Brugfunctionaris ondersteunt ook buiten schooltijd
Erwin van den Oever haalt ruziënde moeders uit elkaar en helpt leerlingen aan een bril. Niet per se taken voor een school, maar wel noodzakelijk om kinderen tot leren te laten komen.
Erwin van den Oever heeft zijn telefoon altijd aan staan. Hij is een van de is één van de duizend brugfunctionarissen die dit schooljaar aan de slag zijn gegaan op de 15 procent scholen die dat het hardst nodig hebben. foto: Mylène Siegers
Een beetje rustig opstarten was er niet bij voor Erwin van den Oever. Om acht uur ‘s ochtends kreeg hij een telefoontje met de vraag of hij als de wiedeweerga kon komen. Op het schoolplein van de Prof. Mr. A. Anemaschool in Den Haag waren twee moeders elkaar in de haren gevlogen. “Toen ik een kwartiertje later aankwam, stonden ze te nog kijven. Ik kon er geen woord van verstaan, want het was in het Turks. Maar ik kon wel horen dat ze geen vriendinnen waren”, zegt Van den Oever met een kwinkslag.
Onze leerlingen moeten zich veilig voelen op school
Met zijn grote, vriendelijke verschijning, die ontzag en vertrouwen inboezemt, keerde de rust op het schoolplein snel weer. “Dat is in dit soort situaties altijd mijn eerste doel. Er zijn allemaal ouders en kinderen aanwezig. Die wil je niet blootstellen aan zulke scènes.” Daarna had hij er achter de schermen nog een hele kluif aan om tot werkbare afspraken tussen de moeders te komen. “Daarbij zijn hun kinderen, onze leerlingen, altijd het uitgangspunt. Zij moeten zich veilig voelen op school.”
Naar ‘de waarheid’ is hij al lang niet meer op zoek. “Eerlijkheid sneuvelt bij dit soort conflicten vaak het eerst. Iedereen heeft zijn eigen waarheid. En ik hoef ook niet de moraalridder uit te hangen, maar ik sta wel pal voor de gedragsregels van deze school. Als ouders die niet naleven, hoe kunnen we dat dan van de leerlingen verwachten?”
Kansrijke wijk
Sinds november 2023 is Van den Oever brugfunctionaris op de Anemaschool. Hij werkt 24 uur op deze basisschool met zo’n 460 leerlingen (van 2,5 tot 12 jaar) in de Haagse wijk Bouwlust. Een typische wederopbouwwijk met veel portiekflats zonder lift. Het is nu een ‘kansrijke wijk’. Uit recente cijfers van de gemeente Den Haag blijkt dat de helft van de bewoners in Bouwlust praktisch is opgeleid en dat de Turkse en Marokkaanse migratieachtergrond stevig vertegenwoordigd is. Denk en de PVV waren er tijdens de laatste Tweede Kamerverkiezingen de grootste partijen.
Met sociale media lopen dingen veel sneller uit de hand
Op de Anemaschool werkt een legertje aan onderwijsondersteuners: twee conciërges, drie intern begeleiders, veertien onderwijsassistenten en van buitenaf nog schoolmaatschappelijk werk en een schoolarts. Veel leerlingen hebben extra zorg nodig vanwege een ingewikkelde thuissituatie of anderszins. “De verhouding is een derde ondersteunend en twee derde voor de klas. En dat is met deze populatie geen overbodige luxe”, vertelt Ageeth Kampen, die er sinds twee jaar de scepter zwaait. Sinds een aantal maanden moet ze het zonder adjunct doen. “Er komt veel op mijn bord terecht. Ik ben heel blij dat ik bij akkefietjes, zoals laatst met die moeders op het schoolplein, Erwin kan bellen. Hij kan er meteen mee aan de slag en zorgt ervoor dat het in de kiem wordt gesmoord. Met die sociale media lopen dingen veel sneller uit de hand.”
Erwin van den Oever is één van de duizend brugfunctionarissen die dit schooljaar aan de slag zijn gegaan op de 15 procent scholen die dat het hardst nodig hebben. Het demissionaire kabinet investeert vanaf volgend jaar 160 miljoen in deze regeling. Na drie jaar wordt geëvalueerd of de brugfunctionaris meerwaarde heeft.
Erwin kijkt niet gauw van iets op, veroordeelt niet
Voor Ageeth Kampen een no-brainer. “Erwin bewijst zijn surplus dagelijks. Hij is geknipt voor deze functie. Hij kijkt niet gauw van iets op, veroordeelt niet. Hij blijft rustig en geeft vertrouwen, is makkelijk benaderbaar. En hij is een doener, wars van bureaucratie. Precies wat hier nodig is.”
Van den Oever werkte jaren met dak- en thuislozen, het onderwijs is voor hem een nieuwe wereld. “Een school is een soort slot met een gracht eromheen. Waar de dingen worden gedaan zoals ze altijd al worden gedaan.”
Soepele inburgering
Dankzij de hulp van conciërge Debbie Boudestein, die al 22 jaar op de Anemaschool werkt en iedereen kent, verliep zijn ‘inburgering’ soepel. Vooral de verkokering van het onderwijsveld valt hem op. “Daardoor vallen er veel dingen tussen wal en schip. En daar kan ik dus de brug zijn.”
