Scholen stoppen met geven paracetamol
Het Udens College stopt met het geven van paracetamol aan leerlingen. De school verstrekt alleen medicijnen aan leerlingen als zij mogelijk in levensgevaar zijn. Hoe gaan andere middelbare scholen om met leerlingen die zich niet lekker voelen?
Het begon met een stripje paracetamol en eindigde met een vergrendelde kast vol medicijnen, een administratie en een sleutelbeheerder. “Het nam vormen aan, waarvan ik dacht: Hier zijn we niet voor opgeleid, en het is niet onze verantwoordelijkheid”, zegt Jack Ernst, directeur van het team ‘extra begeleiding’ op het Udens College, een scholengemeenschap met drieduizend leerlingen.
Naast paracetamol en ibuprofen lagen er in de kast doosjes methylfenidaat, zoals Ritalin en Concerta, voor leerlingen met adhd, Epipennen (adrenaline-injecties om ademnoodsituaties bij allergische kinderen op te lossen), sets met insuline(pennen) en glucagon voor leerlingen met diabetes-type 1, pufjes voor kinderen met astma.
Het voornaamste bezwaar vond Ernst de extra administratie van de voorraad en de gebruikers.
Registreren wat er ligt en van wie het is, en wat er uit gaat, naar wie. Van leerlingen die de school definitief verlieten, bleven medicijnen soms liggen. En, zegt hij: “Als je medicatie bewaart voor leerlingen die het vergeten, zou je eigenlijk ook moeten controleren of ze hun pil wel hebben ingenomen.”
Streep eronder
Het Udens College zette er afgelopen december een streep onder na overleg met de GGD. “Als school zijn wij er niet om medicatie uit te delen”, zegt Ernst. “Dat is erin geslopen, zoals wel meer opvoedkundige zaken de school insluipen.” Als leerlingen tijdens schooluren last krijgen van hoofd-, buik- of oorpijn adviseert de GGD terughoudendheid. ‘Omdat medewerkers in zijn algemeenheid niet deskundig zijn om een juiste diagnose te stellen. Uitgangspunt moet zijn dat een leerling die ziek is naar huis moet’, aldus het protocol.
Ouders kregen schriftelijk bericht. Leerlingen die paracetamol of methylfenidaat wensen, moeten dat voortaan zelf regelen. “Sommige ouders vroegen om toelichting. Waarom eerst wel en nu niet meer? Niemand was boos. De school rookvrij maken was moeilijker.” De enige medicatie die op school bewaard wordt, is voor leerlingen die zonder medicatie in levensgevaar kunnen komen, zoals bij diabetes-type 1, allergie of epilepsie. “Dat zijn gemiddeld acht leerlingen per sector. Dat is prima te behappen”, vindt Ernst.
Onwel
“Het is verstandig van het Udens College”, vindt Joop van der Wijngaard, conrector bij de Gereformeerde Scholen Gemeenschap in Rotterdam (1050 leerlingen). Ook op deze school is de medicijnkast voorbehouden aan leerlingen met ernstige aandoeningen, zoals een leerling met bijnierschorsinsufficiëntie.
Eén van onze conciërges is speciaal opgeleid om noodmedicatie toe te dienen.
Een kind dat zich onwel voelt, meldt zich bij de leerlingenbalie. “Soms wordt na overleg met de ouders een paracetamol gegeven of gaat de leerling naar huis.”
Spuigaten
Bij de Van der Capelle Scholengemeenschap in Zwolle (1250 leerlingen) worden sinds twee jaar geen pijnstillende medicijnen meer verstrekt. “Er was geen aanslepen aan”, aldus de medewerker aan het leerlingenloket. “Het is een tijdje bijgehouden door de telefoniste die de pillen uitgaf. Het ging om tientallen per dag, het liep de spuigaten uit. Toen besloot de directie: dit faciliteren we niet meer.” Leerlingen raakten eraan gewend, zegt hij. Incidenteel komt er nog iemand langs, en dan verkoopt hij standaard ‘nee’. “We raden de leerlingen aan zelf een paracetamol in hun tas te steken. Meiden met menstruatiekrampen kunnen daar best rekening mee houden.”
Het Bonifatius College (1535 leerlingen) in Utrecht geeft alleen paracetamol als ‘een leerling zelf niets mee heeft’, aldus de medewerker die het uitgiftepunt beheert. “Eigenlijk zeggen wij: Zorg dat je zelf iets in je tas hebt, want wij zijn geen apotheek.”
“We houden het wel in de gaten. We vinden ook dat de leerling met pijn het zelf moet komen halen. Sommige leerlingen sturen een ander kind om paracetamol te halen. Misschien omdat ze meer gebruiken dan wij goed vinden. Dat komt misschien, doordat ze niet eten en drinken ’s ochtends of wat dan ook. Dan krijgen ze hoofdpijn.” Een paracetamol-administratie houdt de school niet bij. Niet nodig, zegt de medewerker.
Ook bij de Zwolse Thorbecke scholengemeenschap (1900 leerlingen) kunnen leerlingen een paracetamol krijgen. “Iedere dag zijn het drie à vier leerlingen”, zegt de receptioniste. “Leerlingen die zich ziek voelen, melden zich bij de coördinator die ze eventueel naar ons doorstuurt.” Zij bemant de receptie ’s ochtends, een collega neemt het ’s middags over. Ze houden het samen in de gaten. “Als een kind opvallend vaak komt, bijvoorbeeld twee keer in één week of drie keer per maand, geven wij het door aan de mentor die de ouders inlicht.” Voor methylfenidaat is een andere oplossing. “Leerlingen regelen het zelf. Als een leerling het vergeten is, komen de ouders het nabrengen of ze fietsen er even voor naar huis.”
Medicijnkast
Op het Esdal College (3000 leerlingen) in Emmen is op de zes locaties sinds drie jaar geen enkel medicijn meer verkrijgbaar. “Nee, ben je mal?”, reageert directeur en bestuurder Matthias Kooistra. Van nieuwe leerlingen wordt bij aanmelding in het leerlingvolgsysteem geregistreerd of ze een medische geschiedenis en/of medicatie nodig hebben. “Van adhd, pdd-nos en pinda-allergie tot astma en spierziekten, waardoor een leerling niet met gymnastiek mee kan doen. In het mentorgesprek wordt de zorg met de leerling en zijn ouders besproken. Alle docenten en onderwijsondersteunend personeel zijn op de hoogte van deze informatie.”
Leerlingen met diabetes-type 1, allergieën of epilepsie regelen hun medicatie zelf. En moeten ook zelf weten wat te doen in geval van nood, want op het Esdal zijn geen pijnstillers, geen insulinesetjes, geen reservepufjes, geen Epipennen. En dat blijft ook zo. Kooistra: “In de acht jaar dat ik hier werk, is er nog nooit een noodgeval geweest.”
En wat als een kind een keer zodanig in nood komt dat de ambulance moet komen? “Dan zou ik daarna nog geen medicijnkast introduceren. Integendeel: ik zou de ouders en leerlingen nog meer op het hart drukken om zelf de verantwoordelijkheid te nemen voor hun medische gezondheid. Je moet daar als school geen verantwoordelijkheid in willen hebben.”
Wat zegt de GGD? Lees dat in het artikel uit Onderwijsblad 5 van 18 maart 2017.
