Ouderparticipatie in het mbo werkt
Ze werden in 2022 tot ‘mbo-onderwijsteam van het jaar’ gekroond vanwege hun unieke team-mentoraat en ouderparticipatie. Het negenkoppige team is superdivers. Groot voordeel: de problematiek van een student wordt daardoor altijd wel door een van hen begrepen.
Zoals dat vaak met briljante ideeën gaat, ontstond ook dit idee per ongeluk. Namelijk na een verkeerd telefoontje van een mentor Brigitte Oostburg. Ze wilde een student bellen en had per ongeluk het verkeerde nummer ingetoetst; ze kreeg de moeder aan de lijn. Deze was verheugd de mentor te spreken en stelde prompt allerlei vragen over haar dochter.
Een beetje steun vanuit het thuisfront kan zeker verschil maken
Hoe gaat het op school? Kan ik helpen? Het gesprek was zo prettig dat Oostburg zich afvroeg waarom er niet vaker contact met de ouders gezocht werd. “De studenten zijn dan wel zestien jaar en ouder, maar een beetje steun vanuit het thuisfront kan zeker verschil maken. Veel leerlingen wonen nog thuis en zijn niet zelfstandig genoeg, dus het kan helpen om ze op tijd op school te krijgen of afspraken na te laten komen.”
Ouderparticipatie op de agenda
Wat veranderde is dat de ouderparticipatie op de agenda kwam van het negenkoppige team-mentoraat zorg en welzijn, niveau 2 van het ROC van Amsterdam. Oostburg: “We plannen nu twee keer per jaar een voortgangsgesprek in met de mentor, de student en een ouder. Die ouder kan een vader of moeder zijn, maar ook een verzorger, zus, broer of partner.” De ‘ouder’ neemt een belangrijke rol in door mee te denken over wat de student nodig heeft om de loopbaan op school zo goed mogelijk te laten verlopen. Daar worden dan concrete afspraken over gemaakt.
Verder maakt het team het contact met de ouders zo laagdrempelig mogelijk, onder andere door een uitnodigingsbrief aan het begin van het schooljaar te sturen voor een voorlichtingsdag. Een brief in vijf talen: Nederlands, Engels, Turks, Arabisch en Spaans. “Wij zijn daar uniek in, de school doet dat zelf niet. Het helpt, want de respons is enorm toegenomen. Van twee ouders op een informatieavond van alle opleidingen bij elkaar tot een opkomst van twintig ouders afgelopen jaar alleen al bij onze opleiding.”
Onderling eruit komen
Elke dinsdagochtend is een uur ingeruimd om met de groep van negen docenten, leerwerkcoaches en zorgcoördinatoren bij elkaar te zitten. In dat uur nemen ze bijzondere cases door om te komen tot mogelijke oplossingen. Jac. de Wit, vormgever van het team-mentoraat: “Een belangrijke winst van dit overleg is dat de leerlingen niet direct naar externe specialisten doorgestuurd worden, maar dat we er eerst onderling proberen uit te komen.”
Een vergadering klinkt te formeel, dat is het zeker niet. Het is eerder een wekelijks uurtje professioneel koffiedrinken
Nabila Akachar, teamleider en docent burgerschap/omgangskunde: “Een vergadering klinkt te formeel, dat is het zeker niet. Het is eerder een wekelijks uurtje professioneel koffiedrinken. We lachen veel, maar zijn tegelijk ook serieus aan het werk. Elke week is de samenstelling anders; we zijn maximaal met z’n zevenen want alle negen tegelijk is niet productief.”
Eigenlijk hadden ze zelf pas in de gaten dat ze iets bijzonders aan het doen waren, toen ze tijdens het mbo Ambassadeursgala de award ‘Onderwijsteam van het jaar’ uitgereikt kregen door onderwijsminister Robbert Dijkgraaf. Akachar: “Die erkenning heeft ervoor gezorgd dat er meerdere team-mentoraten zijn opgezet binnen het roc, die net zo werken als wij.”
Van de radar
Het is dinsdagochtend half tien als zes leden van het team-mentoraat klaar zitten in de huiskamer op de tweede verdieping van het roc-gebouw. “Waar is Brigitte?”, vraagt docent zorg en welzijn Marita O’Bryan die de meeting zal leiden. Ze koppelt haar laptop aan het scherm en besluit na vijf minuten wachten te beginnen zonder Brigitte, die later aanhaakt. Ze vertelt dat ze vandaag anders werken dan ze gewend zijn, namelijk met oplossingen die per persoon op post-its geschreven worden.
Na de korte opening wordt een case ingebracht door docent burgerschap Sabirine Tahiri over een student met een extreem hoog verzuim. “Hij is alleen op maandag op school en de rest van de week zie ik hem niet. Als ik bel zegt hij dat hij ziek is, bloed in zijn urine heeft gevonden of de trein heeft gemist. Het nummer van zijn verzorger klopt niet, want ik krijg geen gehoor. En hij heeft geen vast woonverblijf in Amsterdam, maar woont nu ergens in Brabant. Wat kan ik doen?”
Het team-mentoraat komt elke week in een andere samenstelling bijeen. Op de foto zijn van de partij (vlnr): Marita O’Bryan, Jac. de Wit, Nabila Akachar, Brigitte Oostburg, Sabirine Tahiri, Sarah Yousfi en Marcel Haaksma.
Oplossingen worden driftig op de post-its geschreven en door O’Bryan gecategoriseerd. Naast de categorieën ‘contract afsluiten met harde afspraken’, ‘huisbezoek’ en ‘exit’ is er één post-it met ‘betaalde stage’ erop. Die laatste moet van De Wit, de vormgever van het team-mentoraat, zijn.
Oostburg: “Als wij denken aan een exit komt Jac. vaak met een speciale oplossing. Hij is van het maatwerk. Zoals laatst tijdens een case over een student met niet zo’n fijne thuissituatie en veel verantwoordelijkheden op zorggebied. Dan kan je als school zeggen half negen beginnen, is half negen beginnen: dat zijn de regels. Punt. Dan komt Jac. met het idee voor maatwerk en wordt dat na een korte brainstorm een moederpas waarmee ze af en toe te laat mag komen. Een pas die normaal gesproken voor studenten met kinderen is.”
Als een leerling zegt even op vakantie te zijn geweest, weet ik genoeg
Islamitische achtergrond
Dit is wat hun team zo bijzonder maakt, volgens de teamleden zelf. De aanwezigheid van diverse identiteiten, achtergronden en professionele rollen, waardoor de problematiek van de leerling altijd wel door een teamlid begrepen wordt. Akachar: “We hadden vorig jaar nog een case waarbij religie een rol speelde. Ik begreep door mijn islamitische achtergrond volledig waarom een leerling niet naar school kon komen, terwijl mijn collega’s geen idee hadden.”
Of zoals tijdens het overleg van vandaag als het gaat over een leerling die zegt even van de radar te zijn geweest, en een teamlid gelijk begrijpt dat hij in de gevangenis heeft gezeten. O’Bryan: “Van de radar is hetzelfde als wanneer een leerling zegt even op vakantie te zijn geweest, dan weet ik genoeg.”
Voor de vierde keer wordt op 15 mei 2023 de prijs voor het onderwijsteam van het jaar uitgereikt. Deze prijs is een initiatief van de AOb en van de BVMBO. Draag voor 20 januari jouw favoriete onderwijsteam uit het mbo voor.
Nomineer jouw mbo-team van het jaar
