Met dank aan leerkrachten Cathelijne Anten en Dorien König
Samen bereiken we meer! Sluit je aan bij de AOb
1
Zorg dat je organisatiestructuur op orde is
Als je alles wat je doet in de klas goed organiseert, verlopen wisselmomenten vlekkeloos. Routine en structuur zijn de sleutelwoorden voor een goed geoliede klassensituatie. Leer in het begin van het schooljaar de kinderen je regels en blijf die met ze oefenen. Zorg dat al het onderwijsmateriaal dichtbij en goed bereikbaar is. Denk na over de looproutes als kinderen ander materiaal moeten pakken, zodat er geen chaos in de klas ontstaat. Maak afspraken over bijvoorbeeld toiletbezoek en wat er op hun tafel mag liggen. Laat kinderen duidelijk weten wat je van hen verwacht. Dit vormt de basis voor de rest van het jaar.
2
Kijk goed naar je klas
Je kent je klas en weet wat de kinderen nodig hebben. Als er onrust is, kun je een gesprek aangaan. Als je de organisatiestructuur op orde hebt, is het gemakkelijker om de touwtjes te laten vieren en daarna de regie weer terug te pakken.
3
Bedenk je ideale wisselmoment
Je kunt vooraf visualiseren hoe jouw ideale wisselmoment eruitziet. Betrek de kinderen hier bij: geef ze een lesje in wisselmomenten. Spreek regels af en geef ze keuzes. Wil je dat ik een belletje gebruik? Zal ik tot 3 tellen?
4
Kondig aan wat je gaat doen
Bij een lesovergang kun je aankondigen welk vak er nu volgt. Vraag ook: ‘Zit je klaar? Moet je een klasgenoot helpen?’ Maak dit een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Laat kinderen voor een schoolpauze het materiaal al klaarleggen, zodat ze weten wat ze na de pauze krijgen. Begin pas met de les als iedereen het juiste materiaal voor zich heeft. Durf met zo’n wisselmoment te spelen. Zing gerust 'Duurt te lang' als je het werkelijk te lang vindt duren.
5
Probeer haakjes te vinden
Als je net een geschiedenisles hebt behandeld waarin jaartallen voorkomen, probeer die dan te verbinden met bijvoorbeeld rekenen. Of gebruik woorden of zinnen uit die les voor de overgang naar taal. Met andere woorden: zoek haakjes. Dat lukt niet altijd, maar vaker dan je denkt. Let daar dus op.
6
Bouw ontspanning in
Laat kinderen even met elkaar praten als ze hun spullen moeten pakken. Maak een grapje of vertel een klein verhaal over wat je zelf hebt meegemaakt. Benut zo’n kort wisselmoment voor iets totaal anders, zodat kinderen hun hoofd even kunnen leegschudden.
7
Zet een energizer in
Als de onrust toeslaat in de klas, kun je een energizer inzetten. Er zijn talloze bundels met voorbeelden van spelletjes in 3 minuten die kinderen laten opladen. Ook Youtube heeft een mooie verzameling. Laat ze tekenen, een filmpje bekijken of even bewegen om tot rust te komen. Doe met ze mee en kies een energizer waar jij jezelf ook goed bij voelt. Daarmee kun je tenslotte ook jezelf opladen.
Energizers kun je ook standaard in je dagelijkse les verweven, bijvoorbeeld een half uur voor de eerste pauze. Kinderen vinden dit leuk en weten dan waar ze aan toe zijn.
Energizers kun je ook standaard in je dagelijkse les verweven, bijvoorbeeld een half uur voor de eerste pauze. Kinderen vinden dit leuk en weten dan waar ze aan toe zijn.
8
Zorg ook voor jezelf
Wisselmomenten vragen veel van de leerkracht. Het zijn bij uitstek de momenten waarop kinderen geïnstrueerd moeten worden, met vragen komen of om bijsturing vragen. Kies je rust op momenten dat kinderen zelf aan het werk zijn. Zet een energizer in als je jezelf nodig moet opladen. Zorg dat je wat te drinken bij de hand hebt. Vraag - als mogelijk - een collega als je even uit de klas moet.