Lesidee: Leren van 'Wie is de Mol?'
Marijke Boudewijns uit Baarn grijpt de populariteit van het programma 'Wie is de Mol?' gretig aan. Haar leerlingen van basisschool Guido de Brès spelen elke week een leerzaam mol-spel in de klas.
Leerkracht Marijke Boudewijns sluit aan bij de belevingswereld van kinderen. Beeld: Angeliek de Jonge
De opdracht die ze haar klassen - een groep 5 en een groep 8 - wekelijks voorschotelt, lijkt op een opdracht uit de ‘echte’ mol, maar dan wel met een duidelijk leerdoel. Bij de eerste opdracht van vorig jaar was dat ‘nauwkeurig werken’.
Op haar youtubekanaal Benjegeflipt legt ze voor collega’s helder uit wat deze opdracht behelst. De klas wordt in groepjes opgedeeld en elk groepje krijgt een symbool. Op het digibord staan een boel sommetjes, voor groep 5 andere dan voor groep 8. Al die sommetjes worden voorafgegaan door een symbool. Elk groepje moet alleen de sommetjes met het eigen symbool maken, en dan alle antwoorden bij elkaar optellen. Boudewijns bemoeit zich door procesgerichte vragen met de manier waarop de groepjes de opdrachten maken. “Hoe zijn jullie nu aan dit antwoord gekomen?”
Als de groepjes zeker zijn van hun antwoord, is het tijd voor het tweede deel van de opdracht. Verspreid door de klas hangen plaatjes met nummers en de kinderen moeten op zoek naar ‘hun’ getal. Dat plaatje moeten ze zorgvuldig natekenen. Vervolgens wordt iemand van buiten de klas erbij gehaald om te raden welke plaatjes nagetekend zijn.
De kinderen gaan vaak zo op in het spel, dat ze niet bij het leerdoel stilstaan
Met juiste antwoorden kunnen de kinderen ‘geld’ verdienen. En als kinderen gedrag vertonen dat aansluit bij het leerdoel, levert dat ze extra geld op voor de pot. De kinderen gaan vaak zo op in het spel, dat ze niet bij het leerdoel stilstaan, vertelt Boudewijns. Maar tijdens de evaluatie komt het wel terug. “Zo had het groepje dat ik aanspoorde om het antwoord te heroverwegen de sommen niet goed overgeschreven van het bord. Dan concluderen de kinderen dat ze dus niet precies genoeg zijn geweest. Samen bespreken we ook waar je op moet letten om de plaatjes goed na te tekenen.”
In een appgroep vliegen de lesideeën over en weer
Boudewijns kijkt elke zaterdagavond naar Wie is de Mol?. In een appgroep met collega’s gaat het dan direct al los en vliegen de ideeën de hele avond over en weer. “Ik kan er vaak ook in kwijt waar ik op dat moment mee bezig ben. Dan lees ik bijvoorbeeld het boek van René Kneyber over orde houden, en dan denk ik: laat ik de luister-houding er nu eens in stoppen.”
Zondagochtenden gaat de wekker vroeg, vanaf zes uur begint ze wat ze de avond ervoor bedacht heeft uit te werken. Op maandag zet de puntjes op de i, en vanaf dinsdag is het spel klaar om te bekijken - en om te spelen.
Collega’s die enthousiast zijn geraakt door haar video’s, maar geen zin hebben om zelf al dat materiaal te fabriceren, kunnen Boudewijns’ maaksels voor een klein bedrag downloaden op haar website benjegeflipt.nl.
Lessen over vermenigvuldigen en breuken
Haar youtubekanaal biedt niet alleen video’s voor collega’s, ook kinderen weten het te vinden. Die vinden er levendige lessen over onderwerpen die voor sommige kinderen struikelblokken zijn. Breuken vermenigvuldigen bijvoorbeeld, of voorzetsels. “Ik wil dat mijn video’s een goede didactische kwaliteit hebben en aansluiten op de belevingswereld van kinderen.” In de voorzetsel-video zie je juf Marijke daarom in het Roblox-landschap, waar ze de voorzetsels die ze gebruikt benoemt.
De directeur komt voorlezen
Alle mol-opdrachten zijn los te gebruiken, maar zelf kleedt ze het spel nog uitgebreider aan. Zo kunnen de kinderen met hun pot - die van de hele klas blijft, en niet, zoals in het grotemensenspel in de handen van een winnaar belandt - geld uitgeven aan leuke dingen. “We hebben samen een activiteitenlijst gemaakt, met prijzen erbij. Bijvoorbeeld dat de directeur komt voorlezen.”
De mol krijgt elke week een geheime mail van de juf
In haar groep 8 heeft Boudewijns ook een mol aangewezen. “De kinderen vinden dat heel spannend.” De mol is een kind dat ze die rol gunt. Bovendien versterkt ze haar band met de mol. “Die krijgt elke week een geheime mail van de juf, dat is natuurlijk bijzonder. Het levert me blikken van verstandhouding op.”
Als juf geniet ze van de onverwachte kanten die kinderen tijdens de spellen soms van zichzelf laten zien. “Dan denk ik, oh wat interessant, jij bent opeens een leider. De kinderen leren elkaar zo ook beter kennen.”
De leerervaring staat voorop
De grote mensen in Wie is de Mol? verprutsen de opdrachten vaak volledig. In Boudewijns’ klassen is dat niet de bedoeling. “Ik wil uiteindelijk wel dat ze slagen. Gelukkig is geld in de pot niet de enige manier waarop dat slagen kan. Ik geef soms bijvoorbeeld ook jokers. Voor mij staat de leerervaring voorop.”
