Ruim 20 duizend mensen laten onderwijsminister luid en duidelijk weten: ‘Bezuinigen, doe het niet!’
Meer dan 20 duizend studenten, docenten en andere onderwijsmedewerkers demonstreerden vandaag op het Malieveld in Den Haag. Massaal keren zij zich tegen de ingeplande bezuinigingen van ruim 1 miljard euro op het hoger onderwijs: “Stem dit plan weg. Geld in onderwijs loont. Stop de Eppo-calyps.” Deze week behandelt de Tweede Kamer de onderwijsbegroting.
Beeld: Algemene Onderwijsbond
Dranghekken moeten verplaatst worden en het terrein uitgebreid. In een lange sliert blijven studenten, docenten en andere onderwijsmedewerkers uit het hoger onderwijs toestromen. Met in hun hand vlaggen, paraplus, geplastificeerde borden en de kenmerkende rode vierkantjes om hun nek, lopen ze in een stoet naar het Malieveld. Meer dan 20 duizend personen staan in het soppige gras. De regen houdt ze niet tegen om onderwijsminister Eppo Bruins (NSC) te laten weten dat hij moet stoppen met ‘slopen’.
Fouten
Met een bus uit Nijmegen komen ook studenten Robin Zhou (23) en Hugo Wissmann (24) naar het protest. Terwijl Wissmann onhandig met een paraplu stoeit, zegt hij dat hij een “hoge-kwaliteit-pech-student” is. En dat op de Radboud Universiteit veel animo was voor de demonstratie. Zhou knikt, de student vreest de ingeplande langstudeerboete die onderdeel is van de bezuiniging: “Voor mij komt die boete heel dichtbij. Ik heb drie jaar een andere studie gedaan, maar ben nu geswitcht naar biologie. Ik kom nét rond, maar die boete betekent dat ik straks nog harder moet werken in tijd die ik niet heb.”
Zeeland, Leiden, Utrecht, Nijmegen, Maastricht: uit heel Nederland is onderwijspersoneel samengekomen. Silja Renooij werkt als docent informatica in Utrecht en showt een inventief bord wat kan uitklappen. Ze wil aandacht voor de hoge werkdruk die er nu al is. En voor hoe die werkdruk het welzijn van studenten en docenten beïnvloedt. “En kijk, het alternatief waar 2 miljard vandaan kan komen, is de snelweg A27 niet verbreden.” Haar collega Janmartijn van der Werf, docent informatiekunde: “We zien echt dat de werkdruk is gestegen en dat er al een vacaturestop is die waarschijnlijk de docentfuncties gaat aantasten. Onderwijs is geen kostenpost, maar een investering.”
Op het grote podium warmt rapper Benjamin Fro de menigte op met ‘give us back our money’. Een toepasselijke tekst, zeker met naast het podium een enorme kraan met daaraan een ‘symbolische’ sloopkogel. In het natte gras zit een student met een dikke markeerstift nog snel een spandoek te beschrijven.
Deze bezuinigingen zijn anti-wetenschappelijk en anti-intellectueel
Meerdere demonstraten noemen de bezuinigingen een aanval op de wetenschap. Bald de Vries, hoogleraar Interdisciplinair juridisch onderwijs aan de Universiteit Utrecht: “Het is níet noodzakelijk dat er bezuinigd wordt op het hoger onderwijs. Ik kan niet anders dan concluderen dat deze bezuinigingen anti-wetenschappelijk en anti-intellectueel zijn. We zouden ons juist meer op Europa moeten richten, maar dit kabinet wil nadrukkelijk wetenschappelijke samenwerking de kop indrukken.”
Ook docent Willem Halfmann, wetenschapssocioloog op de Radboud Universiteit, is al een tijd met de demonstraties bezig. In de kantine porde hij mensen op om zich tegen de bezuinigingen te keren waar hij nu al consequenties van merkt. Halfmann: “Een hoogleraar ging met pensioen, die werd niet opgevolgd. Ook worden er natuurkunde-vakken geschrapt, waardoor studenten minder te kiezen hebben. We hadden juist net jarenlang gestreden voor een fatsoenlijke financiering en hadden een deal.”
Maar eigenlijk staat Halfmann met een nog grotere boodschap op het Malieveld. “Dit zijn wraakbezuinigingen. Het is een schop naar de universiteiten, omdat wij onderwerpen aankaarten die niet goed liggen bij het kabinet. Denk aan klimaat, minder biodiversiteit en migrantenuitbuiting. Het zijn ideologische bezuinigingen. De universiteiten zijn een onderdeel van de democratie.”
Stem weg
Op het podium staan de vakbonden zij aan zij met studentenorganisaties en de werkgeverskoepels Vereniging Hogescholen (VH) en Universiteiten van Nederland (UvN). “Dit kabinet is tegen gelijke kansen”, zegt AOb-hoofdbestuurder Coba van der Veer die het hbo vertegenwoordigt bij de bond. Ze kijkt tegen een zee van vlaggen en spandoeken aan vanaf het podium. Van der Veer: “Deze minister (Bruins red.) is een kille cijferaar. Haal alle bezuinigingen van tafel, of neem een voorbeeld aan andere NSC-collega’s en treedt af.”
Kies voor goed onderwijs aan alle leerlingen en studenten in Nederland Word lid!
Van der Veer wijst erop dat dit kabinet geen meerderheid heeft in de Eerste Kamer die mee moet stemmen over de begrotingsplannen. Morgen begint de behandeling van de onderwijsbegroting in de Tweede Kamer. GroenLinks-PvdA, D66 en SP zeggen op het podium al tegen te gaan stemmen. Ook JA21 van Joost Eerdmans is tegen. Van der Veer: “CDA, ChristenUnie en de hele oppositie: Stem dit weg!”
Als je denkt dat onderwijs duur is, weet je niet wat domheid kost
De massa joelt mee: ‘Stem dit weg.’ Kamerleden Rob Jetten (D66), Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) en Sandra Beckermann (SP) staan op het podium. Ze wijzen op alternatieven voor de geplande bezuiniging. Zo wil Timmermans minder ‘douceurtjes' voor het bedrijfsleven en de rijksten. Jetten: “Als je denkt dat onderwijs duur is, weet je niet wat domheid kost.”
Om de demonstratie extra kracht bij te zetten, zetten de demonstranten een mars in met - net als vorige week maandag in de Tweede Kamer - het Italiaanse strijdlied ‘Eppo ciao’. Terwijl de mars zich richting het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) beweegt, op een steenworp afstand van het Malieveld, scanderen studenten '3000 euro op je muil' en 'Recht, recht, recht, studeren is een recht'.
Voor de deur van het ministerie is er luid boe-geroep en komt de 'doe het niet'-leus, die op het Malieveld luid werd gescandeerd, weer terug. De demonstranten hopen dat minister Eppo Bruins hen hoort. Sommigen zetten een tweede of derde in rondje voor de deur van het ministerie. Voor de zekerheid.
