Idee: Podcast biedt onderwijs on demand
Een kroeggesprek met inhoud. Zo zou je de podcast van Harold Meulendijks en Renske van Berlo over ontwikkelingspsychologie kunnen noemen. De twee mbo-docenten proberen hun studenten ermee te prikkelen.
Beeld: Angeliek de Jonge
“Hallo, en welkom bij de podcast ontwikkelingspsychologie, aflevering: de adolescent. Mijn naam is Harold Meulendijks.”
“En mijn naam is Renske van Berlo.”
“We gaan het vandaag over een woord hebben dat mensen nooit goed schrijven: de adolescent. Het lijkt heel erg op een Engels woord: adult.”
“Ja, maar eigenlijk komt het uit het Latijn: van adolescentia. Het is de fase voor je volwassen wordt.”
“Inderdaad, een soort van overgangsmomentje, tussen de puberteit en volwassenheid.”
Wind mee
Harold Meulendijks (42) en Renske van Berlo (26), docenten zorg en welzijn van ROC Ter AA in Helmond, hebben als een van de eerste docenten in Nederland een podcast opgenomen, bestaande uit negen afleveringen. “We geven beiden het vak ontwikkelingspsychologie aan studenten zorg en welzijn. In deze coronatijd doen we dat alleen maar online en die lessen zijn vaak heel theoretisch. We zochten dus naar een manier om het onderwijs aantrekkelijker te maken.” Meulendijks: “Een paar maanden geleden sprak ik een collega die verpleegkundige is en een podcast over de zorg maakt. Daardoor kwam ik op het idee om dit middel ook in te zetten in ons onderwijs.”
Meulendijks en Van Berlo hebben met hun podcast de wind mee, want deze audio-opnames die mensen via hun mobiel, tablet of computer kunnen beluisteren, zijn populair. Heel begrijpelijk, vindt Meulendijks. “Het grote voordeel is dat je een podcast op elk moment van de dag en tijdens vrijwel elke bezigheid kunt luisteren. We sturen onze studenten de podcast via Whatsapp toe. Sommigen gaan bijvoorbeeld sporten terwijl ze naar onze podcast luisteren, maar je kunt ook gewoon lekker op je bed gaan liggen.”
Geen vervanging
De podcast vervangt niet een online les, benadrukt Van Berlo. “Het is aanvullend. Behalve de podcast werken we nog steeds met een online bundel, zijn er online lessen en moeten studenten opdrachten maken. Eigenlijk is de podcast een manier om studenten te prikkelen en dat lukt goed.”
Eigenlijk is de podcast een manier om studenten te prikkelen en dat lukt goed
Tijdens de podcast vertellen Meulendijks en Van Berlo op luchtige wijze over hun eigen ervaringen en koppelen dat op aan de lesstof. Meulendijks: “In de aflevering over puberteit praten we bijvoorbeeld over de eerste keer dat we als puber een biertje dronken en de eerste keer dat we stiekem een sigaret rookten. Voor studenten is dat heel herkenbaar.”
Spontaan
Heel goed voorbereid wordt de podcast niet en dat is volgens het tweetal juist de kracht ervan. “Hoe meer je vooraf gaat uitschrijven, hoe gemaakter het wordt”, zegt Van Berlo. “Juist omdat het spontaan is, is het leuk om naar te luisteren. En als je te veel voorbereidt, schiet je ook in de stress als je een fout maakt. Nu zeg je gewoon: ‘Oh nee, ik bedoel eigenlijk wat anders’, en ga je verder.” Meulendijks vergelijkt het ook weleens met een kroeggesprek. “Je moet het ook echt met z’n tweeën doen. Ik heb ooit geprobeerd een podcast alleen te maken, maar dat werd een monoloog. Niet interessant om naar te luisteren.”
Toch is er wel enige voorbereiding. Meulendijks: “We hebben een rode draad, die we vooraf puntsgewijs op het whiteboard zetten. Verder bouwen we de podcast op volgens het principe: inleiding, kern en slot. En we zoeken altijd een toepasselijk muziekje waarmee we beginnen en afsluiten. Met dat laatste moet je wel uitkijken dat je dat niet zomaar op Youtube zet, want dan krijg je te maken met Buma/Stemra-rechten. Wij doen het via de website van Thieme Meulenhoff, de uitgever waarmee we in dit geval samenwerken.”
Net als Netflix
Een andere tip gaat over de lengte van de audio-opname. “Die moet niet langer dan twintig minuten zijn, omdat studenten anders qua concentratie afhaken”, legt Meulendijks uit.
Volgens Van Berlo past een podcast heel goed in deze coronatijd. “Door het afstandsonderwijs hebben studenten geleerd om nog beter zelfstandig te werken; tegelijkertijd hoorden we vaak van studenten dat ze die lange uren achter de laptop helemaal zat waren. Dit is dan echt even wat anders.” Meulendijks vult aan: “Luisteren waar en wanneer je wilt; eigenlijk is dit ‘onderwijs on demand’ zoals je met Ziggo en Netflix ‘video on demand’ hebt.”
De ervaringen met de podcast zijn zo goed, dat ze er na corona waarschijnlijk mee doorgaan. Van Berlo: “Behalve dat het echt iets toevoegt aan het onderwijs, is het ook voor ons als docenten een leuke afwisseling.”
Het ook voor ons als docenten een leuke afwisseling
Qua techniek is het voor Van Berlo en Meulendijks nog wel behelpen. Meulendijks: “We zitten gewoon in een lokaal en nemen de podcast op met een smartphone. Wel hebben wel van die draagbare microfoontjes voor een goed geluid, maar geen professionele microfoons, geen standaarden en geen rodecaster (een soort compact mengpaneel, red.). Eerlijk gezegd hebben we het ook nog niet aan onze teamleider gevraagd, maar ik denk dat zij er wel voor openstaat. Zeker nadat dit in het Onderwijsblad heeft gestaan.”
Zelf naar de podcast luisteren? Ga naar de website van ThiemeMeulenhoff