Sommige situaties houden zich niet aan schooltijden
Hij heeft zich voorgenomen om geen instantie te worden. “Ouders uit deze wijk wantrouwen instanties. Ze gaan liever niet naar de maatschappelijk werker, die moet alles rapporteren.” Dat hoeft hij niet. “Ik ben laagdrempelig, iedereen kan bij mij terecht. Mijn telefoon staat altijd aan. Ook ’s avonds en in het weekend. Sommige situaties houden zich niet aan schooltijden.”
Zoals de huisuitzetting waar twee leerlingen van de Anemaschool bij betrokken waren. “Broer en zus. Hun moeder is zwaar verslaafd, haar woning werd op last van de burgemeester verzegeld. Zij is nu dakloos, de kinderen zitten in een opvanglocatie. Vader zit een buitenlandse gevangenis.”
Toen twee leerlingen uit huis werden geplaatst, raakte kat Coco zoek. Brugfunctionaris Erwin van den Oever vond de kat, zocht voor hem een nieuw huis en gaat er nog regelmatig met de kinderen naartoe. “Dan kunnen ze lekker knuffelen. Coco is het enige wat over is van hun thuis.” foto: Mylène Siegers
Van den Oever vroeg de leerlingen waarmee hij hen kon helpen. Zij kwamen met een verrassend antwoord: hun kat Coco zoeken. Deze was in de hectiek van de uithuiszetting kwijt geraakt. “Gelukkig vond ik haar. Ze is opgenomen bij een gezin uit de buurt en wordt liefdevol verzorgd. Ik ga er met de leerlingen regelmatig naartoe, dan kunnen ze lekker knuffelen. Coco is het enige wat over is van hun thuis.”
Geen kopje thee bij thuiskomst
Intern begeleider Sandra den Boer keek eerst even de kat uit de boom, maar is inmiddels overtuigd van het nut van een brugfunctionaris. “Hij gaat na schooltijd mee naar zwemles. Dat is zó belangrijk voor ze. Hun moeder belooft van alles, maar zij laat toch vaak verstek gaan. Ze is te verslaafd om betrouwbaar te kunnen zijn.”
Als fulltime leraar van groep 5 moet Hannah Saya veel ballen in de lucht houden. Voor extra taken schakelt ze Van den Oever in. “Ik had een leerling in de klas die dringend een bril nodig had, zijn moeder wist niet hoe ze dat bij de verzekering moesten regelen. Erwin heeft haar geholpen, de bril is besteld. Heel fijn als de leerling gauw weer goed kan zien wat er op het schoolbord staat.”
Taal en zelfontplooiing
Dit soort voorbeelden zijn zeer herkenbaar voor Barbara Gray, die sinds dit schooljaar als brugfunctionaris bij de Haagse basisschool Grote Beer werkt. Zij staat ’s ochtends en ’s middags op het schoolplein en organiseert laagdrempelige activiteiten voor ouders op het gebied van taal en zelfontplooiing. Ze heeft veel contact met organisaties uit de wijk zoals Stichting Leergeld, bibliotheek Moerwijk, helpdesk Geldzaken, de wijkagent. Net als Van den Oever communiceert ze met ouders via haar eigen telefoon en zit ze in de ouderapp en nog een aantal andere groepen om te monitoren wat er speelt.
De brugfunctionarissen hebben ook een app-groepje. Om dilemma’s te delen en ervaringen en tips uit te wisselen. Daaruit blijkt dat de invulling behoorlijk verschilt. Van den Oever: “Er zijn brugfunctionarissen die van wc-rollen paashazen hebben geknutseld omdat de klassenleerkracht het daarvoor te druk had. Of dat nu de bedoeling van deze functie is?”
Er zijn hier in de wijk zoveel kinderen die het helemaal zelf uit moeten zoeken
Hij stopt even bij de klassenfoto’s in de gang. En wijst daarop een paar leerlingen aan. “Zie je dat meisje daar? Met die lieve uitstraling? Dat is een vechtersbaas. Ik heb al meerdere keren vanwege haar te maken gehad met de wijkagent. Haar oudere zus zit hier ook op school, die is rustiger, maar heeft ook problemen. Hun moeder heeft het druk met de baby die ze met haar nieuwe vriend heeft gekregen, hun vader is uit beeld. Er staat geen kopje thee klaar als ze thuiskomen. Ze hangen na schooltijd rond in de wijk. Huiswerk maken ze niet.” Hij wijst een jongen aan, bij wie laatst 1500 euro onder zijn kussen werd gevonden. “Tja, hoe komt zo’n jongen aan dat geld? Er zijn hier in de wijk zoveel kinderen die het helemaal zelf uit moeten zoeken.”
Vergeleken met leeftijdgenootjes uit andere Haagse buurten, beginnen zij hun leven met een hardnekkige achterstand. Kan hij als brugfunctionaris die kloof tussen kansarm en kansrijk dichten? “Nee, dat is een illusie, maar ik kan er wel voor zorgen dat ze het prettig hebben op school. En dat is al heel wat.”
