AOb krijgt gelijk over compensatie zwangerschapsverlof in advies aan Hoge Raad
In een advies aan de Hoge Raad stelt de procureur-generaal de AOb in het gelijk over het compenseren van alle vrije dagen tijdens een zwangerschaps-en bevallingsverlof van een mbo-docent. Volgens de procureur-generaal maakt de cao-mbo een verboden onderscheid tussen mannelijke en vrouwelijke werknemers.
Compenseer alle vrije dagen, dat zijn naast vakantiedagen óók feestdagen en ‘overige dagen’ waarop werknemers niet hoeven te werken, die samenvallen tijdens een zwangerschaps-en bevallingsverlof van vrouwelijke werknemers in het mbo. Dat staat klip en klaar in een advies van de advocaat-generaal van het openbaar ministerie voor civiele zaken aan de Hoge Raad, het hoogste gerechtsorgaan van Nederland. Half september kwam dit advies naar buiten in een zaak die de AOb aanspande voor een lid dat werkt op een mbo-instelling.
Overnemen
“Het komt erop neer dat wanneer andere collega’s vrij zijn, door feestdagen of overige dagen, bijvoorbeeld omdat de werkgever die als verplichte vrije dag aanwees, een vrouwelijke werknemer die dagen terug moet krijgen als zij met zwangerschaps- of bevallingsverlof was”, zegt AOb-advocaat Joost Aarts. “Het advies weegt zwaar. Doorgaans volgt de Hoge Raad deze adviezen op, maar niet altijd. Mocht de raad het overnemen, dan geldt het voor alle collega’s die met zwangerschapsverlof gaan.”
Mocht de raad het overnemen, dan geldt het voor alle collega's die met zwangerschapsverlof gaan
Een AOb-lid uit het mbo riep eerder de hulp in van de bond toen zij met zwangerschapsverlof ging bij haar mbo-instelling. Zij ging vanaf eind mei met verlof en in die periode vielen veel verschillende vrije dagen. Bijvoorbeeld Hemelvaart -een feestdag- en een ‘overige dag’: de verplichte vrije dag erna. Door haar zwangerschapsverlof kon ze geen gebruikmaken van deze dagen. De vakantiedagen kreeg de docent wel van haar mbo-instelling gecompenseerd, maar de ‘overige dagen’ en feestdagen niet.
Aarts: “Zwangere vrouwen moeten gelijk behandeld worden. Zij hebben recht op gelijke arbeidsvoorwaarden. Dus als je collega vrij was, dan moet je die vrije dagen ook kunnen krijgen. En dan niet op een moment dat je sowieso al recht had op het zwangerschaps-en bevallingsverlof.”
Zwangere vrouwen moeten gelijk behandeld worden. Zij hebben recht op gelijke arbeidsvoorwaarden
De procureur-generaal gaat in haar advies mee met de opvattingen van de AOb. ‘Volgens de cao-mbo krijgt een werkneemster met zwangerschaps- en bevallingsverlof geen compensatie wanneer dit verlof valt op ‘overige dagen’. Dit levert een materiële ongelijkheid op ten opzichte van werknemers die vrij zijn invulling te geven aan deze overige dagen.’ Hoewel de overige dagen dus niet als vakantiedagen zijn aangemerkt, kunnen andere collega’s deze wel invullen als een extra vrije dag. ‘Deze mogelijkheid heeft de werkneemster met zwangerschaps- en bevallingsverlof dat samenvalt met ‘overige dagen’ niet. Het voorgaande laat zien dat de cao in strijd is met het verbod van ongelijke behandeling tussen mannen en vrouwen’, aldus de procureur-generaal.
Definitief
De verwachting is dat de Hoge Raad voor het einde van het jaar een definitieve uitspraak doet. “Mocht de raad het advies overnemen, dan kunnen werknemers het recht op compensatie met terugwerkende kracht van vijf jaar inroepen”, zegt Aarts.
Voortgezet onderwijs
Deze uitspraak volgt de AOb ook voor het voortgezet onderwijs met veel interesse, omdat schoolbesturen in die sector bij zwangerschapsverlof alle vakantiedagen compenseren. Dat gebeurt na een klinkende overwinning eerder van de AOb, maar er is nog steeds discussie over het compenseren van feestdagen die daarmee samenvallen.