Maandag 25 november nieuwe actie tegen ‘desastreuse bezuinigingen’ hoger onderwijs
Niet samen met duizenden studenten en hoger onderwijs-personeel, maar in een grijs zaaltje in de Tweede Kamer achter een microfoon, lieten de onderwijsorganisaties minister Eppo Bruins (NSC) weten dat hij de geplande bezuinigingen op het hoger onderwijs moet schrappen. En ze kondigden gelijk een nieuwe demonstatie aan: 25 november op het Malieveld in Den Haag.
Onderwijsorganisaties demonstreren tegen de bezuinigingen van meer dan 1 miljard euro in het hoger onderwijs. Beeld: Algemene Onderwijsbond
‘Deceptie’, ‘balen als een stekker’, ‘dieptriest’, ‘liever stonden we op Domplein’. Alle sprekers van de grote onderwijsorganisaties baalden dat de geplande demonstratie vandaag in Utrecht vanwege veiligheidsredenen niet door kon gaan. In plaats daarvan kwamen ze in de Thorbeckezaal van de Haagse Tweede Kamer bijeen. Johan Rudolf Thorbecke was nota bene de grondlegger van de grondwet waar het demonstratierecht een belangrijke pijler van is. Het maakte de boodschap aan het kabinet niet minder krachtig, alle partijen zijn eensgezind en duidelijk: de geplande bezuinigingen van 1 miljard euro op het hoger onderwijs moeten van tafel. De onderwijskwaliteit die achteruit zal hollen, banen die zullen verdwijnen, de langstudeerboete: het is desastreus.
Dit kabinet is eigenlijk tegen kansengelijkheid
Nog snel pinnen de aanwezigen hun rode viltje op, het symbool van verzet in het hoger onderwijs, als AOb-voorzitter Thijs Roovers van wal steekt en Bruins “de man met de sloopkogel” noemt. “Dit kabinet is eigenlijk tegen kansengelijkheid en mensen die vooruit willen”, zegt Roovers in de Kamer. “Niet iedereen wordt met een gouden lepel in de mond geboren. Het onderwijs biedt mensen kansen om hogerop te komen. Kort daarom nooit op goed onderwijs.”
U heeft geen onderbouwing voor het bezuiningsverhaal
Roovers hekelt de manier waarop Bruins tot nu toe wegduikt voor alle uitnodigingen tot gesprek. “U zegt een warm hart te hebben voor onderwijs, maar dat zijn krokodillentranen. Huil niet mee met de onderwijssector en was je handen niet in onschuld. Als je het echt niet eens bent, draai dan de bezuinigingen terug of treed dan af! U heeft geen onderbouwing voor het bezuiningsverhaal en kan het gewoon niet uitleggen.”
Dit is een aanval van de regering op jongeren, wetenschappers en docenten
Ook hoogleraar Ingrid Robeyns van de Universiteit Utrecht en vertegenwoordiger van WOinActie benoemt het in haar speech. “Er is geen rationele onderbouwing voor bezuinigingen van meer dan 1 miljard euro op het hoger onderwijs. Het is onnodig, onwenselijk en niet legitiem. De minister heeft geen enkel argument weerlegd. Alleen dat er meer geïnvesteerd moet worden in defensie en bestaanszekerheid, maar de feiten zijn dat aandeelhouders en mensen met grote vermogens meer dan 1 miljard aan belastingvermindering krijgen. Dit is een aanval van de regering op jongeren, wetenschappers en docenten.”
Joelen en applaus
Na elke spreker klinkt er luid applaus en joelen de aanwezigen. Halsoverkop werd het podiumprogramma dat vandaag op het Utrechtse Domplein moest plaatsvinden, verplaatst naar Den Haag. Waar de onderwijsorganisaties hun geluid mochten laten horen van politieke partijen D66, Groenlinks/PvdA, CDA, SP, ChristenUnie, DENK, Partij voor de Dieren, Volt en JA21. Kamerleden van deze partijen waren aanwezig in de zaal. Desondanks waren er in Utrecht alsnog honderden demonstranten die vanaf het Moreelsepark naar het Domplein liepen met spandoeken. Ook op andere plekken, zoals bij de Vrije Universiteit, in Groningen, Tilburg en Nijmegen kwamen studenten en onderwijsmedewerkers in actie.
Voor de behandeling van de onderwijsbegroting in de Tweede Kamer wilden de onderwijsorganisaties in Utrecht luid en duidelijk aan het kabinet laten weten dat het bezig is met een ‘kaalslag’ in het onderwijs. Gisteren werd bekend dat de Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma de veiligheid van de demonstratie niet kon garanderen waardoor de onderwijsorganisaties genoodzaakt waren de demonstratie vandaag af te blazen.
Sleep al je collega’s 25 november mee naar het Malieveld
Toch kondigde FNV-bestuurder Bas van Weegberg een nieuwe demonstratie aan. “Ik reken op jullie op 25 november op het Malieveld. Sleep al je collega’s mee. Dit wordt een historische onderwijsactie”, aldus Van Weegberg die de FNV een ‘veelgebruiker’ van het demonstratierecht noemde. “Maar een situatie als deze heb ik nog nooit meegemaakt.”
Haal die langstudeerboete van tafel
Ook de werkgevers staan achter de acties om de bezuinigingen terug te draaien. Zowel van hogescholen als van universiteiten waren er vertegenwoordigers aanwezig. Zo wees Maurice Limmen, voorzitter van de Vereniging Hogescholen, naar de langstudeerboete waarbij studenten die langer over hun studie doen duizenden euro’ s boete kunnen krijgen. “De treurige conclusie is dat deze plannen nu al schade aanrichten. Haal die langstudeerboete van tafel en kom niet met het verhaal om het maar een beetje van tafel te halen. Haal het helemaal, helemaal van tafel.” Maar dat zijn niet de enige zorgen van de bestuurder. Ook de korting op internationalisering en de bezuiniging die ervoor dat mbo’ers minder makkelijk doorstromen naar het hbo is zorgwekkend. “Het telt op en ik kan alleen maar zeggen dat het zorgt voor een minder toegankelijk hoger onderwijs voor de jonge mensen in Nederland.” Zijn collega van de universiteiten Caspar van den Berg (Universiteiten van Nederland) is het daarmee eens. “Dit raakt ons allemaal van collegezaal tot lab tot bestuurskamer.”
Ocke Siertsema, vicevoorzitter van de LSVb, verzuchtte dat studenten niet vaak zeggen dat vroeger alles beter was. Maar dat dit voor de studenten waarschijnlijk met alle bezuinigingen toch het geval was. “Studenten zijn de pech-op-pech-op-pechgeneratie.” Hoewel minister Bruins niet aanwezig was in de Thorbeckezaal, moet hij vast iets van het lied van de actievoerders hebben gehoord op de melodie van een Italiaans strijdlied ‘Bella Ciao’. ‘Minister Eppo, stop nu met slopen. Zeg maar dag dag hoger onderwijs. Of neem anders zelf ontslag!’
