Salaris basisonderwijs zit onvoldoende in de lift
De doorgroei naar hogere salarisschalen in het basisonderwijs was de laatste jaren minimaal. Afspraken zijn niet nagekomen, terwijl het lerarentekort in het basisonderwijs de komende jaren verder oploopt.
Het lerarentekort in het primair onderwijs loopt fors op. Komt het tekort in 2018 naar verwachting uit op zo’n 1300 fte; in 2023 neemt dit toe tot ruim 4600 fte. Dat blijkt uit de Arbeidsmarktanalyse primair onderwijs 2018 van het Arbeidsmarktplatform PO.
Het lerarentekort is de komende jaren het grootst in Amsterdam, Rotterdam en de regio Rijnmond. Ook de arbeidsmarkt voor directiepersoneel en ondersteunend personeel wordt krapper.
Veel leraren gaan met pensioen, terwijl de instroom van nieuwe leraren afneemt
Het tekort groeit omdat veel leraren de komende jaren met pensioen gaan, terwijl de instroom van nieuwe leraren afneemt. Naar verwachting daalt het aantal bevoegden in de periode 2017-2023 met ruim 8 procent. Parallel aan die ontwikkeling is de leerlingendaling de komende jaren minder sterk dan enkele jaren geleden. Het aantal leerlingen daalt tussen 2018 en 2023 met zo’n 3 procent. Ook zijn er gebieden waar het aantal leerlingen toeneemt.
Functiemix
Hoewel het zaak is meer leraren aan zich te binden, hebben schoolbesturen de afgelopen jaren de functiemixdoelstellingen niet gehaald. Die doorgroei van salarisschaal LA naar LB, in 2008 afgesproken in het Convenant Leerkracht, is in 2017 verder gestokt. Waar 40 procent van de leraren in schaal LB had moeten zitten, zat in 2016 slechts 26 procent in die schaal. In 2017 was dit ‘ruim’ 26 procent; een minieme stijging. In het speciaal basisonderwijs is de verdeling van leraren over de verschillende salarisschalen ook nagenoeg gelijk gebleven. Er zit daar een iets groter aandeel leraren in schaal LA en LC, ten koste van het aandeel in LB. Meer dan in het reguliere onderwijs heeft het speciaal basisonderwijs de functiemixdoelstellingen gehaald.
Promotie
In de nieuwe cao die per september is ingegaan, is het geld dat was gereserveerd voor de functiemix (maar daar niet aan is uitgegeven) ingezet in het nieuwe loongebouw voor leraren. Schaal LA bestaat niet meer, startende leraren komen vanaf nu terecht in L10; een schaal vergelijkbaar met LB. Wie in LB zat, zit nu in L11. Het Arbeidsmarktplatform PO hangt nog niet direct de vlag uit. ‘Het is de vraag wat dit in de praktijk gaat betekenen voor de promotie(criteria) van leraren’, schrijven de onderzoekers.
Een ruime meerderheid van de leraren ervaart veel werkdruk
Werknemers in het primair onderwijs zijn door de bank genomen tevreden met hun baan. Wel blijft de werkdruk een punt van aandacht. Een ruime meerderheid van de leraren ervaart veel werkdruk en ook startende leraren hebben veel stress. De onderzoekers van het Arbeidsmarktplatform PO waarschuwen dat dit niet alleen voor het zittend onderwijspersoneel problematisch is. ‘Zo zal een hoge ervaren werkdruk niet alleen gevolgen hebben voor de inzetbaarheid van het personeel, maar bijvoorbeeld ook op het imago van de sector in de samenleving, waardoor potentieel personeel de sector links zal laten liggen.’