Resetklas houdt lastpakken op school
Dure huiswerkbegeleiding buiten school? Niet voor het Penta College Hoogvliet in Rotterdam. Potentiële uitvallers komen er in een speciale ‘resetklas’. Dat werkt. Het aantal vroegtijdige schoolverlaters daalde van negen naar nul.
Beeld: Rob Niemantsverdriet
Krishan (12), eerstejaars op de mavo, wordt door een student-stagiair overhoord. Op fluistertoon, zodat-ie de rest niet stoort.
‘Jewellery?’ - ‘Juwelen.’
‘Window?’ - ‘Raam.’
Achter hem zit Sofie (13), tweedejaars. Ze buigt haar hoofd wat dieper richting haar boek, in de hoop een wiskundesom beter te begrijpen. Ondertussen neemt Charity (13) met haar docent de planning voor de komende week door. “Juf, twee toetsen op één dag is te veel. Kunnen we iets verzetten?”
Welkom in de resetklas in misschien wel het kleinste lokaaltje van het Penta College Hoogvliet: de plek waar maandelijks zes tot acht leerlingen die dreigen uit te vallen, worden opgevangen. “Het is geen strafkamp, maar een dikke vette waarschuwing”, zegt Reinier Mourik, directeur van de Rotterdamse vmbo/mavo-school. “Zodat de leerling weet: er moet iets veranderen. In mijn cijfers, maar ook in mijn gedrag.” Een echte 'reset', dus.
'Het is geen strafkamp, maar een dikke vette waarschuwing', zegt Reinier Mourik, directeur van de Rotterdamse vmbo/mavo-school
Zeven jaar geleden begon de school ermee, bij wijze van experiment. “We zagen hoe de onhandelbare kinderen die van onze school moesten, van de radar verdwenen”, zegt Mourik. “Vroegtijdige schoolverlaters moeten eigenlijk naar een tussentijdse opvangvoorziening in Rotterdam-Zuid, maar ze stapten dan uit bij metrostation Zuidplein. Om te hangen. Ze kwamen nooit op de opvang aan.”
Een aantal huisregels van de resetklas. (Beeld: Rob Niemantsverdriet).
Kansarm
Triest, vonden Mourik en zijn collega’s. De wijk waar de school staat, kampt met hoge jeugdwerkloosheid en een hoog verslavingspercentage, op Penta Hoogvliet komen veel kinderen uit kansarme gezinnen. Mourik: “Die kunnen echt geen dure, buitenschoolse bijles betalen. Als zo’n leerling het niet redt op school, is dat al erg zat. Maar ook nog tussen wal en schip belanden… Dat gun je niemand. En het kost klauwen met geld.”
Dus ging het team om de tafel. Of ze niet zelf iets konden doen, om kinderen die dreigen te ontsporen, toch binnen de school te houden, maar wel uit de klas te halen. Want: als de situatie onhoudbaar is, hebben de leerling, de klas en de docent rust nodig. “Zie het als een adempauze.”
De start van de resetklas werd gefinancierd met een eenmalige gemeentesubsidie van driehonderdduizend euro, voor een structurele oplossing. De directie maakte een fte vrij zodat een persoon fulltime op die klas kon worden gezet en zij zorgde voor een geschikt lokaal en een plan.
Zie het als een adempauze
Als er probleemleerlingen zijn die met een mega-achterstand of gedragsproblemen kampen en eigenlijk van school zouden moeten, dan bespreekt het team of het een reset-kandidaat is. Zo ja, dan start een individueel traject. De een krijgt vooral bijles, de ander huiswerkbegeleiding. Vier weken, en soms meer, fulltime in lokaal 4.37, van het eerste tot het zesde uur. Al het achterstallige werk - toetsen, verslagen, huiswerk- wordt ingehaald. Er wordt een ijzeren discipline verwacht. Vaak gaat de leerling in week vijf voor 2,5 dag weer terug naar de eigen klas, in week zes is het de bedoeling dat het kind de resetklas helemaal verlaat. Wel blijven betrokken docenten monitoren en evalueren.
