Tweede Kamer wil pabo splitsen: lesbevoegd voor jongere of oudere kind
Van de Tweede Kamer hoeven pabo-studenten niets van kleuters te weten als ze willen lesgeven in de bovenbouw van het basisonderwijs, en omgekeerd. Een meerderheid wil ‘smalle’ pabo’s mogelijk maken.
Beeld: Typetank
De Tweede Kamer maakt zich zorgen over het lerarentekort en, in het verlengde daarvan, het kleine aantal mannen dat onderwijzer wil worden. Er moet iets gebeuren, vindt een meerderheid.
Inhoud
AOb-bestuurder Thijs Roovers waarschuwt dat de discussie op inhoud gevoerd moet worden. “We moeten kijken wat het beste is voor de basisschoolleerlingen en voor de kwaliteit van het onderwijs. Op deze manier wordt de discussie gevoerd vanuit de politiek en het lerarentekort. Dat is niet de manier om deze discussie aan te vliegen. Ook is deze suggestie vreemd, omdat eerder door de politiek is bedacht om studenten aan de pabo’s op te leiden voor een brede bevoegdheid, juist vanwege het lerarentekort. Bovendien is kennis van de hele leerlijn nodig, ook als je alleen groep 8 lesgeeft. Dat gooi je niet zomaar overboord. Daar moet goed over nagedacht worden.”
Een splitsing van de pabo is volgens Roovers een simplistische oplossing voor een zeer ingewikkeld probleem. "Een pakket aan oplossingen is nodig om het vak aantrekkelijker te maken. Denk aan het aanzien van het beroep, goede arbeidsvoorwaarden, werkdrukverlaging, inspraak van de werkvloer bij beleidsmaatregelen. En ja, dan komen er ook heus mannen naar het onderwijs.”
Concrete afspraken
Een parlementaire meerderheid wil dat het kabinet met het onderwijs concrete afspraken maakt om het aandeel mannen voor de klas te verhogen, liefst met een streefcijfer van bijvoorbeeld ‘30 procent meesters’ in 2035. Een motie van die strekking is dinsdag aangenomen.
Maar een andere motie gaat verder. De Tweede Kamer verzoekt de regering om “twee nieuwe pabo-opleidingen in te richten” voor smallere lesbevoegdheden: een voor het oudere kind en een voor het jongere kind. Het kabinet zou met hogescholen in gesprek moeten gaan over het starten van deze opleidingen.
Daartoe moet het kabinet volgens diezelfde motie “vaart maken” met een oud wetsvoorstel dat zulke specialisaties mogelijk maakt. Momenteel leiden pabo’s op tot een lesbevoegdheid voor het hele basisonderwijs, van kleuterklas tot en met groep 8.
Geen draagvlak
In het debat had minister Dijkgraaf de motie ontraden. Onder werkgevers, opleidingen en de beroepsgroep is er volgens hem “geen draagvlak voor smalle bevoegdheden”. Specialisaties binnen de huidige opleidingen zouden al genoeg ruimte bieden.
Dat was twee jaar geleden de uitkomst van een experiment: bij zeven pabo’s mochten studenten zich direct specialiseren in het jonge of oudere kind, maar een echte opsplitsing zagen de opleidingen én de studenten niet zitten. “Zeer weinig betrokkenen” zagen heil in zo’n gesplitste bevoegdheid.
Ook uit enquêtes van de gezamenlijke lerarenorganisaties, waaronder de AOb, blijkt dat de beroepsgroep verschillend denkt over het splitsen van de pabo, zegt AOb-beleidsmedewerker Marieke Jansma. “Een overall conclusie was wel dat ze geen grote stelselwijzigingen willen, maar wel meer aandacht voor specifieke groepen leerlingen. Een meerderheid vindt dat pabo van nu goed opleidt voor de groepen 3 tot en met 8 en minder voor het speciaal onderwijs en het jonge kind. Wel hechten ze aan de bevoegdheden die ze nu hebben waardoor ze breed inzetbaar zijn in het onderwijs. De voordelen van een sterke differentiatie door smallere bevoegdheden weegt in hun ogen niet op tegen de voordelen van deze brede inzetbaarheid. Ze wijzen ook op de risico’s van sterke specialisaties indien iemand met bijv. specialisatie oudere kind ook mag lesgeven aan het jonge kind.”
Dijkgraaf wees de Tweede Kamer ook op het argument van het lerarentekort waar zorgen over zijn. Dan is het juist beter als pabo-afgestudeerden in het hele basisonderwijs mogen werken, meent Dijkgraaf, “zeker gegeven het grote lerarentekort en de mogelijkheden voor docenten om zich binnen het beroep van leraar verder te kunnen ontwikkelen”.
Uitvoeren
Dat weerhoudt de Tweede Kamer dus niet van een motie om zo’n splitsing mogelijk te maken. De VVD wil nog deze maand, voor het mei-reces, van het kabinet horen hoe het deze motie gaat uitvoeren.
Mannen vormen bijna 25 procent van de eerstejaars pabo-studenten. Ze vallen wel vaker uit dan vrouwen. De afgelopen jaren is zo’n 18 procent van de gediplomeerden man.
