Scholen gelaten onder sluiting tot en met de meivakantie

Tekst karen hagen - redactie onderwijsblad - 1 april 2020 - 5 Minuten om te lezen

Beel: Typetank

Vooral in het hoger onderwijs hadden besturen al besloten de lessen langer op te schorten. “Het is het enige juiste besluit, maar leuk is anders”, zegt aardrijkskundedocent René Grommen.

Gisterenavond kondigde premier Mark Rutte een verlenging van de scholensluiting aan om het coronavirus te beteugelen. De scholen zijn in ieder geval tot en met de meivakantie gesloten en een week voor 28 april komt Rutte met een nieuw besluit.

Leerkracht van groep 6 Ellen de Weger zag het besluit aankomen. “Het was eigenlijk alleen de vraag tot wanneer de scholen nog dicht blijven: tot de meivakantie of tot 1 juni.” Voor de kinderen is het een lastigere boodschap, merkt ze. “In de eerste week vonden ze het nog leuk, de tweede week was oké, maar je merkt nu toch dat de motivatie wat afneemt. Ze doen de opdrachtjes nog wel, maar zeggen ook dat ze moe zijn en dat ze graag naar school willen.”

Motivatie

Aardrijkskundedocent Grommen op het Isendoorn College in Warnsveld begrijpt het besluit ook. “Het zou apart zijn als de scholen nu weer opengingen”, zegt hij. De motivatie bij zijn leerlingen - hij geeft les aan klas 1 tot en met 4- ‘is nog best goed’. “Soms ligt een leerling ’s ochtends nog wel in zijn bed, maar doet dan wel mee met de les op Zoom. Het is ook wel komisch.”

Je hebt een veel minder goed gevoel hoe het ervoor staat

Op zijn school gaat het lesrooster zoveel mogelijk door: lessen starten om 8.30 uur. Grommen mist vooral de interactie met zijn leerlingen. “Het blijft toch een computerscherm. Je ziet niet wat je normaal in een klas wel ziet: of het goed gaat met ze, of de opdrachten lukken. Die lichaamstaal krijg je niet mee en je hebt dus een veel minder goed gevoel hoe het ervoor staat.”

Leuke plannen

Grommen had leuke plannen, zoals naar buiten gaan voor een les over de stad, maar dat zit er voorlopig niet in. “Voor mijn gevoel is al het leuke wel een beetje weg. We werken nu vooral aan de begrippen, heel basaal. Ik sta achter het besluit, maar het is niet leuk. Digitaal onderwijs biedt kansen, zeker, maar het laat ook zien dat het nooit een vervanging kan zijn van wat je normaal in real life doet.”

De werkgeverskoepels PO-raad en VO-raad vinden dat het besluit duidelijkheid geeft. ‘Een logisch besluit’, aldus de VO-raad. Wel maken de raden zich zorgen over leerlingen die het thuis moeilijk hebben. Ze vragen daar aandacht voor. De collega’s van leerkracht De Weger maken zich hier ook zorgen om. “Die kinderen zie je vastlopen met het digitale onderwijs. Ze kunnen niet zelf plannen en ze overzien niet wat ze moeten doen. Het lukt sommige ouders ook niet om kinderen op een positieve manier aan het leren te krijgen, zonder dat het een heel gevecht wordt.”

Kwetsbare gezinnen

In Brabant worden scholen inmiddels opengesteld voor kinderen uit kwetsbare gezinnen, meldt het Brabants Dagblad. Dit kan een oplossing zijn, denkt de Weger, al benadrukt ze dat haar team hier nog niet uit is. “We hebben het er wel over, maar het is best ingewikkeld. Onze ouders zijn zich heel bewust van de gezondheidsrisico’s op het moment. Zij moeten dan kiezen: ga ik voor onderwijs voor mijn kind of voor veiligheid?” Ook de school van Grommen is open voor leerlingen die thuis geen digitale mogelijkheden hebben. “Ik heb niet precies zicht op hoeveel het er zijn. Bijna iedereen werkt thuis.”

