Salarissen po, na gesteggel nu resultaat?
‘Een substantiële verhoging van de lerarensalarissen.’ Die magere toezegging heeft de PvdA na weken van politiek geharrewar los weten te peuteren bij de VVD. Maar is die toezegging genoeg om in het regeerakkoord daadwerkelijk de lerarensalarissen van het primair onderwijs op te trekken naar het niveau van het voortgezet onderwijs?
VVD-Kamerlid Bente Becker zei tijdens de actiedag in juni: ‘Jullie signaal is luid en duidelijk doorgekomen.’ Lodewijk Asscher (PvdA) kondigde op het Malieveld aan dat de PvdA uit het demissionaire kabinet zou stappen, als er met Prinsjesdag niet bijna 300 miljoen zou worden uitgetrokken voor de leraren basisonderwijs. Veel meer dan een toezegging dat er een ‘substantiële verhoging’ komt, leverde dat niet op. Maar lukt het de vier partijen aan de formatietafel om al kwartettend een stevig investeringsplan voor onderwijs
in het regeerakkoord te krijgen? Zeker is dat niet, want zij hadden allemaal heel andere plannen met onderwijsinvesteringen.
Het kwartetten over onderwijs is bovendien een onzeker spel, omdat er meer grote claims liggen. Defensie heeft verouderd materiaal, er dreigt door de economisch groei een verkeersinfarct, de zorgkosten lopen op, het pensioenstelsel kraakt. We leggen de onderwijskaarten
op tafel. De verschillen zijn groot, maar wil de formatie met deze vier partijen slagen, dan zal ‘onderwijspartij’ D66 beloond moeten worden voor deelname. Dat biedt kansen. Maar er zijn ook risico’s, omdat D66 in het verkiezingsprogramma zwaar inzet op werkdrukvermindering en niet op salarissen. Een overzicht:
VVD
Voor de verkiezingen was Mark Rutte duidelijk. Miljarden voor het onderwijs? Nergens voor nodig. Partijgenoot Sander Dekker houdt diezelfde koers vast, als hij in juni spreekt op het congres van de POraad.
U vraagt miljarden, maar laten
we elkaar niet voor de gek houden.
Dat is niet reëel.
In de Tweede Kamer houdt hij vol dat er geld genoeg is. “Het is geen vetpot, maar als je er goede keuzes mee maakt, kun je er goed onderwijs van geven.” De bereidwilligheid om te investeren in onderwijs is klein, al zegt Kamerlid Bente Becker op de actiedag dat het signaal bij de VVD luid is doorgekomen. Misschien dat Rutte met extra onderwijsgeld D66 binnenboord probeert te houden.
CDA
Tijdens een verkiezingsdebat op de iPabo in Amsterdam was CDAKamerlid Michel Rog helder over de salarisverschillen tussen primair en voortgezet onderwijs.
“Dat moet gelijk worden.” Hoe, blijft achterwege.
Rog haalt in al zijn optredens binnen en buiten de Tweede Kamer de geschiedenis van de functiemix van stal. Toen was er geld uitgetrokken voor 40 procent LB in het basisonderwijs, maar hij verwijt besturen, bonden en ministerie dat ze dat niet voor elkaar hebben gekregen. Goed punt, en ook een onderwerp waar de AOb zich mee bezighoudt, maar na het
terugblikken is vooruitkijken interessanter.
CU
De miljoenen die de Christen- Unie in het verkiezingsprogramma had staan, waren vooral bedoeld voor ontwikkeling van schoolteams en het in stand houden van kleine scholen in krimpgebieden. In het Kamerdebat over werkdruk, begin mei, kwam daar beweging in. CU-kamerlid Eppo Bruins zei dat extra geld nodig is “om de werkdruk te verminderen en de kwaliteit te verhogen”. Minder expliciet was hij over salarissen.
Hoe kun je verwachten talent binnen te halen als de werkdruk hoog is, het salaris onder druk staat en de ontwikkelingsmogelijkheden beperkt zijn?
De CU vindt onderwijs best wel belangrijk, wellicht trekken zij aan de formatietafel samen met D66 op.
D66
Voor D66-Kamerlid Paul van Meenen is het een enorme worsteling. Zijn partij zette met 3,8 miljard euro zwaar in op onderwijs en kreeg onder andere daarmee de ‘onderwijsstem’. D66 koos voor kleinere klassen, minder werkdruk in alle sectoren, maar zag na de verkiezingen de salarisclaims toenemen. Tijdens het AOb-verkiezingsdebat in februari en in mei in de Tweede Kamer waarschuwt Van Meenen keer op keer.
We kunnen niet alle problemen tegelijk oplossen.
Al vindt hij de salarisclaims ‘terechte eisen’, de ruimte voor herstel noemt hij beperkt. Wel zijn stevige onderwijsinvesteringen voor D66 cruciaal om binnen een rechtse coalitie het eigen profiel overeind te houden.
