Inspectie: private stichting SvPO onrechtmatig 'verrijkt'
De private Stichting voor Persoonlijk Onderwijs is 'aanzienlijk verrijkt' doordat publiek gefinancierd vastgoed van vier SvPO-scholen erin is ondergebracht. Tot dat oordeel komt de Onderwijsinspectie in een recent onderzoek, zo bleek vandaag tijdens een kort geding bij de Haagse rechtbank aangespannen door het SvPO-bestuur. Dat weerspreekt de uitkomsten.
Het inspectie-rapport had begin maart openbaar moeten worden, maar SvPO-bestuurder Misha van Denderen wilde publicatie met een gang naar de rechter voorkomen. Wanneer en in welke vorm dat nu alsnog gebeurt, bepaalt de rechter op 11 april. De zitting bood wel een inkijkje in de onderzoeksbevindingen en in de verdediging door de SvPO-leiding. De inspectie kwalificeert de vastgoed-investeringen die betaald zijn met rijksbekostiging van de middelbare scholen - onderwijsgeld bedoeld voor personeel en exploitatie - als onrechtmatige uitgaven. Om hoeveel het gaat, werd vandaag nog niet duidelijk.
Ondergebracht
De afgelopen jaren hebben vier van de acht Scholen voor Persoonlijk Onderwijs - in Hurdegaryp, Geldermalsen, Hoorn en Deventer - nieuwe of gerenoveerde huisvesting gerealiseerd. Het vastgoed is gefinancierd met onderwijsgeld en ouderbijdragen, en juridisch ondergebracht bij de private Stichting voor Persoonlijk Onderwijs, zoals het Onderwijsblad eerder deze maand reconstrueerde. Die stichting heeft een zogenoemde anbi-status als een goede doelen-stichting: dat doel is het faciliteren van de inmiddels acht SvPO-scholen. Net als de scholen wordt deze private stichting voorgezeten door oprichter Van Denderen. In tegenstelling tot de scholen valt een private stichting buiten het inspectietoezicht.
Met publiek geld zijn schoolgebouwen gerealiseerd en gerenoveerd, terwijl die eigendom zijn geworden van een stichting die niet onder toezicht staat
Deze stichting is verrijkt “ten koste van de scholen”, zo bracht de inspectie vandaag naar voren. “Met publiek geld zijn schoolgebouwen gerealiseerd en gerenoveerd, terwijl die eigendom zijn geworden van een stichting die niet onder toezicht staat.” Ook bekritiseert de inspectie dat ouderbijdragen voor vastgoed-uitgaven zijn ingezet, daarmee zijn ouders “op het verkeerde been gezet”. Verder was de financiële situatie van de scholen eind 2020 “zeer zorgelijk” en geven de jaarverslagen van de scholen volgens de inspectie een te rooskleurig financieel beeld, aldus het betoog. De inspectie heeft de externe accountant van SvPO onderworpen aan een review, zo werd vandaag duidelijk.
Samenhang
Namens SvPO sprak advocaat Wouter Pors de kritiek en conclusies tegen. De inspectie heeft alle acht de scholen als zelfstandige stichtingen beoordeeld, omdat ze dat juridisch ook zijn. Daarmee heeft ze de onderlinge samenhang buiten beschouwing gelaten waarbij “verschillende stichtingen elkaar helpen”, zo betoogde Pors. Een aantal scholen moet “noodgedwongen” een onderkomen verwerven omdat de betreffende gemeenten “niet aan hun wettelijke huisvestingsverplichting voldoen”. Hij wees op gevorderde plannen om te komen tot een fusie van de acht scholen. Daar zal de private anbi-stichting overigens buiten blijven staan. Op de vraag waarom je schoolgebouwen in een aparte stichting zou willen onderbrengen, reageerde Van Denderen: "Om te voorkomen dat het pand aan de gemeente of minister zou vervallen als een school zou moeten sluiten."
De inspectie probeert SvPO zwart te maken door een selectieve en tendentieuze inkleuring van veronderstelde feiten
Via de Accountantskamer wil SvPO twee inspecteurs tuchtrechtelijk op de vingers laten tikken. Tijdens de zitting sprak Pors van een "verbeten jacht" naar vermeende misstanden door de inspectie, die SvPO zou proberen "zwart te maken door een selectieve en tendentieuze inkleuring van veronderstelde feiten". Ten onrechte wordt de schijn gewekt van financieel wanbeheer of verduistering van overheidsgeld, aldus de advocaat. “In werkelijkheid is alle geld besteed aan onderwijs.”
Op 20 april debatteert de Tweede Kamer over de Scholen voor Persoonlijk Onderwijs. Tegen SvPO-bestuurder Van Denderen is door de inspectie aangifte gedaan. Het Openbaar Ministerie doet daar geen mededelingen over.
Lees andere artikelen over SvPO op deze site. Wil je op de hoogte blijven van alles wat er in het onderwijs speelt? Word lid van de AOb en ontvang elke maand het Onderwijsblad.
CHECK ALLE VOORDELEN VAN HET LIDMAATSCHAP