Minder zij-instromers door corona
Het aantal zij-instromers in het primair onderwijs neemt af. In Amsterdam wordt de doelstelling van 160 zij-instromers 'in het beroep' dit jaar waarschijnlijk niet gehaald.
Beeld: Typetank
Corona speelt een grote rol bij het stagneren van dit type zij-instroom. Werkgevers hebben minder tijd en focus voor het werven en laten oriënteren van de zij-instromers in het beroep, vertelt PO-raad woordvoerder Claudia Verhoeven. “Ook is de begeleidingscapaciteit kleiner en is er minder ruimte voor het leren op de werkvloer.” Cijfers over dit jaar heeft de werkgeversorganisatie nog niet, maar de raad krijgt uit het hele land ‘signalen' dat de zij-instroom afneemt.
Verhoeven: “Een concreet voorbeeld is Amsterdam. Daar is - naar aanleiding van de regionale noodplannen tegen het lerarentekort - als doel gesteld om 160 zij-instromers op te leiden. Zij geven aan dat ze dit waarschijnlijk niet helemaal gaan halen. Dit geldt weer niet voor Rotterdam en Den Haag; zij verwachten wél de doelstelling te behalen.”
Passie
Jenny Minderman uit Hoofddorp besloot april vorig jaar rond deze tijd haar carrière in de media in te ruilen voor wat haar passie bleek: het leraarschap in het basisonderwijs. Na zo’n driekwart jaar aan voorbereiding en tientallen afwijzingen in regio Amsterdam, schoot haar oom - voormalig schoolbestuurder - haar op Twitter te hulp:
Via de tweet vond ze op de valreep een plekje, op basisschool Polsstok van stichting Zonova die haar voor het tweejarige werk- en leertraject in dienst neemt. Het was overigens voor Minderman van belang om in april te starten. Dat is geen landelijke deadline voor zij-instromers. Minderman: “Anders was het na de zomer geworden en dat had ik financieel echt niet gered.”
Schaars
Minderman, die al snel doorkreeg dat het aantal plekken schaars is, schakelde de hulp in van een commercieel bureau. “Je wilt je mogelijkheden zo groot mogelijk maken.” Bij Het Schoolbureau Amsterdam volgde ze een crash course: een week lang meelopen op een school, waarbij assessoren meekijken hoe je lesgeeft. Kosten: iets meer dan vierhonderd euro. Vervolgens werd ze gekoppeld aan basisschool waar ze vier maanden stage liep. Dit allemaal ter voorbereiding op het officiële geschiktheidsonderzoek voor het zij-instroomtraject. Minderman: “Je moet dan een portfolio laten zien en aantonen dat je recente werkervaring in het onderwijs hebt.”
In een recente Q&A over corona en zij-instroom staat dat op dit moment alleen geschiktheidsonderzoeken voor de zijinstroom worden afgenomen bij mensen die al minimaal vier maanden ‘docenttaken’ uitvoeren. Volgens Barbara de Kort van het Landelijk Overleg Lerarenopleiding Basisonderwijs (Lobo) is dat ongelukkig geformuleerd. De Kort: “Je moet het zo lezen: het gaat erom dat je ervaring niet meer dan vier maanden oud mag zijn. En een docenttaak kan ook zijn: een groepje kinderen begeleiden.” Al ziet ook het Lobo dat corona zand in de raderen van potentiële zij-instromers strooit. De Kort: “Mensen krijgen nu de ruimte niet om die werkervaring op te doen.”
Het is allemaal veel minder romantisch dan wordt voorgespiegeld
Minderman is vooral erg blij dat ze eindelijk kan starten. Wel is ze kritisch over het voortraject. “Het heeft allemaal veel langer geduurd en is veel minder romantisch dan wordt voorgespiegeld. Dat heb ik Het Schoolbureau ook laten weten. Het is niet ‘van binnen twee jaar heb je je papiertje’ en ‘je gaat verdienen wat je in je oude baan kreeg’. Je moet heel erg gemotiveerd zijn en een uitkering of rijke partner hebben. Anders haak je af. En de plekken liggen in de regio Amsterdam zeker niet voor het oprapen.”
Tijdelijke dip
De PO-raad benadrukt dat de dip in het aantal zij-instromers in het beroep een tijdelijke zaak is. Woordvoerder Verhoeven: “Na corona en met de middelen die vrijkomen via het Nationaal Onderwijsprogramma, zal de vraag weer toenemen. Ook omdat het aantal kinderen toeneemt, waardoor er meer leraren nodig zijn.”
In het volgende nummer van Onderwijsblad een uitgebreider artikel over zij-instromers en over de lerarenopleidingen die – net als de andere opleidingen in het hoger onderwijs - flexibeler moeten worden. Elke maand het Onderwijsblad in de bus? Word lid van de AOb!