Kneuterig
Juf Nicole Smeehuijzen (54) roze leesbril, blond haar, strenge doch lieve blik, is het gezicht van de resetklas. Zij geeft de leerlingen intensieve begeleiding. ‘Kneuterig hier, hè’, zegt ze. Er staan zes tafeltjes en een grote tafel in het midden. Op de kast prijkt een rendierknuffel, aan het prikbord hangen posters. In de hoek staan twee computers met koptelefoon, aan de muur hangen gekleurde bakken met de namen van de leerlingen erop. Kom in de resetklas niet aan met smoezen als ‘ik heb mijn boek niet bij me’: elk kind bewaart al zijn schoolspullen in een eigen bak. “Dat is ook overzichtelijk voor ze.”
Potentiële uitvallers komen terecht in de speciale resetklas op het Panta Rhei College. (Beeld: Rob Niemantsverdriet).
Differentiëren 2.0, noemt Smeehuijzen de manier van lesgeven in de resetklas. Iedereen is met een ander vak bezig, op een ander niveau. De regels zijn wel voor iedereen hetzelfde: drie waarschuwingen betekent melden. Aan de muur hangen de regels. ‘Gooi het in de prullenbak met hetzelfde gemak.’ En: ‘Kanker, dat wens je niemand toe.’
Het zijn moeilijke leerlingen, geeft Smeehuijzen toe. Er zijn er veel met leer- en gedragsproblemen. “Daarom is de reset niet alleen toetsen en huiswerk maken. We willen ze ook doen inzien wat voor gedrag ze vertonen.” Dat gebeurt via gesprekken met een pedagogisch medewerker en een rollenspel. Smeehuijzen, tevreden grijnzend: “Ik mag dan de leerling spelen, het kind speelt de docent. In het begin zeggen ze nog: ‘Nee, ik vind je gedrag niet vervelend’, aan het eind zien ze in dat ze moeten veranderen.”
Daarom is de reset niet alleen toetsen en huiswerk maken. We willen ze ook doen inzien wat voor gedrag ze vertonen
Eerstejaars Krishan heeft wel het gevoel dat-ie “een beetje anders wordt”. Hij moet in de resetklas twintig toetsen inhalen. “Ik was niet zo heel vaak op school”, vertelt hij. Even is hij stil. Dan: “Oké, ik was er eigenlijk bijna nooit.” De resetklas is voor hem wel fijn. “Het is rustig, soms saai, maar je kan echt leren, zoals vandaag voor mijn toets Engels. Die plan ik dan zelf in en dan ga ik van tevoren leren. En als je uit bent, heb je al je huiswerk af. Chill.” Smeehuijzen: “Dat neemt ook de druk weg in zo’n gezin. Ouders zitten vaak ook met de handen in het haar, er is altijd strijd over school, huiswerk.” De thuissituaties zijn vaak schrijnend. “Laatst hadden we een kind van wie vader uit beeld was en moeder was opgepakt vanwege een wietplantage op zolder.”
Schone lei
Alle leerlingen weten: in de resetklas terechtkomen, is niet best. “Dan heb je best wel iets gedaan”, zegt Sofie, tweedejaars, die in haar eigen klas “veel te veel praatte en lachte”. “Maar toen ik hoorde van mijn mentor dat ik naar de reset moest, besefte ik wel dat het geen straf was. Meer een schone lei. Ik kan hier beter laten zien wat ik kan. En als je eenmaal doorhebt wat je kunt, dan ga je ook meer je best doen.”
Alle leerlingen weten: in de resetklas terechtkomen, is niet best
Mede door de resetklas wist de school het aantal vroegtijdige schoolverlaters terug te dringen naar nul. Zo verdiende de school begin dit jaar het predicaat ‘excellent’. Mourik moet weer glimlachen als hij het woord hoort. “We laten zien dat het werkt.” Er hangt wel een prijskaartje aan. Want elk jaar die vrije fte voor Smeehuijzen en al die extra begeleiding tijdens en na de resetklas: dat kost wat. Dus moet de directie elk jaar weer op zoek naar student-stagiairs (want goedkoop) en speuren naar subsidies. “Tot nu toe heb ik altijd wel een potje van de gemeente weten te vinden”, aldus Mourik. “Het voelt als een strijd, maar ik vind het de moeite waard. In dat lokaaltje creëren we rustiger vaarwater.”
Krishan merkt het. Hij heeft al twee pagina’s uit zijn boek geleerd, in een halfuur tijd. Lukt hem thuis niet. En in de klas al helemaal niet. Hij ploft weer neer in zijn stoel, slaat zijn boek open. Twee uur later zal hij zijn toets maken. Hij scoort een dikke vette voldoende.
