeidheidsklachten’ dan andere werknemers. Het CBS noemt het onderwijs als één van de sectoren waar deze combinatie veel voorkomt, naast de horeca en zorg. ‘Een baan met hoge taakeisen en geringe autonomie wordt ook wel aangeduid als stressvol werk’, aldus de onderzoekers van het CBS.
Het CBS noemt het onderwijs als één van de sectoren waar weinig autonomie en een hoge werkdruk voorkomt
Leeg
Psychische vermoeidheidsklachten manifesteren zich op verschillende manieren. Bijvoorbeeld een leeg gevoel aan het einde van de werkdag, of al moe zijn bij het opstaan en emotionele uitputting. Met 41,8 procent geven onderwijswerknemers het vaakst van alle werknemers aan dat ze zich ‘emotioneel leeg’ voelen aan het einde van een werkdag - sommigen dagelijks, sommigen enkele keren per maand. Een kwart van het onderwijspersoneel voelt zich moe in de ochtend bij de confrontatie met het werk - dit percentage ligt alleen hoger in de sectoren informatie en communicatie. Op de vraag van TNO of werknemers ‘heel veel werk’ ervaren, springt het onderwijs er ook uit met 50,7 procent. Iets meer dan de helft ervaart dit vaak of altijd. Op plek twee volgt de gezondheidszorg waar 47 procent dit ervaart.
41,8 procent van de onderwijswerknemers geeft aan zich enkele keren per maand tot dagelijks ‘emotioneel leeg’ te voelen aan het einde van de werkdag
Emotionele uitputting is ook één van de uitingen van vermoeidheidsklachten. In het onderwijs geeft iets meer dan een kwart van de werknemers aan dat ze te maken hebben met emotionele uitputting. Ook dit ligt hoger dan het gemiddelde in Nederland waar één op de vijf medewerkers zich zo voelt.
Maatregelen
Veel mensen in het onderwijs willen dan ook dat er meer maatregelen komen om de werkdruk te verlichten; 44 procent geeft dit aan. Ze vinden de huidige maatregelen onvoldoende. Nog eens bijna 12 procent vindt maatregelen nodig omdat die volgens hen nog niet zijn genomen. 34,3 procent geeft aan dat de huidige maatregelen volstaan.
Meest tevreden
Een positief punt voor het onderwijs is de score van 82 procent voor tevredenheid met het werk. Werknemers vinkten dan aan dat ze tevreden zijn of zeer tevreden. Als je alleen kijkt naar de beroepsgroep docenten geeft 81,8 procent tevreden te zijn. 'Zij scoren daarmee bovengemiddeld', laat CBS-onderzoeker Tanja Traag weten. Bij de tevredenheid met de arbeidsomstandigheden is de score 'gemiddeld', volgens Traag. 75,9 procent van de docenten geeft aan tevreden te zijn. Traag verklaart in een e-mail waarom aan de ene kant de werkdruk en emotionele belasting in het onderwijs zo hoog is, maar aan de andere kant de tevredenheid. "Dat deze twee zo divergeren komt waarschijnlijk doordat de vraag naar tevredenheid met het werk heel algemeen is. Vermoedelijk wegen respondenten in die specifieke vragen heel sterk de pluspunten van hun werk mee, en veel minder de mindere kanten zoals hoge werkdruk en emotionele belasting. We zien iets soortgelijks in de zorg."
