Indexeren gaat goed, maar is straks geen issue meer
Mooi dat het ABP de pensioenen de afgelopen jaren heeft geïndexeerd, dat was ook wel nodig met die stijgende prijzen. Kunnen we daar de komende jaren weer op rekenen? En gaat dat nog veranderen in het nieuwe pensioenstelsel?
In het nieuwe pensioenstelsel zijn inflatie en indexatie helemaal niet meer bepalend. Beeld Typetank
Er is geen garantie dat het ABP de inflatie de komende jaren ook compenseert, maar wel een goede kans. En dat is maar goed ook. Hoewel de extreme prijsstijgingen van de afgelopen jaren achter de rug lijken, is de inflatie nog steeds aan de hoge kant. De laatste maanden schommelt die rond de 3 procent.
Kan het ABP dat volgend jaar weer compenseren? Dat hangt af van de dekkingsgraad, dus hoeveel geld er in kas is ten opzichte van de pensioenen die moeten worden uitbetaald. Na een stevige lobby door de AOb en FNV mocht die dekkingsgraad de afgelopen jaren wat lager zijn, namelijk 105 procent in plaats van 114 procent. Daardoor kon het pensioenfonds het stijgende prijspeil bijbenen, met in 2023 zelfs een pensioenverhoging van bijna 12 procent.
Op dit moment staat het ABP er prima voor
De vereiste dekkingsgraad gaat waarschijnlijk wel weer omhoog naar rond 110 procent. Dat heeft te maken met het nieuwe pensioenstelsel. Om ervoor te zorgen dat de overgang voor iedereen soepel verloopt, moet er flink wat kapitaal in kas zijn. Op dit moment staat het ABP er in elk geval prima voor, met een gemiddelde dekkingsgraad van 113,7 procent over de afgelopen twaalf maanden. Kortom, de vooruitzichten zijn gunstig, maar helemaal zeker is indexatie nooit.
Rendement
Heel anders wordt het vanaf 2027, wanneer het ABP de nieuwe regeling invoert. In het nieuwe pensioenstelsel zijn inflatie en indexatie helemaal niet meer bepalend. De jaarlijkse stijging van je pensioenvermogen is dan afhankelijk van het rendement op de beleggingsportefeuille. Het kan gebeuren dat de inflatie in een jaar laag uitvalt, terwijl door een goed beleggingsrendement het pensioenvermogen en daarmee de uitkering toch flink toenemen. Andersom kan natuurlijk ook: een hoge inflatie kan samengaan met een slechte beurs. Wel zijn er garanties ingebouwd dat gepensioneerden in zo’n situatie geen láger pensioen krijgen. Ook voor werkenden worden eventuele tegenvallers begrensd.
Zuur
Nog even over de voorgaande jaren. Fijn natuurlijk dat het ABP vanaf halverwege 2022 de pensioenen weer heeft geïndexeerd, maar de jaren daarvoor is dat uitgebleven. Dat blijft zuur, vindt AOb-beleidsmedewerker Roelf van der Ploeg. “De heel grote klappen van de afgelopen jaren zijn nu gecompenseerd, maar dat geldt niet voor de inflatieachterstand uit het verleden. De lage inflatie van die jaren doet opgeteld toch pijn.”
Is er kans dat dit nadeel alsnog wordt goedgemaakt? Na-indexatie is mogelijk, maar volgens Van der Ploeg behoorlijk onwaarschijnlijk. Daarvoor is een dekkingsgraad vereist van minimaal 140 procent. Waarom zo streng? “Indexatie is geen hard recht. Als je met terugwerkende kracht gaat compenseren haal je het geld uit de algemene pot, terwijl dat de reserve is voor toekomstige generaties. Daarom is de regel dat de pot eerst tot de nok toe gevuld moet zijn.”
De campagne voor een leefbaar loon heeft ook een voordeel voor gepensioneerden opgeleverd
Overigens is de ABP-uitkering in die eerdere jaren wel met de inflatie meegegroeid, soms zelfs nog wat harder. En dat laatste mag volgens Van der Ploeg op het conto van de vakbond worden geschreven, die heeft gevochten voor een verhoging van het minimumloon. “De campagne voor een leefbaar loon voor mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt heeft door de koppeling met de AOW ook een voordeel voor gepensioneerden opgeleverd. Een mooie vorm van solidariteit.”
Indexering ABP in de laatste 3 jaar
De laatste jaren indexeert het ABP de pensioenen weer, ter compensatie van de forse prijsstijgingen in Nederland.
1-1-2024 3,03 procent
1-1-2023 11,96 procent
1-7-2022 2,39 procent
1-1-2011 t/m 1-1-2022 0 procent
Zo hard stegen de prijzen in Nederland
De inflatie rees de afgelopen jaren de pan uit. De jaren daarvoor stegen de prijzen minder hard. Indexatie bleef toen uit, wat vooral gepensioneerden op achterstand zette.
Gemiddelde inflatie:
2023 3,8 procent
2022 10 procent
2021 2,7 procent
2020 1,3 procent
2019 2,6 procent
Bron CBS
En de komende jaren?
Als de inflatie een beetje binnen de perken blijft, is er een goede kans dat ook de komende jaren indexatie mogelijk is. Tot het nieuwe pensioenstelsel in 2027 ingaat, hangt dat wel af van de dekkingsgraad van het ABP. Die moet waarschijnlijk rond 110 procent uitkomen. Dat betekent dat er voor elke euro verschuldigd pensioen in elk geval 1 euro en 10 eurocent in kas moet zijn.
Gemiddeld was de dekkingsgraad van het ABP in de afgelopen 12 maanden tot en met maart 113,7 procent.
