Idee: Gratis kant-en-klare lessen

Tekst Daniëlla van 't Erve - Redactie Onderwijsblad - 27 oktober 2017 - 4 Minuten om te lezen

Beeld: Rob Niemantsverdriet

Frank Dubbeldam is derdejaars pabo-student aan de Haagse Hogeschool. Op de zes scholen waar hij tot nu toe stageliep, viel het hem op dat leerkrachten bijzonder weinig lessen buiten de methode om geven. ‘Geen tijd’, krijgt hij steevast als reactie op zijn vraag naar de reden. “En dat is jammer, zowel voor de kinderen als voor de leerkrachten”, vertelt Dubbeldam. “Standaardlessen, waarin leerlingen vragen beantwoorden na het voorlezen van een tekst, beklijven vaak minder en zijn ook veel minder leuk om te geven.”

Toneelstukje

Zo biedt Dubbeldam geschiedenis graag in de vorm van een toneelstukje aan. Bij een les over Napoleon mag een leerling met een papieren hoed en sabel deze kleine generaal naspelen. Dubbeldam vertelt het verhaal en de leerling beeldt dit ter plekke uit. “Als Napoleon naar het ijskoude Rusland trekt, staat de leerling te bibberen voor de klas. Zo’n beeld vergeten ze niet meer. Leerlingen onthouden precies wat er in een les gezegd is, dat vind ik het leukste aan lesgeven.”

In klasgenoot Kim van Oort vond hij een geestverwant. “Zij geeft les aan kleuters en daar is het zelf ontwikkelen van lessen vanzelfsprekend, in tegenstelling tot in de midden- en bovenbouw. We besloten daar samen iets aan te doen.”

Eenvoudig

De twee studenten begonnen een account op Facebook, maar dat medium bleek niet zo geschikt voor het delen van bestanden. “We kregen wel enorm veel enthousiaste reacties”, weet Dubbeldam nog. “Iemand vroeg zich af waarom we geen eigen website begonnen, zoals veel andere juffen en meesters. Maar we willen niet alleen onze eigen lessen delen. Zo ontstond al snel het idee om een landelijke database op te zetten.”

Pabo-student Frank Dubbeldam: “Standaardlessen, waarin leerlingen vragen beantwoorden na het voorlezen van een tekst, beklijven vaak minder en zijn ook veel minder leuk om te geven.”

Toen bleek dat zo’n actuele database nog niet bestond, gingen ze er helemaal voor. Dubbelman vroeg de domeinnaam onderwijs-enzo.nl aan voor acht euro per jaar en verdiepte zich in het ontwerpen van websites. “Ik ben niet echt van de ict, maar een website blijkt vrij eenvoudig te bouwen. Er staan nu ruim tweehonderd lesvoorbereidingen op en dat aantal groeit snel.”
De kracht van de database is volgens Dubbeldam dat alle lessen compleet met uitgebreide instructie en werkbladen helemaal gratis zijn en dat ze bedacht en uitgeprobeerd zijn door pabo-studenten en leerkrachten zelf. De lesvoorbereidingen staan geordend per vak en per groep. Zo staan er bij aardrijkskunde negen lessen.

De ‘Provincieles’ voor groep 6/7 bijvoorbeeld. In het bijbehorende document staat precies uitgelegd wat de doelen voor deze les zijn en wat nodig is om leerlingen een eigen vlag te laten ontwerpen. Dubbeldam: “De website is heel toegankelijk, leerkrachten kunnen de lessen dus eenvoudig vinden en direct downloaden. Dit maakt het leerkrachten makkelijk deze lessen te gebruiken. Het kost hen geen tijd om iets zelf te verzinnen en kinderen krijgen toch de lessen die ze verdienen.”

Ik ben niet echt van de ict, maar een website blijkt vrij eenvoudig te bouwen. Er staan nu ruim tweehonderd lesvoorbereidingen op en dat aantal groeit snel.

Dubbeldam is dagelijks bezig om de site handiger en leuker te maken: “Dat vind ik niet erg. Iets kost pas tijd als je het niet leuk vindt om te doen. Hier krijg ik juist energie van. Dat geldt ook voor Kim, zij beheert de Facebookpagina. We zijn continu bezig met bedenken van nieuwe lesideeën om te delen.”

Fidget Spinner

Een voorbeeld is het gebruik van de Fidget Spinner, de rage van afgelopen zomer. Dubbeldam bedacht een manier waarop de kleurrijke draaischijf in meerdere vakken gebruikt kan worden, bijvoorbeeld voor het oefenen van topo of rekenen. Het werkblad is te downloaden en hij zette een instructiefilmpje online. “Je kan zo’n spinner verbannen uit je klas, maar waarom zou je er geen leuke dingen mee doen? Dat idee spreekt leerkrachten aan. In een week tijd is het aantal bezoekers per dag omhooggeschoten van vijftig naar vijfhonderd.”

“Ik vind het mooi dat we nu al zover zijn gekomen en dat de reacties positief zijn”, vervolgt de leraar in spe. “De site is gratis omdat ons doel is dat iedereen deze goede lessen gaat geven. We willen dan ook een zo groot mogelijke database vormen, zodat bij elk onderwerp kant-en-klare lessen bestaan. Zo ver is het nog lang niet, dus ik hoop dat leraren uit het hele land besluiten hun lessen te delen.”

Ook een lesidee delen? Dat kan via www.onderwijs-enzo.nl