Wet beroep leraar roept veel vragen op
Sinds 1 augustus is de wet beroep leraar van kracht. Op sociale media wordt actie gevoerd tegen het lerarenregister, dat daar onderdeel van uitmaakt. “Ten onrechte”, zegt AOb-voorzitter Liesbeth Verheggen. “Het oorspronkelijke wetsvoorstel deugde inderdaad niet, maar wat de Eerste en Tweede Kamer nu hebben goedgekeurd, helpt de leraar.”
De discussie over het lerarenregister loopt al bijna tien jaar. De Algemene Onderwijsbond heeft steeds dezelfde koers gevolgd: alleen een register heeft geen zin. Dat wordt een afrekeninstrument voor de werkgevers. Er moet een Wet beroep leraar komen, die meer onderdelen kent, maakt Liesbeth Verheggen duidelijk. “Een lerarenregister heeft alleen zin als er een balans is tussen en meer autonomie en zeggenschap van de professional zelf en verantwoording afleggen via een register. Die professionele keten is de basis, het register het sluitstuk. Zoals dat ook werkt in de gezondheidszorg, voor artsen en verpleegkundigen.”
In die tien jaar *Download hier de tijdlijn.stuurde het kabinet Rutte II aan op een verplicht register, zonder de zeggenschap van leraren te regelen. “De AOb heeft steeds keihard gelobbyd voor een deugdelijke Wet beroep leraar, we hebben een initiatief wetsvoorstel geschreven waar die autonomie wél is geregeld. En dat is uiteindelijk ook wat de Tweede en Eerste Kamer hebben overgenomen. Ik ben dan ook trots op dat eindresultaat. Juist die grotere autonomie voor leraren, maakt dat de werkgeversorganisaties niet zo blij zijn met deze wet. Zij wilden liever alleen een verplicht register.”
De versterking van zeggenschap van leraren is een punt waar wij als onderwijsbond al jaren voor strijden
De wet bestaat nu uit twee delen. Het eerste deel gaat over de versterking van de positie van de leraar in de school. Een directeur mag bijvoorbeeld niet vragen een cijfer van een leerling aan te passen. Of een lesmethode kiezen zonder de leraren te raadplegen.
“De versterking van zeggenschap van leraren is een punt waar wij als onderwijsbond al jaren voor strijden”, zegt Liesbeth Verheggen. “Dat bij het vergroten van zeggenschap ook een grotere verantwoordelijkheid hoort, vinden wij logisch. Vandaar de koppeling: zeggenschap en register. De AOb ziet deze wet als een kans om de autonomie van leraren binnen scholen te versterken en het beroep aantrekkelijker te maken. Ondertussen maken wij ons hard voor een beter salaris, lagere werkdruk en meer bevoegde leraren voor de klas. In cao’s maken we afspraken over tijd en geld voor scholing.”
In die tien jaar is de discussie over de Wet beroep leraar voortdurend besproken in de vereniging. “Zij zijn stap voor stap meegenomen in dit traject. De laatste versie van de wet is uiteindelijk door onze algemene vergadering beoordeeld als een goed wetsvoorstel dat onze steun verdient.” Daarin stond de AOb bovendien niet alleen. Ook de andere lerarenorganisaties – CNV Onderwijs, FvOV, Platform VVVO en Beter Onderwijs Nederland – steunden het wetsvoorstel zoals dat naar de Tweede Kamer is gegaan en uiteindelijk aangenomen.
Inmiddels is de wet sinds augustus van kracht en legt de Vanaf augustus 2018 kunnen leraren zich inschrijven, en in augustus 2019 wordt het vastleggen van scholing verplicht. Vanaf 2027 kan de herregistratie gevolgen hebben. De criteria daarvoor waar je aan moet voldoen worden bepaald door de beroepsgroep zelf. Wat wordt de rol van de AOb nu? “De uitvoering zullen wij kritisch volgen”, zegt Verheggen. “De introductie van het register hadden wij graag later en anders gezien, maar de invoeringstermijn voor de vervolgstappen is ruim. Vanaf oktober is er een gekozen deelnemersraad – er zijn tal van kritische kandidaten, van binnen en buiten vakbonden – die namens alle leraren op de uitvoering toezien. Ook als bond zullen wij niet aarzelen om problemen in de uitvoering te signaleren. En natuurlijk staan wij onze leden bij als werkgevers de gemaakte afspraken niet nakomen en leraren in de knel komen.”
Meer lezen?
Hier vind je in een tijdlijn de discussie over de Wet beroep leraar.
Alle vragen en antwoorden over de wet op een rij.