Slob: 'Procedures gevolgd bij bekostiging gesloten iPad-school'
De Onderwijsinspectie heeft vorig jaar 'per direct' een onderzoek ingesteld naar de gesloten iPad-school De Voorsprong, schrijft minister Arie Slob aan de Tweede Kamer. Documenten van de inspectie zelf vertellen een ander verhaal.
Beeld: Typetank
Kamervragen beantwoorden is soms een oefening in semantiek, suggestie en beeldvorming. In dit geval waren er begin mei acht vragen gesteld door GroenLinks naar aanleiding van publicaties door Zembla en het Onderwijsblad. De eerste drie gaan over het landelijke onderwijs- en bedrijfsmodel achter de iPad-scholen van Maurice de Hond z'n O4NT-organisatie. De laatste vijf gaan specifiek over het schoolbestuur dat De Hond in 2014 oprichtte met twee nieuwe iPad-scholen in Amsterdam.
Een daarvan, De Voorsprong, sloot eind oktober 2016 de deuren vanwege een te laag leerlingaantal. Het door De Hond voorgezeten schoolbestuur, Onderwijs 4 Nieuwe Tijd, bleef nog wel maandelijks 23 duizend euro aan bekostiging voor de school ontvangen. Dat kwam naar buiten toen het Onderwijsblad erover publiceerde in maart 2017.
--> Tijdlijn over het failliete schoolbestuur van Maurice de Hond
De inspectie onderzocht de kwestie en concludeerde in een rapport begin juli vorig jaar dat die financiering onrechtmatig was. In totaal heeft DUO negen maanden aan onderwijsgeld uitgekeerd voor de gesloten school. Eind vorig jaar stuurde ze daarom een claim van twee ton naar het - toen inmiddels gestopte - schoolbestuur. Kort daarna, begin dit jaar, werd het bestuur failliet verklaard.
Procedures
Hoewel de sluiting van De Voorsprong in maart 2017 bekend was, liet DUO de financiering vorig voorjaar maanden doorlopen in afwachting van het inspectie-rapport. Volgens Slob kon DUO niet anders en heeft de organisatie zich aan de geldende procedures gehouden.
DUO heeft zich een poos geleden met een claim bij de curator gemeld. Slob laat tegenover de Kamer de mogelijkheid open dat de overheid nog een deel van de twee ton zal terugzien. Maar de curator maakte zelf anderhalve maand geleden al duidelijk dat De Honds schoolbestuur een lege boedel heeft achtergelaten en dat er voor schuldeisers niks meer te halen valt.
Duidelijkheid
Opmerkelijk is ook Slobs bewering dat de Onderwijsinspectie vorig jaar 'per direct' een onderzoek instelde naar de bekostiging van de iPad-school. Documenten van de inspectie laten een ander beeld zien.
Hoe zit het precies? Half februari 2017 hoorde de inspectie naar eigen zeggen tijdens een gesprek met het schoolbestuur voor het eerst dat er nog altijd één leerling stond ingeschreven op de gesloten school. Gevraagd om een toelichting, mailde De Hond twee weken later aan de inspectie dat deze leerling tijdelijk op een school voor speciaal basisonderwijs zat om te beoordelen welk type school het beste bij hem zou passen.
Die toelichting vormde voor de inspectie aanleiding om 'nog diezelfde maand een onderzoek in te stellen', schrijft minister Slob ferm aan de Kamer. En verderop in de brief: 'Omdat er onvoldoende duidelijkheid kwam, heeft de inspectie vervolgens op 21 maart 2017 besloten niet langer te wachten en per direct een onderzoek in te stellen naar de beëindiging van de onderwijsactiviteiten en naar de bekostiging van de school.'
Actie
Maar dat is niet het hele verhaal. De inspectie wilde namelijk een volgend bestuursgesprek afwachten met de instelling, die onder verscherpt financieel toezicht stond. Dat de bekostiging doorliep was de inspectie op dat moment onbekend, zo mailde destijds een inspectie-woordvoerder. Tot het Onderwijsblad vragen voorlegde over de financiering van de gesloten school, mede op basis van informatie die De Hond had verstrekt.
'De inspectie was voornemens dit onderwerp te agenderen voor het eerstvolgende gesprek met het bestuur', schreef de inspectie zelf al in het rapport over de school. 'Voor dit kon plaatsvinden, ontstond publieke aandacht voor de wijze waarop De Voorsprong zijn onderwijsactiviteiten beëindigde en ontving de inspectie vragen over de rechtmatigheid van de bekostiging van het onderwijs in die periode.
Naar aanleiding van deze vragen zocht de inspectie op 20 maart 2017 contact met DUO om - alsnog met spoed - te achterhalen of de bekostiging voor de gesloten school inderdaad werd doorbetaald.
Uit mails, vrijgegeven na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob), blijkt dat ook DUO op dat moment nog van niks wist.
'Wat moet hier nu gebeuren?', mailde de inspectie weer aan DUO:
Intussen, zo blijkt uit het mailverkeer, gingen medewerkers van DUO in allerijl na hoe het zat. De volgende dag werd bevestigd dat de gesloten school nog altijd financiering ontving voor zestien leerlingen, het leerlingaantal van het schooljaar ervoor.
Diezelfde middag, 21 maart 2017, berichtte de inspectie aan schoolbestuurder De Hond dat ze een officieel onderzoek instelde.
