Juridisch advies: 'Kwetsbare mensen zijn afhankelijk van goodwill leidinggevende'
‘Kan ik verplicht worden om op school les te geven wanneer ik me zorgen maak over mijn gezondheid?’ Het is een veelgestelde vraag. Het antwoord is dat gezonde leraren in principe naar school komen en dat het goed is om zorgen te bespreken met je werkgever.
Vaak kun je samen tot aanvaardbare oplossingen komen, is de ervaring van John Arts (53), docent geschiedenis op het Over Betuwe College in Elst. Hij heeft, net als zijn dochter, de longziekte COPD en zijn vriendin heeft een auto-immuunziekte. “Door corona beseffen we pas hoe kwetsbaar we zijn. Besmetting met het virus kan voor ons ernstige gevolgen hebben, zelfs de dood is een reëel gevaar.”
Voor de zomer bleef hij thuis, nu gaat hij weer naar school. “Lesgeven is mijn roeping. Ik heb gelukkig een goede werkgever die mij vraagt wat ik nodig heb om me veilig te voelen. Een rood/wit-lint, spatschermen en open ramen en deuren, kleinere klassen: het is er bij ons allemaal. Daarbij geef ik alleen les aan de onderbouw, waar het risico op besmetting kleiner is dan bij oudere leerlingen. Ik ben me ervan bewust dat 100 procent veilig niet kan. Ik voel me redelijk veilig, maar echt zorgeloos sta ik niet voor de klas.”
Protesteren
Als sectorconsulent en -bestuurder bij de AOb hoort hij ook regelmatig verhalen over leraren die zich onder druk gezet voelen om te komen werken. De reacties in de AOb-enquête onder drieduizend leden afgelopen zomer bevestigen dit beeld. ‘Ik ben zestig en behoor tot de risicogroep, maar alleen zeventig-plus mag thuisblijven. Mijn man heeft een chronische aandoening die zijn immuunsysteem verzwakt', schrijft bijvoorbeeld een docent, 'maar omdat deze aandoening niet op de lijst staat, moet ook hij gewoon naar school. We zijn nu van mening dat de vraag niet is of we corona krijgen, maar wanneer’. Een ander: ‘Degenen die bezwaar maakten, iemand met een ernstig zieke vrouw, met een dochter zonder immuunsysteem of zelf ziek: ze werken allemaal. Protesteren had geen zin.’ Docent John Arts vervolgt: “Een schoolleider legde het advies van de arboarts zelfs naast zich neer en sommeerde iemand met een auto-immuunziekte op school te komen. Het is schandalig dat een werkgever resultaten lijkt te prevaleren boven het welzijn van zijn personeel. Het gaat hier wel om mensenlevens!”
Het RIVM stelt inmiddels dat thuisblijven - ook voor mensen uit risicogroepen - niet meer nodig is nu het virus beter onder controle is. In het nieuwe protocol voor het voortgezet onderwijs staat dat werknemers die zelf tot een risicogroep behoren, of naasten hebben in die categorie, komen werken, mits het een controleerbare omgeving betreft. De werknemer heeft de keuze hiervan af te wijken na overleg met de werkgever. “Ik had de tekst graag stelliger geformuleerd gezien, want nu is die interpretabel”, zegt Arts. “Kwetsbare mensen zijn minder goed beschermd en zijn afhankelijk van de goodwill van hun leidinggevende.”
Arbowet
Werkgevers hebben op grond van de Arbowet echter de zorgplicht voor een veilige omgeving. Onderbezetting is daarbij geen argument om toch naar school te moeten komen. Bespreek je zorgen dus altijd met je werkgever, adviseert de AOb. Mocht je in discussie raken, dan is het verstandig de bedrijfsarts te raadplegen en zo nodig contact met de AOb op te nemen.
Voor het voortgezet onderwijs is in verband met het corona-virus in september een nieuwe toevoeging aan de Arbocatalogus gepubliceerd. In een AOb-webinar legt Rick van Workum van Voion uit wat werkgevers in het voortgezet onderwijs moeten doen om corona-besmettingen onder hun werknemers te voorkomen.
Let wel, dit webinar is halverwege september opgenomen, het laatste dringende advies vanuit de het kabinet om mondkapjes te dragen in de gangen en aula op het voortgezet onderwijs wordt in dit webinar niet besproken.
Meer antwoorden op vragen die met corona en werken in het onderwijs te maken hebben?