Universiteiten schrappen banen, zorg dat je je rechten kent
Donkere wolken pakken zich samen boven de universiteiten. Vrijwel overal wordt bezuinigd en verdwijnen er arbeidsplaatsen. Iedereen moet erop bedacht zijn dat er binnenkort een concept-vaststellingsovereenkomst op de mat kan vallen.
Roland Pupupin
Donald Pechler heeft het druk. Samen met twee rayonbestuurders zorgt de sectorbestuurder WO&O voor juridische ondersteuning van de AOb-vertegenwoordigers in het lokaal overleg bij universiteiten. De afgelopen jaren werd daar met de werkgevers gesproken over meer vaste banen, diversiteit & inclusie of sociale veiligheid, maar nu gaat het voornamelijk over reorganisaties en sociale plannen. “Ik ben nu met zes trajecten bezig”, vertelt Pechler.
Dit artikel komt uit het WO&O Magazine. Wil jij het blad ontvangen? Word lid!
Universiteiten zitten al diep in de rode cijfers, vorig jaar kwamen zij samen 250 miljoen euro tekort. Daar komen de bezuinigingen die het kabinet de komende jaren doorvoert bovenop. “Een aantal universiteiten wil de uitgaven met tientallen miljoenen beperken, één instelling heeft zelfs laten weten dat de bezuinigingsnoodzaak inclusief kabinetsmaatregelen oploopt naar 70 of 80 miljoen euro”, weet Pechler.
Werkgevers hebben er belang bij om ontslagen zoveel mogelijk te voorkomen
Faculteiten en diensten moeten begrotingen maken die op nul uitkomen en dat betekent dat op veel plaatsen gedwongen ontslagen niet uit te sluiten zijn. Maar het hoeft niet uit te lopen op een gigantische ontslaggolf. “Werkgevers hebben er belang bij om ontslagen zoveel mogelijk te voorkomen omdat ze als eigen risicodrager zelf de werkloosheidsuitkeringen betalen. Dat betekent dat ze 70 procent van het salaris blijven betalen. Met ontslag schieten ze dus niet zoveel op.”
Alternatieven
De medezeggenschapsorganen beoordelen nut en noodzaak van de voorgestelde reorganisaties, een zware taak omdat het vaak lastig is de financiële onderbouwing te doorgronden. Is er een aantoonbaar tekort en waarom is dat niet op te vangen vanuit de reserves? “Daarvoor moet je inzicht hebben in de financiële bedrijfsvoering”, legt Pechler uit.
De AOb biedt scholing op dit terrein. “Maar als je de huidige stukken niet kunt lezen, kun je als medezeggenschapsorgaan een deskundige inhuren. Dat kan bij de AOb, maar een onafhankelijke deskundige inschakelen kan ook.” Eigenlijk is dat een absolute noodzaak, vindt hij. “Je moet weten wat er klopt van die financiële stukken. Als je daar goed zicht op hebt, kun je misschien aantonen dat er bij een reorganisatie minder ingrijpende alternatieven mogelijk zijn.”
Word tijdig lid van de bond als je een reorganisatie in gaat, want dan kan je juridisch advies krijgen
In het lokaal overleg wordt er onderhandeld over het sociaal plan. Pechler verwacht dat er weinig geld zal zijn voor iets extra’s bovenop de standaard ontslagregelingen die in de cao zijn afgesproken. Werkgevers kiezen vaak voor het beëindigen van het dienstverband via een vaststellingsovereenkomst.
“Ze sturen een bericht dat je met ontslag bedreigd wordt en daar kan meteen een concept-vaststellingsovereenkomst bij zitten. Dat zijn voor leken ingewikkelde stukken. Dus wij zeggen: word tijdig lid van de bond als je een reorganisatie in gaat, want dan kan je juridisch advies krijgen zodat je weet wat de werkgever je voorlegt. Wij weten waar je recht op hebt volgens de cao en wat er in het sociaal plan is afgesproken. Je zet jezelf echt in een zwakke positie als je er geen deskundige bijhaalt.”
Help de afbraak van het onderwijs in kaart te brengen Naar het meldpunt
