Toch meer beurspromovendi in Groningen
De Rijksuniversiteit Groningen (RUG) mag meer promotiestudenten aannemen. Het ministerie van Onderwijs geeft daar goedkeuring voor. “Het is tragisch dat het ministerie en de RUG de bezwaren tegen het experiment volledig negeren”, zegt Lucille Mattijssen voorzitter van het Promovendi Netwerk Nederland (PNN) die zich eerder achter het manifest schaarde van de beurspromovendi uit Groningen.
De universiteit meldt op haar website dat er bovenop de 850 beurspromovendi die er al zijn, de komende drie jaar nog maximaal 650 nieuwe promotiestudenten bij mogen. Sinds 2016 doet de RUG mee aan een experiment waarbij het mogelijk is dat promovendi niet de status van werknemer krijgen, maar die van student. De RUG doet graag mee aan het experiment, omdat het naar eigen zeggen ‘extra mogelijkheden schept om meer promovendi op te leiden’.
Goedkoper
Het voordeel van een promotiestudent, is volgens de RUG, dat deze studenten zelf hun onderwerp en begeleiders mogen kiezen en een eigen onderzoeksvoorstel formuleren. Ook is het zo dat promotiestudenten geen onderwijs hoeven te geven zoals reguliere promovendi wel moeten. Een promotiestudent ontvangt zo’n 1840 euro netto per maand. De student-status maakt de promovendi goedkoper waardoor de universiteit de mogelijkheid heeft er meer aan te stellen.
Bezuiniging
Het PNN schaarde zich afgelopen december achter het manifest dat was opgesteld door de beurspromovendi in Groningen en meer dan duizend keer is ondertekend. In dat manifest kaartten de Groningse promotiestudenten de oneerlijke arbeidsvoorwaarden aan en riepen ze op om het experiment te staken.
Mattijssen: “Als promotiestudent doe je in principe hetzelfde werk, maar je bouwt geen pensioen op, krijgt geen vakantiegeld, reiskostenvergoeding én geen dertiende maand. De verschillen lopen met de jaren dus enorm op. Het enige verschil is dat je geen onderwijs hoeft te geven, in theorie, want dit is juist iets wat je wel wilt doen om later verder te komen in de wetenschap.”
Volgens haar is het experiment gewoon een bezuinigingsmaatregel. “Universiteiten zijn minder geld kwijt aan een promovendus, terwijl ze er wel hetzelfde bedrag voor krijgen als die de eindstreep haalt. Eigenlijk maken ze misbruik van de passie die je als promovendus hebt voor de wetenschap en het vak.”
Als promotiestudent doe je in principe hetzelfde werk, maar je bouwt geen pensioen op, krijgt geen vakantiegeld, reiskostenvergoeding én geen dertiende maand
Het PNN is teleurgesteld over de goedkeuring van het ministerie van Onderwijs en beraadt zich nu op vervolgstappen. “We laten het er niet bij zitten, dat is zeker”, zegt Mattijssen.
Erik Kassenberg is promotiestudent aan de RUG en doet promotieonderzoek aan de faculteit Wijsbegeerte. “Andere collega’s die wel een werknemersstatus hebben, zeggen ook dat ze in de praktijk geen verschil zien. Op een gegeven moment zet je het maar uit je hoofd, maar het is niet eerlijk. Zo weet ik bijvoorbeeld dat je bij het kopen van een huis wel een verklaring kunt krijgen van de RUG, maar daar staat dan wel op dat je een student bent. Banken zijn daardoor minder geneigd om je een hypotheek te geven, of ze geven je er één met een hogere rente. ”
Eerder lieten de RUG-faculteiten van Rechten en Wijsbegeerte weten dat ze voorlopig geen nieuwe beurspromovendi meer aanstellen, omdat ze qua rechtspositie te veel lijken op de reguliere promovendi. Ze kwamen daarmee tegemoet aan de kritiek van de promotiestudenten. Kassenberg: “Het gaat vooral over het aanstellen van nieuwe promovendi, ik heb hetzelfde contract nog.”
Verbeteringen
Ook de RUG erkent de kritiek, maar rector magnificus Cisca Wijmenga laat weten dat er op verbeteringen wordt ingezet. ‘Naast betere communicatie kijken we of we iets kunnen doen aan de aangekaarte en mogelijk vermijdbare verschillen in voorwaarden met werknemerpromovendi.’ De universiteit hoopt dat het op den duur wettelijk mogelijk is om promotiestudenten aan te stellen.
AOb-sectorbestuurder wetenschappelijk onderwijs Donald Pechler vindt dat het experiment moet stoppen. “Gelijk loon voor gelijk werk.” De AOb roept promotiestudenten op zich te melden om collectief hun positie aan te vechten. “Als we veel munitie hebben kunnen we er iets mee aan de cao-tafel.”