'Het eindexamen Nederlands is onhoudbaar'
Het vwo-examen Nederlands is niet wat het hoort te zijn. De toetsing moet anders en deskundigen zouden zich over een nieuwe vorm van het examen moeten buigen, schrijft eindexamen-leerling Wieger Schipper.
Mentaal afgemat verlaat ik de examenzaal, onhandig mijn flesjes drinken en woordenboek met me meedragend. Het examen Nederlands is achter de rug en ik ben teleurgesteld. Was dit het waarvoor ik zes jaar lang het vak Nederlands heb gevolgd op de middelbare school? Helaas wel. Teksten over de verhouding van de man tegenover de vrouw en over de mislukking van het zerotolerancebeleid.
Prima dat je als scholier teksten te lezen krijgt voor je examen, maar om dan vervolgens vragen te stellen die totaal geen kritische geest toestaan, dat is dan echter een doodzonde. Het examen Nederlands is niet wat het hoort te zijn.
Lezen, lezen en nog eens lezen.
Je zou er bijna moe van worden. Het examen vwo bestaat uit leesteksten waar je als examenkandidaat allerlei zogenaamd objectieve vragen over krijgt. Het is zijn doel voorbijgegaan, want hoe kun je nu ooit objectief de kennis van iemand over bepaalde teksten toetsen? Inderdaad, dat kan niet en toch gebeurt het wel. Creativiteit wordt beboet door Vadertje Staat. We worden in het keurslijf van het College voor Toetsen en Examens gehouden, want in deze 'ik-wil-altijd-alles- kunnen- controlerenmaatschappij' wordt men hier juist blij van! Heerlijk, alle niet objectieve dingen kunnen beplakken met stickers waarop naam en cijfer staan. Dat is toch een ideaalbeeld van onze toetsingsmaatschappij?
Een kritische lezer kan in het stuk hierboven een vorm van een drogreden vinden, of iets wat kan resulteren in een drogreden.
A: Cirkelredenering
B: Hellend vlak
C: Ontduiken van bewijslast
D: Vertekenen van een standpunt
E: Ironie
Precies, dit geeft zo’n beetje weer waar het misgaat met de examens, want ja er is sprake van ironie, maar voor het ontduiken van bewijslast is ook het een en ander te zeggen. Maar het correctievoorschrift is onverbiddelijk. Alleen één antwoord is goed, lekker puh! Vaarwel kritische geest en hallo correctiewerkelijkheid!
De kritische lezer kan hier weer over struikelen, want wat voor soort gedrag is dit ?
A: Repressief
B: Disproportioneel
C: Wieger Schipper’ stijl
D: Spottend
Jammer! Ik zeg niks, dat wordt vrijdag om 17:00 uur pas bekendgemaakt!
Ik maak er nu een karikatuur van, maar ik hoop werkelijk waar dat men gaat nadenken over de toekomst en de toetsing van het vak Nederlands. De lust naar zogenaamde schijnobjectiviteit moet bedwongen worden en er moet rationeel worden nagedacht over een nieuwe vorm van het Nederlands examen, want de houdbaarheid ervan loopt ten einde. Er wordt gerammeld aan de deuren van de Haagse politiek, zouden ze opendoen?
Wieger Schipper doet dit jaar eindexamen en zit op het Roelof van Echten College in Hoogeveen.
