Onderwijsraad: 'Verlaging werkdruk vereist structurele investering'
De overheid moet structureel meer geld steken in het primair onderwijs. Schoolteams dienen hun werkzaamheden beter te verdelen en scherper prioriteiten te stellen. Dat zijn volgens de Onderwijsraad de oplossingen om de torenhoge werkdruk te verlagen.
Beeld: XF\x26amp;M
De aanbevelingen staan in het vandaag gepubliceerde advies: ‘Tijd voor focus’ . De Onderwijsraad is het belangrijkste adviesorgaan van de regering en kreeg van de Tweede Kamer de opdracht om de werkdruk onder de loep te nemen. Over de onderwijskwaliteit, de werkdruk en de lerarentekorten bestaan in de Kamer grote zorgen.
Het verlagen van de werkdruk wordt in ieder geval niet bereikt door de urennorm te verlagen. De raad wijst dit idee af. ‘De relatie tussen onderwijstijd, kwaliteit en werkdruk van leraren is onduidelijk’, schrijft voorzitter Edith Hooge van de Onderwijsraad.
De relatie tussen onderwijstijd, kwaliteit en werkdruk van leraren is onduidelijk
In het rapport komt de raad wel met twee andere aanbevelingen. De eerste is een opdracht aan teams en directieleden om duidelijke prioriteiten in de werkzaamheden van leraren aan te brengen. Focus is hard nodig om de druk van de ketel af te halen. ‘Een betere afbakening betekent dat de school keuzes maakt in ambities – rekening houdend met wat mogelijk is binnen het team en het budget’, aldus de raad. Dat afbakenen moeten teams samen doen met de schooldirectie en bestuurders. Leraren kunnen dat niet alleen.
Focus
Leraren steken nu veel tijd in het geven van lessen, maar komen daardoor te weinig toe aan de ontwikkeling van het onderwijs. Daarom zouden teams beter gebruik moeten maken van onderwijsassistenten en vakleerkrachten, vindt de raad. Deze collega’s kunnen zorgen dat leraren meer tijd hebben voor onderwijsontwikkeling.
Schoolteams zijn het daarnaast gewend om het over organisatorische zaken te hebben, zoals roosters en administratie. Over lesmateriaal spreken ze ook, maar ze zijn minder gewend om over hun pedagogische en didactische aanpak te praten. De mogelijkheden die er zijn vanuit het werkverdelingsplan, zoals dat in de cao is afgesproken, gebruiken teams nog te weinig. Daarnaast moet de administratie tegen het licht gehouden worden.
Onderwijsraad: 'Zonder extra middelen blijft de werkdruk van leraren te hoog en blijft de kwaliteit van hun onderwijs onder druk staan'
De raad ziet dat scholen vasthouden aan het idee dat één leraar volledig verantwoordelijk is voor één klas. Dit beeld is niet langer houdbaar, vindt de raad doordat meer leerkrachten in deeltijd werken, het curriculum veel breder is geworden en er meer verantwoording moet worden afgelegd.
Verwachtingen
Van scholen werd elk jaar meer verwacht. Ze moesten aan allerlei maatschappelijke thema’s bijdragen, zoals burgerschapskennis, verkeersveiligheid, mentale weerbaarheid en klimaat. En dan moeten scholen ook nog extra ondersteuning bieden aan leerlingen met een onderwijsachterstand en aan leerlingen met een beperking.
Door de hogere ambities en de urennorm die hetzelfde blijft, moeten er volgens de raad mensen bij in het primair onderwijs. Daarvoor is een structurele hogere bekostiging nodig vanuit de overheid en dat is de tweede aanbeveling van de raad. ‘Zonder extra middelen blijft de werkdruk van leraren te hoog en blijft de kwaliteit van hun onderwijs onder druk staan.’
