Coalitie wil eindtoets afnemen voor het schooladvies
Voordat leraren een schooladvies geven aan hun achtstegroepers, moeten zij weten wat de resultaten zijn van de eindtoets. Leerlingen zouden daarom de eindtoets vóór het schooladvies moeten maken, vinden de coalitiepartijen. Een andere volgorde dan nu. CDA-Kamerlid Michel Rog: “Laat duidelijk zijn: dit is geen motie van wantrouwen tegen docenten. Zij blijven de baas over het advies.”
Sinds schooljaar 2014-2015 is het advies van de leerkracht bepalend op welk niveau een leerling uit groep 8 in het voortgezet onderwijs terechtkomt. De eindtoets werd in dat schooljaar juist naar achteren geschoven en minder leidend. In de huidige situatie moeten basisscholen voor 1 maart de schooladviezen klaar hebben voor hun achtstegroepers. De leerlingen maken dan in de maand april of mei nog de eindtoets. Valt de score van de toets hoger uit dan het advies, dan moet de leerkracht zijn advies heroverwegen.
Alle informatie
De coalitiepartijen, CDA, D66, ChristenUnie en VVD, willen nu juist dat scholen de eindtoets weer voor het schooladvies van de leraar afnemen. “Ik wil dat leraren over alle informatie beschikken en dat laten meewegen als ze het schooladvies geven”, zegt Rog. Het gaat, volgens het Kamerlid, dan om gegevens uit het leerlingvolgsysteem, de eigen kennis en ervaringen van de leraar én de resultaten van de eindtoets.
Ook D66 staat achter dit plan, laat Kamerlid Paul van Meenen weten. D66 en CDA waren eerder voor de verandering in 2014 om het schooladvies leidend te maken. “Daar sta ik nog steeds 100 procent achter”, zegt Van Meenen. “Alleen nu is het tijd voor de tweede stap en dat is om de eindtoets weer in het advies te betrekken. En dan bedoel ik als hulpmiddel voor de docenten. Zij moeten alles kunnen overwegen.”
Teleurstellingen
Het CDA wil zo teleurstellingen voorkomen. In bijna 8 procent van de gevallen wordt het schooladvies bijgesteld, meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek eerder. Rog: “Dat leidt tot organisatorisch gedoe en leerlingen die niet meer geplaatst kunnen worden op hun school naar keuze. Dat is gewoon vervelend.”
Kansen
D66 wijst ook op de kansengelijkheid. “Eenderde van de leerlingen krijgt een advies dat lager is dan de toets. Adviezen worden dan vooral bijgesteld van ouders die mondig en hoogopgeleid zijn. Ik wil dat de leerlingen gelijk worden behandeld.”
De Onderwijsinspectie merkte in haar meest recente rapport ‘De Staat van het Onderwijs’ ook op dat de schooladviezen van leerlingen met lager opgeleide ouders vaker lager zijn. Zij krijgen bovendien minder vaak een advies voor een hoger schoolniveau dan op basis van de eindtoetsscores te verwachten is. ‘Van alle leerlingen met een vmbo-g/t eindtoetsresultaat in 2017, kreeg 25 procent van de leerlingen met laagopgeleide ouders een schooladvies van hooguit vmbo-k; voor leerlingen met hoogopgeleide ouders gold dit voor 6 procent’, aldus de inspectie.
Het nieuwe plan moet teleurstellingen en aanpassingen voorkomen. Ook de VVD en ChristenUnie denken in dezelfde richting zo lieten ze aan de NOS weten.
Moment
AOb-bestuurder primair onderwijs Eugenie Stolk laat weten dat de discussie vaak gaat over het moment van de eindtoets. “Het zou erover moeten gaan hoe de eindtoets wordt gebruikt en hoe zwaar die toets weegt in het advies. Het zou volgens ons een extra handig instrument moeten zijn om te bepalen waar een leerling heen moet in het voortgezet onderwijs. Bovendien vind ik dat er op lerarenopleidingen meer aandacht moet komen voor eindadvisering en de complexiteit ervan.”
De werkgeversorganisatie PO-raad staat achter het plan, zo laat voorzitter Anko van Hoepen op de website van de raad weten. ‘Zoals een röntgenfoto een arts helpt een diagnose te stellen, zo wordt de eindtoets een objectief oordeel dat het professionele oordeel van de school kan staven. Het advies van de school blijft daarmee zwaarder wegen en krijgt tegelijkertijd meer gewicht.’
Over het moment dat de toets moet worden afgenomen is nog geen duidelijkheid. Daarover moeten de partijen nog in debat. Het CDA denkt eraan om de eindtoets naar begin april te halen. Rog: “Als scholen dan voor Koningsdag het advies weten, hebben basisscholen ook nog twee maanden langer les en kunnen leerlingen zich nog twee maanden langer bewijzen.”
Minister Slob van Onderwijs liet aan het Algemeen Dagblad weten dat hij afwacht wat eruit de evaluatie komt. Dit rapport wordt in mei verwacht.