Goed bestuur gaat beter in mbo
De kwaliteit van het bestuur van mbo-instellingen verbetert. Toch hebben besturen de medezeggenschap en de afweging van publieke belangen nog niet optimaal ingericht.
Dat blijkt uit het onlangs gepubliceerde rapport ‘Beter, maar ook goed genoeg?’ van de onafhankelijke Monitoringscommissie Branchecode goed bestuur in het mbo. “Het algemene beeld is positief, maar we zien punten waarop het beter kan”, zegt Edith Hooge, voorzitter van de commissie en hoogleraar Onderwijsbestuur aan de Tias, Universiteit van Tilburg.
89 procent van de scholen verantwoordt zich in het jaarverslag over de code. Driekwart zegt de code volledig te volgen. “Dit was in 2012 nog een punt”, zegt Hooge. “Maar besturen maken wel degelijk werk van goed bestuur en zijn er open over.”
Serieus genomen
De mbo-sector werkt al tien jaar lang met een branchecode. In de code staan afspraken over de manier waarop colleges van bestuur in de mbo-sector moeten handelen en wat de uitgangspunten en verantwoordelijkheden zijn voor goed bestuur. Hooge: “We kunnen zeggen dat na tien jaar tijd de code serieus wordt genomen en meer vanzelfsprekend is. Er is een flinke slag gemaakt.”
Toch kan het nog beter. “Dit zie je aan de titel van het huidige rapport. Het is een cijfer dat je geeft aan een leerling die goed scoort, maar waarvan je weet dat het nog beter kan. Medezeggenschap is en blijft een aandachtspunt”, zegt de hoogleraar.
Medezeggenschap
Vooral de uitrusting van ondernemingsraden kan beter. Besturen moeten hun ondernemingsraden ondersteunen met informatie en scholing. Op sommige plekken nemen besturen hun ondernemingsraad al mee in de nieuwe besluiten, maar vaak zou de ondernemingsraad al eerder betrokken kunnen worden bij nieuw beleid. Hooge: “It takes two to tango. Nu gaat het op sommige roc’s goed, maar onderwijsbreed blijft medezeggenschap achter. De ondernemingsraden zijn hiervoor zelf ook verantwoordelijk.”
In 2018 brengt de commissie weer een rapport uit. “Het is de bedoeling dat we dan als commissie gaan nadenken over nieuwe vormen van meebesturen. Want vaak blijkt de medezeggenschap kwetsbaar.”
Scherper bevragen
Het afwegen van publieke belangen is een ander verbeterpunt. Mbo-instellingen moeten op publieke en maatschappelijke belangen letten en rekening houden met het belang van hun eigen instelling. Soms wil je iets doen voor studenten die nog niet goed doorstromen, maar dan blijkt dat lastig voor het bedrijfsleven. Of over welke opleidingen je wilt aanbieden. “Wij zeggen tegen scholen: breng eerst in kaart aan welke belangen je kan en wil voldoen. Ze moeten er explicieter over nadenken. De raden van toezicht moeten de besturen hierop scherper bevragen en ermee helpen.”
