GroenLinks wil onderwijstijd vo fors terugschroeven
GroenLinks wil de onderwijstijd voor leerlingen in het voortgezet onderwijs op termijn met 15 procent terugschroeven. Volgens de doorrekening door het Centraal Planbureau (CPB) boekt de partij daarmee een besparing in van structureel één miljard euro. Het voorstel bleef tot dusver onopgemerkt, het staat niet in het verkiezingsprogramma.
Beeld: Pixabay
Een woordvoerder van GroenLinks bevestigt het plan na vragen van het Onderwijsblad. De vermindering van onderwijstijd moet wat de partij betreft geleidelijk worden doorgevoerd en zou over zes jaar worden voltooid.
Het voornemen van GroenLinks werd nog niet opgemerkt tussen de vele doorrekeningen die het CPB vorige week naar buiten bracht. Volgens het rapport ‘Keuzes in kaart 2022-2025’ wil de partij het aantal ‘lesuren’ in het voortgezet onderwijs verlagen van ‘938 naar 800’. ‘Deze ombuiging is 0,4 mld euro in 2025 en structureel 1,0 mld euro’, aldus het rapport.
In het verkiezingsprogramma van GroenLinks, waarin de partij zeventien onderwijsplannen op een rij zet, is er niks is er over terug te vinden. Vreemd, want het is een ingrijpend voorstel met grote impact.
Werkdruk verlagen
“Wij willen de werkdruk voor leraren verlagen door het aantal lesuren terug te brengen”, appt de persvoorlichter in eerste instantie. Hij verwijst naar het rapport ‘Brede maatschappelijke heroverweging’, waarin ambtelijke werkgroepen vorig jaar ideeën uiteenzetten die de onderwijskwaliteit kunnen verbeteren. Bijvoorbeeld door leraren minder les te laten geven. “Daar gaat dit over”, aldus de woordvoerder. “Het CPB becijfert dat dit geld oplevert, maar dat is niet het doel van de maatregel. Leraren hebben zo meer tijd voor voorbereidend werk en persoonlijke aandacht voor het kind.”
Wij willen werkdruk voor leraren verlagen door het aantal lesuren terug te brengen. Het CPB becijfert dat dit geld oplevert, maar dat is niet het doel van de maatregel
GroenLinks behoort volgens het CPB samen met PvdA en D66 tot de partijen die na de verkiezingen het meeste beloven te investeren in onderwijs. De partij wil onder de streep 8,4 miljard euro extra investeren, bovenop de bestaande situatie. Zo trekt de partij 900 miljoen uit om de loonkloof tussen primair en voortgezet onderwijs te dichten en 600 miljoen voor onder meer verlaging van de werkdruk in het voortgezet onderwijs. Ook andere partijen investeren om de werkdruk voor docenten te bestrijden. Maar GroenLinks is de enige partij in de CPB-berekeningen die tegelijkertijd een miljard euro bespaart met minder lesuren. En dus is de vraag: hoe komt GroenLinks aan die ‘lesuren’-vermindering van 938 naar 800?
Gemiddeld
‘s Avonds komt de woordvoerder erop terug. Hij appt: “Die 938 uur is het gemiddeld aantal lesuren per jaar van alle niveaus in het voortgezet onderwijs. Dat is dus wat anders dan het aantal uur les dat leraren geven.”
Onderwijstijd dus. Na alle heisa over de duizenduren-norm en ophokplichten in het verleden is de onderwijstijd in 2015 op de schop gegaan. Sindsdien is er geen urennorm meer per jaar, maar een minimum voor de hele opleidingsduur: 3700 uur voor het vmbo (4 jaar), 4700 uur voor havo (5 jaar) en 5700 voor vwo (6 jaar). Met wat cijferwerk wordt duidelijk hoe GroenLinks heeft gerekend: de gemiddelde urennorm per jaar is respectievelijk 925, 940 en 950. Het gemiddelde daarvan is inderdaad 938 uur.
Met wat cijferwerk wordt duidelijk hoe GroenLinks heeft gerekend: de gemiddelde urennorm per jaar is respectievelijk 925, 940 en 950. Het gemiddelde daarvan is inderdaad 938 uur
Nederland heeft in internationaal perspectief een hoog aantal verplichte lesuren, stelt de GroenLinks-woordvoerder. In andere landen krijgen leerlingen minder les, maar zijn de resultaten toch vergelijkbaar. De partij wil het aantal lesuren in het voortgezet onderwijs terugbrengen en zo in lijn brengen met andere landen.
Terugrekenend: als je de urennormen met 15 procent zou terugschroeven, kom je uit op circa 3145 uur (vmbo), 3995 uur (havo) en 4845 uur (vwo). Over de hele opleiding is dat een vermindering van 555 uur (vmbo), 705 uur (havo) en 855 uur (vwo).
Zo’n ingreep kan niet zonder veranderingen in het onderwijsprogramma zelf, zoals het rapport Brede maatschappelijke heroverweging al duidelijk maakte. Hoe ziet de partij dat voor zich? Zou je niet eerst de onderwijskundige consequenties moeten uitwerken voordat je de besparing inboekt? En waarom staat er niks over in het eigen verkiezingsprogramma?
Leerdoelen
Later op de avond benadrukt de voorlichter dat GroenLinks ook 600 miljoen investeert in een verlaging van de werkdruk in het voortgezet onderwijs. En hij herhaalt dat een verlaging van de onderwijstijd Nederland meer in lijn brengt met andere landen. “Daar hoort inderdaad mogelijk ook aanpassing van de leerdoelen bij, vandaar dat we daar de tijd voor nemen.”
Het voorstel komt niet zomaar uit de lucht vallen, appt hij. Hij stuurt een linkje naar een artikel op de partij-website. Daarin staat: ‘GroenLinks wil leraren weer de ruimte geven om hun werk te doen; door kleinere klassen, minder management en minder lesuren. Zo hebben leraren meer ruimte voor lesvoorbereiding, ontwikkeling en kunnen ze meer aandacht geven aan hun leerlingen.’
Alleen: dat gaat over minder lesuren voor docenten. Dat die worden gerealiseerd door de onderwijstijd voor leerlingen terug te schroeven, staat er niet bij. Is dat niet juist de crux?
“Goed punt, dat hadden we beter op kunnen schrijven”, appt de voorlichter. “Voor de goede orde: dit is geen wijziging van vandaag op morgen, daar nemen we de tijd voor. Het CPB gaat er vanuit dat dit in 2027 gerealiseerd kan zijn.”
Een uitgebreid overzicht van de investeringen per partij vind je hier.