Juist nu is het belangrijk kwetsbare jongeren goed in beeld te houden

AOb-bestuurder Tamar van Gelder hield een poll op Facebook. “Om te zien of docenten vinden dat ze de studenten in beeld hebben. Het blijkt dat een grote groep studenten inderdaad in beeld is. De gemotiveerden onder hen leren wel, ook of afstand. Maar wat doe je met studenten die je niet ziet, waar je niets van hoort? Daar slapen docenten slecht van.” De mbo-scholen verzorgen tot ten minste 28 april hun onderwijs en examens in aangepaste vorm. De scholen zijn zoveel mogelijk overgestapt op afstandsleren.

Volgens waarnemend voorzitter van de MBO-raad Frank van Hout gaan de mbo-scholen scherp in de gaten houden dat alle studenten betrokken blijven. “Dat geldt zeker ook voor de 16 duizend vaak kwetsbare jongeren in de entree-opleidingen. Juist in deze tijd is het belangrijk om hen goed in beeld te houden. We willen ze extra aandacht geven om te zorgen dat ook zij het slot van dit studiejaar meemaken. En dat we ze volgend jaar ook weer terugzien.”

Weinig directe gevolgen

Voor een deel van de hogescholen en universiteiten heeft de verlengde scholensluiting tot en met 28 april weinig directe gevolgen. Een flink aantal instellingen besloot namelijk zelf al om het fysieke onderwijs langer op te schorten, tot 1 juni of zelfs tot het einde van het collegejaar.

De Hogeschool van Amsterdam heeft gebouwen gedeeltelijk opengesteld voor studenten die thuis geen geschikte plek hebben

Bij de Hogeschool van Amsterdam hakten ze vorige week donderdag de knoop door. Tot en met 31 augustus wordt er geen onderwijs op locatie meer aangeboden. “In principe”, voegt woordvoerder Wouter Rutten eraan toe. Mocht het kabinet in de tussentijd alsnog besluiten om ruimte te bieden voor een vorm van fysiek onderwijs, dan bekijkt de hogeschool wat er mogelijk is. “Je zou dan kunnen denken aan practica en praktijktoetsen, die hebben in deze omstandigheden een hogere prioriteit.” Wel zijn voorlopig drie gebouwen gedeeltelijk opengesteld voor studenten die thuis geen geschikte plek hebben om te studeren, bijvoorbeeld omdat ze er geen internetverbinding hebben.

Nauwgezet

Bij de Arnhemse kunstenhogeschool Artez volgen ze nauwgezet de informatie van het kabinet. De instelling blijft in elk geval gesloten tot en met de meivakantie. Hoe het daarna verder gaat, is mede afhankelijk van een nieuw besluit dat het kabinet tegen die tijd zal nemen. “We gaan uit van de maatregelen zoals die nu bekend zijn", aldus woordvoerder Marieke de Boer. "Daarbij denken we in scenario’s. Wat als sluiting tot en met 1 mei duurt, wat als die tot 1 juni duurt: hoe zouden we daarna gefaseerd weer kunnen opengaan?”

Het vergt een enorme inspanning om kleinschalige kunstenonderwijs digitaal voort te zetten

In de tussentijd probeert de hogeschool het onderwijs zo goed als dat gaat digitaal voort te zetten. “Het besluit om de scholen te sluiten is voor ons veel ingrijpender dan voor een universiteit die makkelijker online colleges kan geven voor een grote groep studenten", vertelt De Boer. "Dat geldt ook voor andere maakberoepen. Het vergt een enorme inspanning om kleinschalige kunstenonderwijs digitaal voort te zetten. We waren nog helemaal niet zo bezig met online onderwijs. Maar het is indrukwekkend om te zien wat er nu allemaal gebeurt.”