Koopkrachtverbetering en minder werkdruk speerpunten bij inzet nieuwe cao universiteiten
De inzet van de bonden voor de nieuwe cao universiteiten is bekend. Koopkrachtbehoud, minder werkdruk en een verbetering van sociale plannen zijn de onderwerpen waar bonden zich deze cao-ronde voor hardmaken. "We moeten zien welke ruimte er ondanks de kabinetsplannen nog is voor goede cao-afspraken", zegt AOb-sectorbestuurder Donald Pechler.

Beeld: Typetank
Dat staat in de inzetbrief die vandaag is verstuurd aan de werkgevers; Universiteiten van Nederland (UvN). Vandaag start de AOb samen met de andere bonden en de universiteitsbesturen een nieuwe ronde onderhandelingen. De huidige cao voor de universiteiten loopt eind juni dit jaar af. De bonden willen een nieuwe cao afsluiten die ook weer geldt voor één jaar.
Koopkrachtverbetering
De AOb wil voor alle universitaire werknemers een verbetering zien van hun koopkracht. Per 1 juli 2025 moeten de salarisschalen daarom worden opgeplust. De AOb volgt de FNV en zet net als in andere sectoren in op 7 procent salarisverbetering. Daarnaast zouden de universiteiten voortaan elk jaar per 1 januari automatisch de brutosalarissen van de werknemers moeten aanpassen aan de inflatie. “De vraag is natuurlijk welke loonruimte het kabinet voor deze sector zal bieden, zodat aan onze loonwensen tegemoet kan worden gekomen”, zegt AOb-onderhandelaar Donald Pechler.
De lonen tussen mannen en vrouwen liggen nog altijd ver uit elkaar
Een gelijke beloning tussen mannen en vrouwen is hard nodig, ziet de AOb. “De lonen tussen mannen en vrouwen liggen nog altijd ver uit elkaar”, zegt Pechler. “We willen onderzoeken welke beloningsverhoudingen er zijn, hoe je toegang krijgt tot een eerlijkere beloning en hoe we de verschillen kunnen verkleinen. Het is de bedoeling dat we vervolgens afspraken maken zodat er een gelijke beloning komt tussen mannen en vrouwen voor gelijke of gelijkwaardige arbeid.” De bonden hopen dat de universiteiten alvast een voorschot nemen op een Europese richtlijn over beloningstransparantie die later ingaat.
Overwerkvergoeding, duurzaamheidsbudget en reiskosten
De overwerkvergoeding moet voor alle medewerkers gelden, zowel onderwijsbeheerspersoneel als het wetenschappelijke personeel. Nu geldt de vergoeding alleen voor ondersteunend personeel tot schaal 11. Ook de reiskostenvergoeding moet aangepast. Werknemers die met het openbaar vervoer komen, moeten dit volledig vergoed krijgen. Pechler: “Het reizen met de fiets willen we stimuleren door het aanbieden van een lease-fiets.” Werknemers die iedere dag 15 kilometer (enkele reis) of meer afleggen met de fiets zouden een vergoeding moeten krijgen die gelijk is aan een ov-vergoeding.
Als het aan de bonden ligt, krijgen alle werknemers een duurzaamheidsbudget van zo’n duizend euro per jaar. “Een werknemer kan dan fiscaal aantrekkelijk -op kosten van de werkgever- duurzaamheidsmaatregelen nemen, bijvoorbeeld aan zijn huis”, zegt de AOb-onderhandelaar. “Dit scheelt direct in de kosten en heeft ook nog een positief effect op de koopkracht.”
Verbeteren van sociaal plan
Nu er binnen de universiteiten grote reorganisaties aan de orde zijn, is het ook hard nodig om de sociale plannen te verbeteren. Zo’n plan spreken de bonden af met de universiteiten wanneer er gereorganiseerd moet worden. “De voorwaarden zijn de afgelopen jaren flink verslechterd, dat knelt”, zegt Pechler. “Wij willen -om tot betere sociale plannen te komen- de transitievergoeding en de ontslagbescherming bespreken met de werkgevers.”
Minder werkdruk
Werkdruk blijft een speerpunt van de bonden. In de cao van 2023 is een afspraak opgenomen over de ‘reële taakopdracht’. Dit is een verplicht onderdeel van de jaargesprekken. Pechler: “We zien alleen dat dit niet goed wordt uitgevoerd. Veel leden geven aan nooit een jaargesprek te hebben.”
Veel leden geven aan nooit een jaargesprek te hebben
Daarom hameren de bonden nu op een onderzoek naar alle ‘hobbels’ rondom deze cao-afspraak en willen ze vastleggen dat het bespreken van de reële taakopdracht niet alleen in het jaargesprek voorkomt, maar een verplicht onderdeel is van de ‘beoordelingscyclus’. “Om de taakopdracht goed te kunnen bespreken is de urennormering van belang”, zegt Pechler. “Onze leden merken dat deze normering in de praktijk minder wordt, maar het is onduidelijk wie dat bepaalt. Daarom willen wij dat het Lokaal Overleg -na advisering van de decentrale medezeggenschapsraad- instemmingsrecht krijgt als de urennormering wordt aangepast.”
De urennormering wordt in de praktijk minder, maar het is onduidelijk wie dat bepaalt
Werknemers moeten voortaan op elke universiteit hun knelpunten kunnen melden rondom hun werkdruk. Deze knelpunten bespreekt het Lokaal Overleg dan met het bestuur. “Werkdruk moet een vast onderdeel zijn van de gesprekken met het bestuur”, zegt Pechler.
Sociale veiligheid is een ander thema dat de universiteiten en bonden elke cao-ronde bespreken en waar al veel afspraken over gemaakt zijn. De bonden wil nu een verdieping. Pechler: “Er moet een analyse komen van de effecten van hiërarchie en de kwaliteit van leidinggeven op de verhoudingen binnen de instellingen." De uitkomsten moeten universiteiten meenemen en bespreken in het Lokaal Overleg en vastleggen in de selectieprocedures van leidinggevende functies.
Promovendi en onderwijstaken
Voor promovendi willen de bonden een afspraak in de cao krijgen die bepaalt dat ze maximaal 0,2 fte van hun dienstverband besteden aan het geven van onderwijs. “Dit moet ook in de arbeidsovereenkomst zijn vastgelegd”, zegt de AOb-onderhandelaar. Dit duidelijk vastleggen in de arbeidsovereenkomst zorgt ervoor dat promovendi niet naast hun promotie-traject te grote onderwijstaken krijgen.
Stagiairs
Universiteiten moeten verder stagiairs een vergoeding bieden van 750 euro per maand bij een voltijd stage. Anders naar rato. Na actie van de AOb werd eerder een stagevergoeding ingevoerd in de cao voortgezet onderwijs. “Wij willen dat ook vastleggen in de cao universiteiten”, zegt Pechler.
Overige inzet
Naast deze inzet willen de bonden medewerkers van universiteiten de mogelijkheid geven om hun studieschuld fiscaal vriendelijk af te lossen -net als hun collega’s bij de overheid. “Het gaat dan om een bedrag van 2000 euro per jaar.” Verder moeten participatie-medewerkers dezelfde arbeidsvoorwaarden krijgen als hun werknemers die regulier in dienst zijn bij een universiteit.
Lees alle details in de inzetbrief van de bonden
Download de brief