Subsidieaanvragen frustreren schoolleiders: 'Het is een loterij'
Het aanvragen van subsidies is een complexe tijdrovende klus voor veel schoolleiders. Het frustreert omdat naast de hoge werkdruk die er al is veel schoolleiders tevergeefs uren bezig zijn met een aanvraag. En dan is de kans dat je het subsidiegeld toegekend krijgt klein.
AOb-hoofdbestuurder primair onderwijs Simone Fomenko hoort vanuit verschillende besturen dat schoolleiders in deze tijd onder enorme druk staan en noemt het subsidiebeleid ontmoedigend: "Als je al meerdere subsidieaanvragen de deur uit hebt gedaan en nul op het rekest krijgt, hoeveel zin heb je dan - als je al onder hoge druk staat - om die volgende aanvraag te doen. Dat is zo fnuikend aan subsidiepotjes; je moet heel veel moeite doen om ze binnen te harken, maar de kans dat je afgewezen wordt is vele malen groter dan dat je ingeloot wordt, terwijl je het geld hard nodig hebt."
Een subsidie die onder schoolleiders veel stof doet opwaaien is Schoolkracht. Zo’n 170 tot 190 scholen kregen onlangs een bedrag toegekend voor school- en onderwijsontwikkeling, terwijl de rest van de circa 4700 aanvragers met lege handen achterbleef.
Uren voor niks
Petra 't Hoen, schoolleider bij Stichting OPOGO, is één van hen. "Het irriteert me mateloos. In ons vak hebben we zelden een paar uur tijd over en subsidie aanvragen is voor mij geen dagelijkse kost. Dus er zit best wat tijd in die ik deels in mijn kerstvakantie heb besteed. Je maakt een doordacht plan dat helemaal past bij je schoolontwikkeling en overlegt met bestuur en teamleden. Als ik mijn uren optel, dan zitten er duizenden euro’s in. En dat voor een subsidie van 30 duizend euro waarmee ik iemand net wat uurtjes extra kan inzetten. Het is best veel geld, maar het is de wereld op zijn kop. Er is niet eens inhoudelijk naar mijn plan gekeken, het was een loterij."
Het is de wereld op zijn kop, er is niet eens inhoudelijk naar mijn plan gekeken
Het is niet de eerste aanvraag waarin 't Hoen tevergeefs veel tijd in heeft gestopt. Eerder deed ze onder meer een aanvraag om werkdruk te verlichten. Ook toen viel ze buiten de boot en is er niet naar haar plan gekeken. "Terwijl we het geld heel hard nodig hebben voor ontwikkelruimte. Ons kleine schoolteam is al enorm overbelast."
Subsidieloket
Leerkracht en projectleider Meintje Spijker vindt het zorgelijk dat je voor kwalitatief goed onderwijs subsidies nodig hebt. Spijker werkt sinds kort één dag in de week als mt-ondersteuner bij De Boomgaard in Utrecht om werkdruk bij de directeur weg te halen. Zij besteedt die dag grotendeels aan subsidies verantwoorden en aanvragen. "Het is natuurlijk heel fijn dat ik hiervoor tijdelijk ingezet kan worden, omdat De Boomgaard een hele grote school is. Kleinere scholen hebben die mogelijkheid niet. Onze stichting heeft sinds kort zelfs een subsidieloket. Dat is nog in ontwikkeling, maar alsnog zal er straks veel ‘subsidiewerk’ voor onze schoolleiders blijven liggen, omdat het zo tot in de details moet."
Tijdrovende puzzel
Met alleen een aanvraag is Spijker al 3 of 4 uur bezig. "Het is demotiverend dat je niet weet of dat werk beloond wordt. En dan komt er na de aanvraag nog veel regelwerk en de verantwoording." Momenteel is ze druk met de subsidie Extra hulp voor de klas, waarvoor het kabinet 210 miljoen euro beschikbaar heeft gesteld vanwege corona. "Een van de vele dingen waar ik tegenaan loop, is dat ik de subsidie bijna niet in handen kan omzetten. Er zitten zoveel haken en ogen aan, vooral omdat je vastzit aan de cao primair onderwijs. De subsidie loopt maar drie maanden, en daarvoor kan ik niet zomaar iemand aannemen, want dan heb ik na die drie maanden nog verplichtingen naar die persoon, maar geen geld meer. Het is een tijdrovende puzzel." Hoofdbestuurder Fomenko beaamt dit: "Het is heel complex."
Het is demotiverend dat je niet weet of dat werk beloond wordt
Als deze subsidies al zo complex zijn, dan rijst de vraag: hoe zal het binnenkort gaan bij het verdelen van de 8,5 miljard euro van het Nationaal Programma Onderwijs (NPO)? "Het is op dit moment nog onbekend hoe het geld precies bij de scholen komt en of er een subsidievoorwaarde aan zit. Ongetwijfeld komt er veel werk aan voor schoolteams en daarbij zullen ze soms tegen dezelfde beperkingen aanlopen als bij subsidies", zegt AOb-hoofdbestuurder Fomenko.
Schoolleider 't Hoen: "Uiteraard ben ik blij met het NPO-geld, maar ik vrees voor een enorm stuk administratie, verantwoording en noem maar op. Voor mijn gevoel begin ik daardoor al met 2-0 achterstand."
Vertrouwen
Vertrouwen is volgens Fomenko het sleutelwoord. "Subsidies vragen eigenlijk vooraf bewijs aan scholen dat ze goede intenties hebben met het geld. Maar ik ken echt geen school die er verkeerde dingen mee doet. Vertrouw op de capaciteiten van onderwijsmensen. Het is noodzakelijk dat al dit incidentele geld - de subsidies en de miljarden van het NPO - omgezet wordt in structureel geld. Dan kunnen we structureel voor kwalitatief onderwijs gaan."