Het gemengde team
Overal in het primair onderwijs is een meestertekort. Maar niet op basisschool Oscar Carré in Amsterdam: daar is de helft van het team man. Hoe is dat? We vroegen het de mannen. En de vrouwen.
Beeld: Jelmer de Haas
De mannen over de vrouwen
Lennart van Tamelen (28), meester in groep 5, geeft toe: hij solliciteerde op deze school omdat hij wist dat er relatief veel mannen werkten. “Die mix was voor mij een pre”, vertelt hij. “Ik werkte eerst op een school waar ik de enige man was. Echt een leuk team, maar daar zat ik dan, tussen alleen maar vrouwen. Ik was niet het buitenbeentje, en kan er de vinger niet echt op leggen, maar toch… Ik wilde een gemixt team.” “Hoewel de kracht in ons team niet alleen ligt bij de man-vrouwverdeling”, vult zijn collega Erik Klomp (29), meester in groep 8, aan. “Je kunt niet stellen dat wij een goede school zijn omdat we zo’n gemengd team hebben. Dan verval je in clichés. Niet alle mannen zijn hetzelfde. Ze voetballen niet allemaal mee op het schoolplein.” Sterker: hier voetballen de juffen net zo vaak mee. En net zo goed -dat moet gezegd.
Het moet gezegd: de juffen kunnen hier heel goed voetballen
Omgekeerd zijn de vrouwen hier ook niet van die typische juffen. Dennis van Bruggen (47), groep 1/2: “Vroeger had je van die juffen die alles verkleinden. ‘Pak je tasje, je boekje, ga op je stoeltje zitten’. Wij hebben geen tuttige juffrouwen hier. Meer stoere vrouwen.” Voordeel van ook meesters in je school hebben, volgens Van Bruggen: “Mannen laten kinderen soms wat makkelijker proberen en roepen niet zo vaak: Pas op, kijk uit, straks val je. Daardoor hebben kinderen de mogelijkheid tot ontdekken en onderzoeken.”
Wij hebben geen tuttige juffrouwen hier. Meer stoere vrouwen
Ook in de lerarenkamer is volgens Van Tamelen de man-vrouwmix goed merkbaar: de gesprekken zijn daar volgens hem ‘vermakelijk en afwisselend’. En ja, dat kan misschien komen doordat er zowel mannen als vrouwen zitten. “Hier hebben we het overal over. Sport, de actualiteit. Heerlijk.” Humor: ook belangrijk binnen dit team. De mannen zijn het erover eens: er worden hier goede grappen gemaakt. “Ik heb weleens buikpijn van het lachen na de pauze”, vertelt Klomp. “Ik denk dat dat ook komt door een goede mix tussen man en vrouw, maar ook jong en oud, verschillende karakters.”
Dat er een mannentekort in het primair onderwijs is, snappen de heren wel. Van Tamelen werd ‘niet heel vrolijk’ van de pabo. “Kinderliedjes zingen, knutselen. Niets voor mij.” Jammer, want ze zijn wel nodig. Het aantal vrouwen voor de klas in het basisonderwijs blijft stijgen. Klomp: “Zonde, want ik denk wel dat het goed is dat kinderen zien dat er ook meesters zijn.” Van Tamelen: “Ik had eens een leerling die alleen bij zijn moeder opgroeide. Voor hem was ik als eerste man een stabiele factor in zijn leven. Zonder mezelf op de borst te kloppen, denk ik dat dat voor het kind heel goed is geweest.”
De vrouwen over de mannen
Maaike de Vet (46), kleuterjuf, is altijd ‘best wel trots’ dat ze kan zeggen dat haar team ook uit mannen bestaat. Heel veel mannen, zelfs. “Die diversiteit maakt ons team echt leuk. We hebben de heren hier nodig.” Even is ze stil. Dan: “Maar de vrouwen ook. Je hebt iedereen nodig.” Ze lacht: Ja, oké, de mannen zijn vaak degenen die de klusjes binnen de school doen. “We laten hen wel sjouwen als het podium moet worden opgebouwd.” Kim Klijnsma (37), groep 6/7, vult lachend aan: “Ik heb nog nooit een microfoon geïnstalleerd.” Maar verder zijn ze het er allebei over eens: er is geen duidelijke tweedeling te zien tussen mannen en vrouwen.
De diversiteit maakt ons team echt leuk. We hebben de heren hier nodig. Maar de vrouwen ook
Klijnsma vindt het ‘heel fijn’ om in een gemengd team te werken. “Wij zijn een eerlijke afspiegeling van de maatschappij, qua man-vrouwverhouding. Voor mijn gevoel klopt het meer. Dat is ook goed voor de kinderen om te zien. We leven niet alleen maar in een vrouwenwereld, al lijkt dat op sommige scholen met veel juffen wel zo.” Waarom ze een gemengd team prettig vindt, kan ze niet goed benoemen. “Mannen kunnen misschien wat makkelijker relativeren. Alhoewel… Ik kan dat ook wel.”
Nog een voordeel van het gemengde team: de kinderen krijgen zowel een juf als een meester voor hun neus op deze school. Klijnsma: “Het is vooral voor kinderen die alleen met een moeder opgroeien belangrijk dat ze zien dat een man ook voor hen kan zorgen en mee kan denken met hoe ze hun leven invullen.” De Vet vult aan: “Mijn kind is ook alleen bij mij opgegroeid. Ik weet nog dat ik blij was dat ze een keer een meester kreeg.” Al moet je daar wel mee uitkijken, zeggen de dames. Je kunt juffen niet over één kam scheren. Meesters ook niet. “Het is echt niet zo dat een meester kinderen geen aai over hun bol geeft als ze dat nodig hebben”, zegt De Vet. Klijnsma: “Of dat alleen juffen voor de raamdecoratie in de klas zorgen.” Bovendien blijft het allerbelangrijkste, cliché maar waar, dat het kind gezien wordt. De Vet: “Of het nu door de ogen van de juf is of van de meester: dat maakt niet uit.”
