Zo ken je razendsnel alle namen van leerlingen
‘Euh…, je buurvrouw.’ Namen van leerlingen leren. Het is een hele opgave. Tips en trucs om ze zo snel mogelijk te onthouden.
Beeld: Pixabay
Van zichzelf moet docent Michiel Lucassen na de eerste twee of drie lessen aan het begin van het schooljaar alle namen van zijn leerlingen kennen. Hij werkt op de middelbare school X11 in Utrecht waar hij aan vier tot vijf klassen per jaar lesgeeft. Het gaat al gauw om honderd namen die hij in zijn hoofd moet hebben. “Het is makkelijker voor jezelf als je snel de namen kent”, zegt Lucassen. “Het is een investering van jou in de leerlingen. Zij merken gelijk: deze docent ziet mij. Ze reageren daardoor anders en het maakt het persoonlijker.”
Zo snel mogelijk die namen in je hoofd krijgen dus. Maar, hoe doe je dat? Neurowetenschapper en geheugentrainer Boris Konrad kent trucs en technieken en past die zelf toe. Het leverde hem een wereldrecord namen onthouden op: 201 namen in vijftien minuten met een vermelding in Guinness World Records. De truc is om altijd beelden te maken in het hoofd. Konrad: “Onthouden gaat beter als je een opvallend beeld bij een leerling bedenkt. Heb je bijvoorbeeld een Piet in je klas. Denk dan in je hoofd aan een Piet van Sinterklaas. Je ziet diegene dan het hele jaar in dat beeld terugkomen, maar dat gebeurt alleen in het hoofd. Bij een Linda kun je denken aan de presentatrice Linda de Mol die op een bankje in de school zit.”
Het is een investering van jou in de leerlingen. Zij merken gelijk: deze docent ziet mij. Ze reageren daardoor anders en het maakt het persoonlijker
Leraren kunnen volgens de geheugenspecialist al aan de slag als ze de namenlijst krijgen van hun schoolleider. Op dat moment kunnen ze al beelden gaan ‘voorbereiden’ bij de namen. Dat is beter dan dat je helemaal niets doet. Als je de leerling daarna ziet moet je wel het beeld koppelen aan die persoon.
Leren betekent dat je hersenen nieuwe verbindingen maken. Als je beelden gebruikt, maken de hersenen nog meer verbindingen en dan vooral met die delen die beelden onthouden. Het oproepen van beelden is goed om te doen. “Je gebruikt je hersenen op een meer oorspronkelijke manier”, zegt Konrad.
Daarnaast is training belangrijk, volgens de geheugenexpert. Docenten kunnen dat makkelijk doen in de klas. “Als de leerlingen voor zichzelf werken kunnen docenten toetsen of ze de namen kennen. Ga in je hoofd de leerlingen kort langs en vraag jezelf af welke namen mis ik nog? Hiermee train je jezelf ook weer. Vaak zien mensen dan ook dat het maar heel weinig tijd kost. Iedereen kan dit, maar het is een kwestie van training.”
Symbool
Voor docent Lucassen werkt het in de praktijk goed om continu namen te gebruiken in de les en de namen vooral te herhalen. “Dan vraag ik iets aan een leerling en zeg ik zijn naam in die zin. Ook in de drie zinnen erna noem ik de naam.” Vragen stellen helpt ook. “Bij leerlingen waarvan ik de naam niet goed weet of onthoud, vraag ik bijvoorbeeld: waar komt jouw achternaam vandaan of houd je van voetbal?”
Bij zijn mentorklas vindt Lucassen dat hij helemaal snel de namen goed moet kennen. “Eigenlijk gewoon al na één les. Dat is de klas waarmee je de beste band hebt.” Hij doet met deze leerlingen een spel. “Ik koppel de leerlingen bewust aan een beweging die ze maken”, zegt de docent. De leerlingen staan in een kring en vertellen hun naam en iets anders. “Bijvoorbeeld: Ik ben Pim en ik houd van voetbal. Pim maakt dan een schopbeweging. De volgende leerling houdt van graffiti. Ik moet dan als laatste iedereen opnoemen. Vaak helpt mij het wel doordat ik de beweging dan ken en je komt ook gelijk meer te weten over je leerling.”
Voor docent Lucassen werkt het in de praktijk goed om continu namen te gebruiken in de les en de namen vooral te herhalen
Naambordjes
En de bekende naambordjes? “Voor mij werkt het niet”, zegt Lucassen. “Maar als je het gebruikt, zou ik vragen of leerlingen er nog een symbool bij zetten. Dan heb je een visuele hulp die je helpt onthouden.” Ook geheugentrainer Konrad wijst naambordjes af. “Het is geen leermethode, omdat de naam al te zien is en je dus niet weet of je de naam weet doordat die er staat of dat je het zelf uit het geheugen haalt.”
Niet elke naam onthoud je even snel. Lucassen: “Namen van leerlingen die je vaak moet waarschuwen ken je snel. Net als de naam van iemand die goed helpt of met iets bijzonders komt in een les.”
Toch haalt ook hij -ondanks alle trucs- leerlingen door elkaar, omdat ze bijvoorbeeld in gedrag op elkaar lijken. Die klassenlijst met foto’s blijft altijd een verleiding. Lucassen: “Toch moet je het gewoon zelf zo snel mogelijk weten. Niet op de automatische piloot dingen doen. Dan haken leerlingen sowieso af.”
