Alle

Onderzoek naar dure schakeljaren voor internationale studenten

Een commissie gaat schakelprogramma’s voor internationale studenten onderzoeken. De programma’s kosten tussen de 12.500 en 18.000 euro per jaar en bereiden buitenlandse studenten die niet aan de vooropleidingseisen voldoen voor op een universitaire bacheloropleiding.

Tekst Yvonne van de Meent - redactie Onderwijsblad - - 3 Minuten om te lezen

internationaal-2

Beeld: Pixabay

De Landelijke Commissie Gedragscode Internationale Student onderzoekt hoe de werving en toelating van de schakelstudenten is geregeld bij de vijf universiteiten en drie hogescholen die met commerciële aanbieders van schakelprogramma’s werken. Aanleiding voor het onderzoek is een klacht van Wittenborg University waarover het Onderwijsblad dit voorjaar berichtte.

Recruiters stuurden vliegtuigladingen studenten naar Nederland die bij aankomst nauwelijks Engels bleken te spreken

Studenten van buiten de Europese Unie komen alleen in aanmerking voor een Nederlandse verblijfsvergunning als de instelling waar ze gaan studeren de gedragscode internationale student heeft ondertekend. Die code is opgesteld nadat enkele universiteiten en hogescholen begin deze eeuw in zee gingen met commerciële agenten in Zuidoost-Azië. De recruiters stuurden vliegtuigladingen studenten naar Nederland die bij aankomst nauwelijks Engels bleken te spreken. Om herhaling van dit soort wantoestanden te voorkomen zijn afspraken gemaakt over de (taal)eisen waaraan buitenlandse studenten moeten voldoen.

Visa

Wittenborg-bestuurder Peter Birdsall betwijfelt of universiteiten en hogescholen die samenwerken met Study Group, Oncampus en Navitas, zich aan de vastgelegde gedragsregels houden. Zij besteden niet alleen de bijspijkercursussen uit aan de Britse en Australische bedrijven, maar laten ook de werving en de selectie aan hun partners over. Terwijl de Nederlandse instellingen de schakelstudenten wel alvast toelaten omdat de aanbieders van schakelprogramma’s niet onder de gedragscode vallen en dus zelf geen visa kunnen regelen. De private aanbieders werken met lokale wervingsagenten die zelf geen relatie hebben met de universiteit waar de internationale studenten wil gaan studeren. De Nederlandse instellingen hebben dus weinig invloed op de rekrutering van de schakelstudenten, terwijl die studenten wel automatisch worden toegelaten tot een bachelor als ze het bijspijkerprogramma met goed gevolg hebben afgerond.

De kwaliteit van schakelstudenten was lager dan verwacht

Deze werkwijze heeft een aantal universiteiten en hogescholen al opgebroken. De Rijksuniversiteit Groningen heeft het contract met Study Group niet verlengd toen het vorig jaar afliep, omdat de kwaliteit van de schakelstudenten lager was dan verwacht. Ook de Haagse Hogeschool en de Universiteit Twente zegden de samenwerking met Study Group op, maar zij gingen in plaats daarvan in zee met het Australische Navitas.

Toezicht

Wittenborg University heeft dit najaar nieuwe documenten naar het ministerie van Onderwijs gestuurd waaruit blijkt dat er internationale studenten met een diploma van havo-niveau worden toegelaten tot schakelprogramma’s die voorbereiden op een universitaire bacheloropleiding. De Landelijke commissie beoordeelt echter niet of de toelating op grond van de juiste vooropleiding heeft plaatsgevonden, meldt een woordvoerder van de Onderwijsinspectie, want daar houdt de inspectie zelf toezicht op. Of er een eigen onderzoek nodig is, bepaalt de inspectie als het rapport van de Landelijke commissie binnen is. Dat wordt begin volgend jaar verwacht.

De schakelprogramma’s zijn ondanks het forse prijskaartje behoorlijk populair

De afgelopen tien jaar is het aantal internationale studenten in het hoger onderwijs verdubbeld. Vorig jaar kwam één van de vijf eerstejaars uit het buitenland en de instroom blijft groeien. Hoeveel internationale studenten er via Study Group, Oncampus en Navitas naar Nederland komen, wordt niet bijgehouden, antwoordde minister Ingrid van Engelshoven op Kamervragen die dit voorjaar zijn gesteld nadat AOb.nl over het signaal van Wittenborg berichtte. Uit onderzoek van het Onderwijsblad blijkt dat de schakelprogramma’s ondanks het forse prijskaartje behoorlijk populair zijn. In september begonnen 235 buitenlandse studenten aan het nieuwe Navitas-programma bij de Universiteit Twente, terwijl er voor de eerste editie werd gerekend op 125 deelnemers.

Tweedeling

Door de groei van het aantal internationale studenten neemt de werkdruk in het hoger onderwijs toe. Universiteiten en hogescholen vragen daarom om mogelijkheden om de instroom uit het buitenland aan banden te leggen. Minister Van Engelshoven is daar al mee bezig. Ze wil instellingen de mogelijkheid geven studenten voor de Engelstalige opleidingsvarianten te selecteren. De studentenbond LSVb maakt zich zorgen over de tweedeling die daardoor kan ontstaan. “Wij zijn bang dat selectieve Engelstalige routes zich ontwikkelen tot verkapte honours-trajecten waar alleen excellente Nederlandse studenten terecht kunnen”, stelt bestuurslid Roos van Leeuwen. “De Nederlandstalige routes trekken dan studenten met wat minder zelfvertrouwen zoals jongeren met een migratieachtergrond of eerstegeneratie studenten.”

Meer over de groei van de instroom uit het buitenland: De jacht op de internationale student draait door