Docu over zij-instromers toont de geboorte van een leraar
Regisseur Simonka de Jong maakte een kwetsbaar en integer portret van Nederlanders die als zij-instromer in het basisonderwijs willen werken: Zijwaarts de klas in. Een kijktip voor iedereen die het beroep overweegt.
Meester Michel (beeld: 2Doc)
Horecatycoon Michel besluit zijn hart te volgen en laat zich omscholen tot leerkracht op een Amsterdamse basisschool. Dat doen ook een planner in de gezondheidszorg, een ING-medewerker en een werknemer van ProRail. Zijn zij het antwoord op het alsmaar groeiende lerarentekort? Die vraag hangt boven de film, terwijl maker Simonka de Jong haar camera dichtbij richt op personen die het beroep leraar willen uitproberen.
Haar aanpak maakt de kijker getuige van hun eerste, onwennige acties voor de klas. Of erger nog: het ontbreken daarvan. Want wie geen actie onderneemt in bijvoorbeeld een groep onrustige kleuters, krijgt: chaos. De potentiële zij-instromers worstelen met drukke groepen kinderen en zoeken naar manieren om kinderen aan het leren te krijgen.
Steeds vaker dacht ik: je zal toch iedere dag mogen lesgeven
Maar naarmate de docu vordert, zie je ook leraren 'geboren worden'. Eén van de hoofdrolspelers is de eerdergenoemde Michel, inmiddels leerkracht voor groep 8 leerkracht op de Alan Turingschool in Amsterdam. Hij twijfelde niet toen hij zo'n twee jaar geleden voor de docu werd gepolst. Gedurende een jaar is hij ongeveer tien keer gefilmd. "Het is zo'n belangrijk en mooi beroep. Ik wilde waar mogelijk helpen om dat te laten zien."
Wennen was het wel. Michel over de première van de film, op 24 september op het Nederlands Film Festival: "Je realiseert je plots dat jij dat bent, op het grote scherm, heel gek."
(interview gaat verder onder de trailer)
Je was festivalorganisator en bent nog steeds kroegbaas in Amsterdam. Hoezo het leraarschap?
“Als festivalorganisator ontstond een discrepantie tussen mijn leeftijd en de gemiddelde festivalbezoeker. Drugsoverlast, gehoorschade, ik ging er anders tegenaan kijken. In die periode startte mijn jongste zoontje op de basisschool en had ik tijd om vrijwilligerswerk op school te doen. Mee met uitstapjes, luizenpluizen. Steeds vaker dacht ik: je zal toch iedere dag mogen lesgeven. Kinderen vooruit helpen. Dat is toch het allermooiste wat er is."
Hoe kijk jij naar de docu?
"In de eerste helft van de film heb ik constant een rode kop. Het is zo intens. Je ziet me worstelen en gelukkig ook beter worden. Ik ben nu alweer een betere leraar dan degene die je aan het eind van de film ziet. Dat is ook wat ik wil zeggen: het ís te leren. De film laat zien dat het leraarschap een echt ambacht is. Een complex beroep wat veel van je vraagt. Maar met de juiste begeleiding en feedback is het te leren. Dat komt heel mooi in beeld vind ik."
Vond je de selectie voor het beroep streng?
"Nee, voor mij als deeltijdstudent aan de pabo niet. (Michel deed níet de Amsterdamse "crash-course" richting Zij-instromen in het Beroep (ZiB). Ook ZiB-kandidaten worden in de film geportretteerd, red.) Ik moest de rekentoets halen en ben zelfs uit eigen beweging nog een keer gestopt. Ik kom uit een ondernemersomgeving, daar draait het om snel resultaat, hard voor elkaar, gericht op concurrentie. Op de pabo ging het veel over emoties en continu reflecteren. Toen ik voor de zoveelste keer op m’n knieën een ritme aan het klappen was, ben ik weggelopen. Ik dacht: ik heb me vergist, dit is het toch niet."
Maar toch weer teruggekeerd?
"Ja, want het is gewoon het mooiste vak wat er is. Het geeft zoveel plezier. En het blijft intensief. Ik werk nu drie dagen: op woensdag ga ik in een soort tunnel en daar rol ik op vrijdag weer uit."
De 2Doc Zijwaarts de klas in is terug te kijken via NPO Start, of op de website van 2Doc.
