Grote zorgen over gevolgen corona voor mbo en hoger onderwijs
De coronacrisis trekt een zware wissel op het mbo en het hoger onderwijs. Studenten hebben het psychisch zwaar en de werkdruk onder het personeel is groot. Studievertraging lijkt nu nog mee te vallen, maar die gaat er voor bepaalde groepen studenten wel degelijk komen, schrijft minister Ingrid van Engelshoven in een brief aan de Tweede Kamer.
Beeld: Pixabay
Op dit moment ziet minister Van Engelshoven nog weinig effect van corona op de studieduur en de studievoortgangcijfers. Maar dat effect gaat wel komen nu de crisis aanhoudt, stelt ze. De bottleneck zit ‘m in het gebrek aan stageplaatsen in sectoren die hard worden getroffen door de coronacrisis.
Inspanning
Volgens Van Engelshoven is het ‘reëel’ om te verwachten dat studenten in toerisme, horeca, de kunsten en delen van de techniek- en zorgsector studievertraging oplopen. Stages in deze sectoren worden vaak uitgesteld en het praktijkonderwijs op de opleidingen vergt veel meer tijd door de afstandsregels. ‘Dat gebeurt met grote inspanning en creativiteit. De mogelijkheden zijn echter niet onbeperkt.’
De minister gaat namelijk niet tornen aan de eindniveaus van de opleidingen, schrijft ze. ‘Het te behalen eindniveau staat niet ter discussie.’ Wel noemt ze de manier waarop studenten daar terecht moeten komen ‘een aandachtspunt’. Mbo-instellingen kregen al ruimte om stages te vervangen door praktijkopdrachten en keuzedelen. Voor het hoger onderwijs gaat de minister nog uitzoeken welke maatregelen nodig zijn om studievertraging zoveel mogelijk te voorkomen.
Eenzaamheid
Terwijl de minister nog niet wakker ligt van de studieresultaten, maakt ze zich wel al flink zorgen over het welzijn van studenten. Ze verwijst naar recente peilingen waarin studenten zeggen vaker gestrest te zijn en meer depressieve klachten te hebben. Studenten hebben moeite met de eenzaamheid en de zelfregulatie die onderwijs op afstand van ze vraagt. Thuis studeren wordt als lastig ervaren, zowel in het mbo als hbo. Ook de aanvragen voor begeleiding en ondersteuning door studieadviseurs, decanen en studentpsychologen nemen toe.
Docenten vinden lesgeven op afstand een 'schrale invulling van hun functie'
Wat het onderwijspersoneel betreft deelt Van Engelshoven geregeld complimenten uit in haar twintig-pagina’s tellende brief. Voor de snelle omslag naar digitaal onderwijs bijvoorbeeld en voor hun flexibiliteit. Tegelijk haalt ze verschillende onderzoeken aan die druk op het personeel duidelijk naar voren brengen, waaronder die van de AOb. In het mbo missen docenten bijvoorbeeld het contact met de studenten. Ze vinden het lesgeven op afstand een ‘schrale invulling van hun functie’ en de vermoeidheid neemt toe. Ook door de combinatie van werk en zorgtaken. In het hoger onderwijs is de werkdruk ‘een belemmering voor het uitvoeren van het aangepaste onderwijs’, aldus de minister.
Time-out
Van de 210 miljoen euro die het kabinet vorige week beschikbaar stelde voor extra handen in coronatijd, gaan 52 miljoen naar het mbo. Verder kunnen docenten in het mbo een time-out krijgen, schrijft de minister. In die tijd kunnen docenten zich verder bekwamen in online onderwijs geven of kunnen ze keuzes maken voor hun onderwijsprogramma ‘met de focus op studieloopbaanbegeleiding, coaching en het welzijn van de student’.
Douwe van der Zweep is AOb-bestuurder voor het hoger onderwijs: “Lovende en invoelende woorden van de minister zijn altijd fijn. Feit is wel dat voor het hoger onderwijs geen extra middelen zijn uitgetrokken. Terwijl onze collega’s daar ook extra steun nodig hebben om het onderwijs zo goed mogelijk door te laten gaan en de studenten zo goed mogelijk te helpen. Dat is niet anders dan in het funderend onderwijs.”
Lees ook: ‘Geld voor tijdelijke coronabanen in het onderwijs’
