Coalitie houdt stoïcijns vast aan aanpak lerarentekort
Zonder vooralsnog veel zicht op de resultaten van zijn maatregelen tegen het oplopende lerarentekort houdt onderwijsminister Arie Slob (ChristenUnie) vast aan de ingezette koers van het kabinet. Geen nieuwe investeringen in salarisverbetering voor leraren, dus. Laat staan een toekomstbestendig investeringsplan.
Beeld: Valerie Kuypers/OCW
Dat bleek vanmiddag tijdens een debat in de Tweede Kamer over het lerarentekort, waarin ministers Slob en Ingrid van Engelshoven door oppositiepartijen opnieuw ingewreven werd dat de aanpak meer urgentie, daadkracht én geld vereist.
De AOb vraagt om een stevig investeringsplan dat verder reikt dan de huidige regeerperiode. Om de eisen kracht bij te zetten, is er samen met FNV Onderwijs en Onderzoek vanaf 11 maart een actieweek op touw gezet, met als hoogtepunt op 15 maart een landelijke staking in het hele onderwijs.
Uit onderzoek dat de bewindslieden vorige week naar de Kamer stuurden, blijkt dat er alle reden is om bezorgd te zijn. Het onderwijs staat de komende jaren een groot aantal onvervulde vacatures - oftwel: klassen zonder leraar of zonder bevoegde docent - te wachten. De maatregelen schieten blijkbaar tekort, aldus GroenLinks.
Gedateerd
Slob benadrukte dat die ramingen zijn gebaseerd op een meetmoment van vóór de maatregelen, en dat ze nog niks zeggen over de resultaten van zijn aanpak. “Die cijfers zijn behoorlijk gedateerd”, reageerde hij, maar het beeld dat hij opriep werd er niet veel geruststellender van. Want hoe kun je nu weten of het kabinet voldoende uit de kast haalt?
Bovendien wees SP-Kamerlid Peter Kwint erop dat een ander deel van de cijfers wel degelijk actueel is. Bijvoorbeeld over het aantal openstaande vacatures - dat de afgelopen jaren snel oploopt - en het afnemende aantal reacties erop. “We hebben niet op onze handen gezeten. Er wordt knetterhard gewerkt, op en rond de scholen”, reageerde Slob.
De pensioengolf, dat gaat om grote aantallen en dan is het de vraag of je met alles wat je doet dat kunt opvangen
De minister benoemde zelf een “groot zorgpunt”: de nakende pensioengolf van oudere leraren, weliswaar wat vertraagd doordat de aow-leeftijd is opgeschoven. “Dat gaat om best grote aantallen en dan is het de vraag of je met alles wat je doet dat kunt opvangen.”
Herintreders
Vooral salarisverbetering en investeringen om de werkdruk te verlichten moeten het beroep aantrekkelijker maken. Maar tegenover een gestegen instroom op de pabo’s, staat nu weer een zorgwekkende daling bij de tweedegraads lerarenopleidingen. Met het aantrekken van zij-instromers en herintreders hoopt de minister op korte termijn meer leerkrachten te vinden. Slob repte in het debat over "zo’n duizend" zij-instromers die afgelopen jaar de overstap maakten. “In totale aantallen kun je zeggen: waar hebben we het over, maar dat is echt wel een behoorlijk aantal.” Het aantal herintreders? “123.”
Net als voorgaande keren klonk er breed gedeelde irritatie over commerciële bureaus die leraren wegplukken van de ene school en aanbieden op een andere. Veel meer dan een appèl op schoolbesturen - via de koepelorganisaties - om daar niet aan mee te werken, kon Slob niet bieden. Ook moeten onderwijsinstellingen worden aangespoord om hun financiële reserves in te zetten, vinden veel partijen. Al erkennen ze tegelijkertijd dat je uit een eenmalige spaarpot geen structurele investeringen kunt betalen.
SP-Tweede Kamerlid Peter Kwint riep de vergelijking op met de film Groundhog Day.
Het was de derde keer sinds de coalitie van Rutte 3 aantrad in oktober 2017 dat de Tweede Kamer met de minister over het lerarentekort debatteerde. Merkbaar is de irritatie bij de oppositie, die met investeringsvoorstellen telkens bot vangt bij de regeringsfracties. SP-Kamerlid Kwint riep de vergelijking op met de film Groundhog Day. Daarin wordt de hoofdpersoon elke dag wakker in dezelfde dag, die zich steeds op dezelfde manier voltrekt.
Afgelopen maandagavond tijdens het AOb-onderwijsdebat, op een steenworp van de Tweede Kamer, was er politieke steun voor een toekomstbestendig investeringspact dat verder kijkt dan vier jaar. Vanmiddag hielden regeringspartijen zich vast aan het mantra: regeerakkoord = regeerakkoord.
Wel valt er binnen de coalitie iets te ontwaren van een groeiend ongeduld om overtuigende resultaten te zien. GroenLinks-Kamerlid Lisa Westerveld hoorde hier en daar hoopgevende signalen. “We zullen de volgende keer bij het stemmen zien hoe ze op onze voorstellen reageren.” Dat scholen door het lerarentekort noodgedwongen een vierdaagse lesweek invoeren en dat kwetsbare leerlingen als eerste het kind van de rekening zullen zijn, zit geen van de partijen lekker.
