AOb: politieke deal over bezuinigingen onacceptabel, voorbereiden op staking
"Deze bezuinigingen zijn voor ons onacceptabel", reageert AOb-voorzitter Thijs Roovers op de politieke deal waarbij ruim 1,1 miljard euro aan structurele onderwijsbezuinigingen overeind blijft. "Als de Eerste Kamer dit plan niet wegstemt, dan zijn we bereid de stakingskas te openen.”
De coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB heeft een akkoord gesloten met vier oppositiepartijen over het terugdraaien van 748 miljoen aan bezuinigingen om de onderwijsbegroting door de Eerste Kamer te krijgen. Het geld daarvoor wordt deels uit de eigen OCW-begroting geplukt.
Na twee weken overleg achter gesloten deuren kreeg de coalitie oppositiepartijen CDA, ChristenUnie, SGP en JA21 overstag. Daarmee is er voldoende steun vergaard in de Senaat. Later vandaag debatteert de Tweede Kamer over de vertimmerde onderwijsbegroting en daarna volgt de stemming. Vervolgens is de Eerste Kamer aan zet; wanneer dat gebeurt, is nog niet helemaal duidelijk.
Wij gaan door met actievoeren. Samen met collega’s, studenten en werkgevers
Gisteren nog werd er actie gevoerd in verschillende steden om duidelijk te maken dat de volledige bezuinigingen van tafel moeten. AOb-voorzitter Thijs Roovers: “Wij gaan door met actievoeren. Samen met collega’s, studenten en werkgevers. Op 25 november stonden we met 25.000 mensen op het Malieveld. Tegen álle bezuinigingen op onderwijs. Tegen baanverlies, tegen torenhoge collegegelden, tegen het schrappen van vele waardevolle opleidingen en tegen de togenhoge werkdruk in het onderwijs en onderzoek.”
Roovers vervolgt: “En we hebben een lange adem. We houden vol. Want wij willen dit belangrijke werk blijven doen, door kwaliteit te leveren voor onze studenten en de maatschappij. Met innovatieve kracht en door onmisbaar onderzoek te doen. We roepen de Eerste Kamer op: doe dit niet! We roepen alle collega’s en studenten op: sluit je aan!”
Politieke deal
In het politieke compromis over de onderwijsbegroting blijft er 130 miljoen (van de 200 miljoen) behouden voor de maatschappelijke diensttijd. Het potje voor extra buitenschoolse activiteiten van het programma School en Omgeving wordt 40 miljoen minder gekort, maar moet nog altijd 115 miljoen inleveren. Bezuinigingen op de Randstad-functiemix (75 van de 81,5 miljoen), de subsidie praktijkleren (12 miljoen) en het godsdienstig vormingsonderwijs (19 miljoen) worden grotendeels teruggedraaid.
In het hoger onderwijs gaat de langstudeerboete (282 miljoen) van tafel. De structurele bezuiniging van 293 miljoen door het terugdringen van het aantal internationale studenten wordt met 125 miljoen euro verlaagd. Bij de startersbeurzen voor jonge wetenschappers wordt de bezuiniging met 40 miljoen ‘verzacht’, maar er blijft een 'taakstelling' van 175 miljoen staan. Voor wetenschappelijk onderzoek zou 100 miljoen op tafel moeten komen, maar daarvoor is nog geen dekking.
Het akkoord wordt gefinancierd door onder meer 315 miljoen euro bij medisch specialisten weg te halen en 173 miljoen extra te bezuinigen op ambtelijke kosten bij rijksdepartementen. Maar er wordt ook geld uit de eigen OCW-begroting aangewend, waaronder 75 miljoen op de OV-studentenkaart en 60 miljoen voor de compensatie van de btw-verhoging op schoolboeken. Die compensatie is niet meer nodig als het kabinet de btw-verhoging intrekt. Verder rekent de coalitie erop dat de Nederlandse Publieke Omroep 50 miljoen extra aan sterinkomsten kan binnenhalen.
Twee weken terug bleek dat de onderwijsbegroting zou stranden in de Eerste Kamer, waar de coalitie acht zetels tekort komt voor een meerderheid. Terwijl minister Eppo Bruins stoïcijns zijn oude begroting verdedigde, moest de coalitie op zoek naar een deal met de oppositie.
Om voldoende steun te vinden, ging de coalitie om tafel met een alliantie van D66, CDA, ChristenUnie, JA21 en SGP. Die partijen kwamen tijdens de begrotingsbehandeling in de Tweede Kamer met een voorstel om 1,3 miljard aan bezuinigingen op het voortgezet onderwijs, mbo en hoger onderwijs te schrappen. Vorige week stapte D66 uit die onderhandelingen, omdat er te weinig beweging in zat.
Een ander deel van de oppositie, GroenLinks-PvdA, SP, Denk, Volt en Partij voor de Dieren, diende een voorstel in om de complete bezuinigingen terug te draaien. Maar zij werden niet aan tafel gevraagd door de coalitie.
Malieveld
Maandag 25 november demonstreerden tienduizenden studenten, medewerkers en andere betrokkenen op het Malieveld tegen de bezuinigingen op hoger onderwijs. Meer dan 66 duizend mensen tekenden een petitie tegen de bezuinigingen op hoger onderwijs en onderzoek, die onlangs door de AOb - verenigd in een brede coalitie van werknemers, studenten en vakbonden - aan de Tweede Kamer is overhandigd. Begin september werd het nieuwe academisch jaar al afgetrapt met een actiebijeenkomst op het Utrechtse Domplein.
Harde kritiek op de bezuinigingen kwam er eerder ook al van de grote planbureaus, het bedrijfsleven en ook van onderwijswethouders in grote steden.