Solliciteren is jezelf profileren

Het begint allemaal met een zoektocht bij jezelf, zegt Alma Meijer, beginnersconsulent en leerkracht op een basisschool: “Wat heb jij een school te bieden? Wat is jouw meerwaarde? Dat kan ‘m bijvoorbeeld zitten in vrijwilligerswerk dat je gedaan hebt of het onderwerp van je scriptie.”

Solliciteren begint al voor je afstuderen, zegt Erik Adema, oud-directeur van een basisschool en thans adviseur bij adviesorganisatie KPC Groep. “Vanaf het begin van de opleiding volg je allerlei stages. Kijk goed rond op de stagescholen. Welke school past bij jou qua ideeën over en visie op het onderwijs? Veel beginnende leerkrachten blijven hangen bij de school waar ze hun lio-stage liepen. Solliciteer daar dus bewust naar. Een referentie aan een goede lio maakt meer indruk dan wollige verhalen in een sollicitatiebrief.”

Solliciteren is jezelf profileren. Bazuin overal rond dat je een baan zoekt in het onderwijs en promoot jezelf zoveel mogelijk. Meld het vrienden en familie, maar bijvoorbeeld ook via een zakelijke netwerksite als LinkedIn. Zoek actief naar vacatures op internet, bijvoorbeeld via www.meesterbaan.nl of  www.vacaturebank.nl.

Maak een heldere, beknopte brief, maximaal één of anderhalf A4-tje, zonder spelfouten, zegt Alma Meijer. “Brieven met spelfouten worden direct terzijde gelegd.” Ontstijg het niveau van de ‘loze kreten’. Dat het kind centraal moet staan, is een dooddoener als je het niet concretiseert, vindt Erik Adema. Zeg liever dat je het bijvoorbeeld belangrijk vindt met kinderen in gesprek te gaan. En geef voorbeelden over hoe je dat dan doet.

“Het is de kunst om op te vallen met je brief. Anders beland je onderop de stapel”, vervolgt Erik Adema. “Sommigen proberen dat met een pasfoto op de voorkant.” Persoonlijk spreekt hem dat niet aan. De oud-directeur is wel gecharmeerd van een cv dat niet chronologisch is, maar uitgaat van verworven competenties. “Dat valt op en geeft aan dat je jezelf bewust op de kaart probeert te zetten.” Alma Meijer: “Het is belangrijk dat mensen zich je herinneren.”

Als je wordt uitgenodigd, ben je al halverwege. Bereid je goed voor. Weet wat er op een school speelt. Lees de schoolgids, bestudeer het schoolplan, check de website. Erik Adema: “Ik vind het belangrijk dat sollicitanten vooraf even persoonlijk contact opnemen. Niet bellen om te bellen, maar met een paar goede vragen. Daarmee profileer je jezelf. Als ik de brief lees, weet ik: aha, die heeft al gebeld.” Kom op tijd naar het gesprek. Of ga veel te vroeg, tipt hij. “Loop een blokje om. Hoe ziet het schoolgebouw er uit? Wat voor wijk is het?” Het gesprek is een eerste kennismaking. Neem een actieve houding aan. Probeer gerust een grapje te maken.

Of je in het basisonderwijs genoegen moet nemen met de eerste regel van de laagste schaal LA? “Lijkt me wel”, zegt Erik Adema. “Het is niet slecht. Pas als je extra taken gaat uitvoeren of een relevante ervaring hebt opgedaan, ontstaat er onderhandelingsruimte.” Vragen naar je mogelijkheden is niet verkeerd. Dat geeft aan dat je wilt blijven leren, doorgroeien en dat je gemotiveerd bent. Jack van Minden, psycholoog bij Psycom en auteur van de boeken ‘Alles over salarisonderhandelingen’ en ‘Op naar een hoger salaris’: “Je kunt het voorstel neerleggen voor een andere functieomschrijving. Daar hoort een andere schaal en/of periodiek en dus een hoger salaris bij.”

Het maakt nogal wat uit of je in een verzadigde arbeidsmarkt solliciteert, stelt Jack van Minden. “Bel na hoeveel reacties er zijn gekomen. Bij veel concurrentie heb je minder in de melk te brokkelen. Bij een impopulaire school is meer mogelijk. Er zijn zelfs scholen die subsidies krijgen om personeel aan te trekken.”

Stel van tevoren vast welk salaris je wenst, maar blijf redelijk, adviseert Jack van Minden. “Een auto van de school eisen is niet redelijk.” Misschien kun je bedingen dat je een coach krijgt of een niet zo groot aantal klassen. “Je kunt altijd proberen te onderhandelen. Maar het is wel handig als je weet wat je doet. Smijt de deur niet dicht als je je zin niet krijgt. Je kunt na bijvoorbeeld zes maanden nog eens terugkomen op het onderwerp salaris. Vooral als je uitstekend functioneert.”