Staatssecretaris Paul wil een norm voor overhead, maar geld oormerken nog niet
Staatssecretaris Mariëlle Paul voor basis- en voortgezet onderwijs komt binnenkort met een ‘bestedingsnorm’ voor onderwijsgeld dat naar de klas zou moeten gaan. Het geld oormerken, oftewel financieel labelen, gaat haar nu te ver.
![Staatssecretaris Marielle Paul](/assets/Nieuws/2025/Staatssecretaris-Marielle-Paul__FocusFillMaxWyIwLjAwIiwiMC4wMCIsOTY0LDQ1MF0.jpg)
Staatssecretaris Mariëlle Paul vindt dat de vakbonden aan de cao-tafel inzage moeten krijgen in de loonruimte voor arbeidsvoorwaarden. Beeld Livestream Tweede Kamer
“Een bestedingsnorm geeft duidelijke kaders van hoe wij verwachten dat het geld wordt ingezet. Deze norm stelt de school en de politiek in staat het gesprek te voeren en in te grijpen waar nodig”, aldus Paul vandaag tijdens een commissiedebat in de Tweede Kamer over ‘sturing in het funderend onderwijs’. Uitgaven aan personeel oormerken, zoals de AOb graag zou zien, is voor de VVD-staatssecretaris vooralsnog een brug te ver. “We moeten voorzichtig zijn met het oormerken van één uniforme norm voor lerarensalarissen voor alle scholen.” Toch hield ze de deur op een kier. “Mocht uit monitoring blijken dat een dwingender instrument zoals oormerking nodig is, dan kunnen we alsnog die stap zetten.”
Inzage
Verder vindt de staatssecretaris dat de vakbonden aan de cao-tafel "vertrouwelijk" inzage moeten krijgen in de loonruimte voor arbeidsvoorwaarden. Tot dusver stuurt de overheid de zogeheten ruimtebrieven met deze informatie alleen naar de werkgevers. Tegen deze ongelijke informatiepositie voert de AOb al langer een juridische strijd, maar het ministerie van Binnenlandse Zaken weigert de stukken openbaar te maken.
“De vakbonden willen een gelijke informatiepositie over de ruimte voor arbeidsvoorwaarden, en dat snap ik heel goed. Wat mij betreft is het mogelijk om te zorgen voor een gelijke informatiepositie zonder dat die ruimtebrief breed openbaar wordt gemaakt”, aldus Paul. Zelf aanschuiven aan de cao-tafel, zoals sommige partijen en de AOb bepleiten, ziet de staatssecretaris niet zitten.
Voorproefje
Politiek Den Haag wil meer grip om de problemen in het funderend onderwijs het hoofd te bieden. Een ambtelijk rapport twee jaar geleden vormde het startschot van een politieke discussie over het bestaande, gedecentraliseerde onderwijsbestel met een grote autonomie voor schoolbesturen. In april vorig jaar schetste Paul verschillende scenario’s voor mogelijke overheidsbemoeienis. Vandaag sprak de Tweede Kamer er voor het eerst over, soms zichtbaar zoekend en aftastend. Intussen sorteerde de staatssecretaris al voor op haar koers met een voorproefje van belangrijke beleidskeuzes, zoals de bestedingsnorm. Die zullen te zien zijn in het herstelplan kwaliteit, dat voor de zomer klaar moet zijn.
Ook een onderdeel daarvan is een alternatieve vorm van onderwijsbekostiging: structurele financiering voor een specifiek doel. Dat moet de wildgroei aan subsidies terugdringen, maar wel invloed op de besteding geven die de lumpsum nu niet biedt. Deze 'gerichte bekostiging' wordt op dit moment voorbereid voor het verbeteren van de basisvaardigheden. “Een interessant instrument”, noemde Paul het. “Ik wil er wel voor waken dat we te veel subsidies gaan omzetten naar gerichte bekostiging, want dan krijg je weer een nieuw circus.”
Veel partijen in de Tweede Kamer willen sleutelen aan het huidige onderwijsbestel, maar zich niet beperken tot het stramien van de voorgeschotelde scenario’s. Hoe ver ze daarin gaan, verschilt per partij. De christelijke fracties zijn juist gekant tegen meer overheidsbemoeienis. Duidelijk werd vandaag ook dat een deel van de politieke partijen nog wikt en weegt. De discussie zal na het verschijnen van het herstelplan vervolgd worden.