Personeel vo wil boosterprik, goede ventilatie en geen hybride lessen

Tekst Webredactie - Rob Voorwinden - 23 november 2021 - 5 Minuten om te lezen

Beeld: Pixabay

Dat blijkt uit een enquête van de AOb, die zo’n 1250 medewerkers in het voortgezet onderwijs hebben ingevuld. ‘Een boosterprik voor 55+ personeel’, aldus een van de geënquêteerden. Anderen schrijven: ‘Een boosterprik is echt essentieel’. ‘Docenten zijn nu vogelvrij.' En: ‘Voorrang voor een boosterprik, voor personeelsleden die dat willen.’
Uit de enquête blijkt dat er, volgens de respondenten, nog veel kan gebeuren om het aantal besmettingen op scholen voor voortgezet onderwijs te verminderen. Zoals het verbeteren van de ventilatie. Op dit laatste punt heeft de AOb ook een handreiking ontwikkeld. En op nummer één van het lijstje staat een boosterprik voor het personeel.

De gezamenlijke vakbonden en werkgevers in het onderwijs vragen nu ook om een boosterprik, zo schrijven zij in een brief aan de ministers Van Engelshoven, Slob en De Jonge.

De prik is vrijwillig: je hóeft hem niet te nemen

Dagelijks bestuurder Jelmer Evers van de AOb wijst er op dat er onder het personeel ook tegenstand is tegen de boosterprik. “Mensen vragen zich af of het moreel verantwoord is om boosterprikken uit te delen terwijl er in andere landen in de wereld nog helemaal niet gevaccineerd is. Ik snap die bezwaren. Maar de prik is vrijwillig: je hóeft hem niet te nemen. En ik kan me voorstellen dat oudere medewerkers of mensen met een zwakke gezondheid die prik graag willen hebben. Iedereen kan een eigen keuze maken.”

Ventilatie

Verder kan en moet er, boosterprik of niet, nog veel gebeuren om het aantal besmettingen op scholen terug te dringen. Zo is in de eerste plaats op veel instellingen de ventilatie niet op orde. Slechts 22 procent van de respondenten weet zeker dat de ventilatie op zijn of haar school goed geregeld is, terwijl 26 procent zeker weet dat de ventilatie níet op orde is. En nog eens 16 procent heeft er grote twijfels over.

Een grote meerderheid van de respondenten geeft aan dat de ramen van de lokalen ook open moeten om een goede ventilatie te krijgen. ‘Dat was houdbaar in augustus en september’, zegt Evers. ‘Maar nu in de herfst en straks in de winter wordt het een ander verhaal. Dan zit iedereen weer in winterjas in de klas. Dat zijn behoorlijk slechte werkomstandigheden.”

De AOb heeft rondom de ventilatie ook een handreiking en een stappenplan ontwikkeld. Met deze documenten kunnen medewerkers een gebrekkige ventilatie op hun eigen school aankaarten. “De werkgever moet dan in actie komen”, zegt Evers, “en zorgen dat de zaak in orde komt. Goede ventilatie had al lang geleden geregeld moeten zijn. Al vóór corona: het is gewoon een vereiste van de Arbowet.”

Uitval

Uit de enquête in het voortgezet onderwijs blijkt verder dat veel lessen uitvallen als de docent ziek wordt. In 35 procent van de gevallen wordt een zieke docent niet vervangen. ‘Een derde van de lessen valt uit’, zegt een docent in de enquête. ‘Het is de bedoeling dat die lessen worden opvangen door collega’s, maar dat is onmogelijk omdat er zoveel collega’s ziek zijn of in quarantaine zitten. Op een team van honderdtwintig docenten missen we er twintig tot vijfentwintig per dag. Er is dus extreem veel lesuitval.’

Sommige klassen krijgen een student als oppas. Leerlingen mogen dan doen wat ze willen - dus ook spelletjes op hun telefoon

In 30 procent van de gevallen komt er bij ziekte van de docent een ondersteuner of iemand van buiten de school voor de klas, blijkt uit de enquête. Maar is dat nog onderwijs? ‘Sommige klassen krijgen een student als oppas’, zegt een docent. ‘Leerlingen mogen vervolgens doen wat ze willen - dus ook spelletjes op hun telefoon.’

“Al die uitgevallen lessen zijn dramatisch”, zegt AOb-bestuurder Evers. “Het lerarentekort is al lang niet meer beperkt tot het primair onderwijs: ook in het voortgezet onderwijs zijn er bij ziekte geen vervangers meer. En de werkdruk loopt op voor degenen die nog wél naar school kunnen komen.”

Hybride

De werkdruk loopt verder op doordat leraren worden gedwongen om hybride les te geven aan leerlingen die thuis zitten met corona-klachten of in quarantaine. Een docent pleit in de enquête voor een verbod op hybride lessen. ‘Bij online lesgeven heb je je volledige aandacht nodig. Maar bij fysieke lessen geldt dat nóg meer. Online en fysieke les combineren in een hybride les, is een ontoelaatbare werkdrukverhoging. Het is zeer slecht voor de onderwijskwaliteit en nog slechter voor de kinderen.’

Webinar

De docent maakt een vergelijking met het bedrijfsleven. ‘Bij een béétje webinar zijn er aparte mensen voor presenteren, beeld, geluid en de chat. Hoe kan een leraar dat allemaal op zijn laptopje doen? Terwijl hij ook nog orde moet houden, empathisch wil zijn en van lokaal moet wisselen – waarbij hij steeds zijn apparatuur moet aan- en afkoppelen? Laten we eens eisen dat een hybride lessen automatisch dubbel betaald worden.’

‘Hybride lesgeven eist een hoge tol’, zegt een andere docent. ‘Ik voorzie veel ziekte bij collega's door overbelasting.’ Evers neemt deze signalen zeer serieus. “Als een individuele docent uit pedadogisch-didactische overweging wel voor een hybride vorm kiest, dan moet dat kunnen natuurlijk. Maar het gebeurt nu op te grote schaal en dat legt een te grote druk op docenten.”

Ik hoor van veel collega’s dat ze moeite hebben om een test-afspraak te maken omdat de centra overbelast zijn

Er is een breed scala van maatregelen nodig om besmettingen te voorkomen en het onderwijs zo goed en veilig mogelijk te laten doorgaan, vat Evers samen. "Van betere ventilatie en het afschaffen van hybride lessen tot een betere testcapaciteit. Want ik hoor van veel collega’s dat ze moeite hebben om een test-afspraak te maken omdat de centra overbelast zijn. Waardoor dus personeelsleden mogelijk onnodig lang in quarantaine zitten. Een mogelijke boosterprik is één van de maatregelen om het onderwijs en het onderwijspersoneel te ontzien, maar laten we er ons vooral niet blind op staren.”

OMT

Gisteravond kwamen het laatste advies van het OMT en de kabinetsreactie naar buiten. Daarin staan extra maatregelen voor het primair en voortgezet onderwijs. Zo pleiten de experts ervoor dat personeel thuis werkt als er geen onderwijs gegeven hoeft te worden; vergaderingen en studiedagen zouden online plaats moeten vinden. Ouders, verzorgers en andere externen zouden geweerd moeten worden uit de school en personeel doet er goed aan afstand te houden tot elkaar en de leerlingen. Het dringende advies om twee keer per week te zelftesten blijft staan, net als de basismaatregelen.