Juridisch advies: Heb ik recht op een vrije dag?
Bij de ene leraar in het basisonderwijs trouwt een nicht, de ander is zelf 25 jaar getrouwd en de derde moet naar een uitvaart. Alle drie hebben ze dezelfde vraag: krijg ik een vrije dag? Hoe zit het met bijzonder verlof in het onderwijs?
Beeld: Typetank
Krijg ik vrij voor de overdracht van mijn nieuwe huis? NOg zo'n vraag over bijzonder verlof in het onderwijs, die regelmatig voorbij komt. Het antwoord voor de overdracht van het huis is een duidelijk ja. Een werkgever hoort betaald verlof te verlenen voor ‘zeer bijzondere persoonlijke omstandigheden die zich tijdens werktijd voordoen’, staat in de cao-po. “Uit de toelichting blijkt dat de overdracht van een huis hier ook onder valt”, verklaart Wim Gulitz van het Informatie en Advies Centrum van de AOb.
Huwelijk
De vragen over de huwelijken zijn minder eenduidig te beantwoorden. In de cao is alleen een vrije dag opgenomen voor huwelijk in de eerste of tweede graad, en een nicht valt onder de derde graad. En voor een huwelijksjubileum geldt geen automatisch betaald verlof meer. “Dat is sinds 2007 geschrapt uit de cao. Wel heeft ze recht op onbetaald verlof”, vertelt Gulitz.
Toch kunnen beide leraren hun werkgever verzoeken om met betaald verlof de feestelijkheden te mogen vieren. Zij kunnen zich namelijk eveneens beroepen op zeer persoonlijke omstandigheden die zich tijdens werktijd voordoen. “In de toelichting staat dat je een betaalde vrije dag krijgt voor het bijwonen van een huwelijk van een goede vriend(in). Dat geldt dan ook voor een nicht, mag je aannemen. De huwelijksjubilaris kan hier eveneens een beroep op doen. Maar je kunt dit verlof niet afdwingen, dit is ter beoordeling aan de directeur”, zegt Gulitz.
Overlijden
Hoeveel verlof iemand krijgt bij het overlijden van een dierbare, is ook vastgelegd in de cao. Als een direct familielid overlijdt, heb je recht op calamiteitenverlof of kort zorgverlof (ook wel kort verzuimverlof genoemd). Dit verlof kan van een paar uur tot een paar dagen duren, afhankelijk van de situatie. De werkgever betaalt het salaris door. Dit verlof is om meteen de nodige zaken te regelen. Het calamiteitenverlof kan overgaan in bijzonder verlof.
Over het algemeen wordt er in het verlof bij overlijden onderscheid gemaakt tussen eerste-, tweede-, derde- en vierdegraads familie. Hoe dichterbij de overledene staat, hoe meer verlof iemand in de regel krijgt. Ook bij het overlijden van een huisgenoot kan een werknemer bijzonder verlof opnemen.
